Viêm Phổi Là Gì ???

[DNTS]

Như kỳ rồi bác sĩ đã giới thiệu, các bệnh viêm phổi là bệnh thường gặp nhất và cũng là bệnh gây tử vong cao nhất ở Việt Nam; trước khi nói về viêm phổi, xin bác sĩ nói sơ qua về lá phổi: Phổi nằm ở đâu? Có nhiệm vụ gì?


Tim và phổi.

Phổi là cơ quan quan trọng của hệ thống hô hấp, nằm hai bên lồng ngực.

Hệ thống hô hấp bắt đầu từ mũi là nơi nhận không khí đầu tiên, vào đến khí quản, rồi dẫn đến hai phế quản chính dẫn vào hai lá phổi, rồi chia ra các nhánh nhỏ để vào các thùy của phổi, đến các nang khí nhỏ tiếp xúc với các mạch máu li ti giúp không khí trao đổi với các thán khí, để thán khí được thải trở lại ra ngoài, và dưỡng khí được máu dẫn đến các tế bào.

Sưng phổi có phải là viêm phổi không? Viêm phổi là gì

Người miền Nam thường dùng từ “sưng phổi” để thay cho “viêm phổi”. Thực ra, sưng phổi và viêm phổi là một.

Viêm phổi là tình trạng các thành phần chính của phổi, đặc biệt là các phế nang, tức là các đơn vị giúp phổi trao đổi khí, bị tổn thương khiến cho dưỡng khí không thể đi vào máu, và do đó làm cho cơ thể, đầu tiên là não bị thiếu dưỡng khí. Nếu không chữa kịp thời, cơ thể sẽ chết vì thiếu dưỡng khí.

Các nguyên nhân của viêm phổi?

Phổi bị viêm thường là do nhiễm vi trùng hoặc siêu vi trùng. Rất nhiều vi trùng và siêu vi trùng khác nhau có thể gây ra viêm phổi. Tùy theo từng nguyên nhân khác nhau mà triệu chứng có thể khác nhau.

Nhiễm trùng có thể xảy ra ở người mạnh khoẻ , hoặc ở người lớn tuổi, hoặc trẻ em nhỏ, suy giảm miễn dịch; nó có thể xảy ra ngoài bệnh viện hoặc ở những người đã bệnh sẵn và đang nằm trong bệnh viện hoặc trong các viện điều dưỡng.

Một nguyên nhân viêm phổi nữa là do hít phải các chất hoá học hay vi trùng từ miệng hay dạ dày vào phổi. Loại viêm phổi này thường xảy ra ở những người bị tai biến mạch não, có vấn đề trong việc điều khiển phản xạ nuốt, hoặc những người bị hôn mê do rượu hay quá liều các loại thuốc khác.

Trong các nguyên nhân trên, nguyên nhân nào thường gặp nhất, và nguyên nhân nào nguy hiểm nhất?
Viêm phổi bị lây trong cộng đồng thường gặp nhất.

Những người trẻ, mạnh khoẻ, bị nhiễm các loại vi trùng ít kháng thuốc và “hiền”, thường nhẹ hơn, tỉ lệ biến chứng và tử vong thấp hơn.

Trẻ em nhỏ, người lớn tuổi, đã bị bệnh sẵn, bị lây trong bệnh viện, thường nguy hiểm hơn, vì các vi trùng này thường kháng nhiều thuốc, và sức đề kháng của bệnh nhân để chống chọi với bệnh tật cũng yếu hơn nhiều.

Lạnh có gây ra sưng phổi không?

Cảm cúm thường xảy ra và mùa lạnh, và viêm phổi có thể là một biến chứng nguy hiểm của cúm. Tuy nhiên, lạnh không phải là nguyên nhân của viêm phổi.

Các triệu chứng của viêm phổi?

Tùy theo loại vi trùng hoặc siêu vi trùng nào gây ra viêm phổi, triệu chứng có thể khác nhau.

Nói chung, trong các trường hợp viêm phổi điển hình, bệnh nhân bị sốt cao, ớn lạnh, mệt mỏi, ho có đàm, đôi khi trong đàm có thể vấy máu, bị đau ngực, khó thở, đôi khi bị tím tái.


Hai lá phổi

Trong các trường hợp viêm phổi không điển hình, có khi chỉ có mệt mỏi, ho khan, sốt nhẹ.

Ở người lớn tuổi, viêm phổi đôi khi có thể chỉ biểu hiện bằng triệu chứng kiệt sức, mệt mỏi, lú lẫn.

Thường viêm phổi kéo dài bao lâu?

Bệnh viêm phổi có thể kéo dài từ vài ngày đến đến vài tuần. Thời gian bệnh phụ thuộc vào việc bệnh có được điều trị kịp thời và thích hợp hay không, sức đề kháng của bệnh nhân, và bệnh nhân có còn có những bệnh gì khác hay không.

Sau khi hết viêm phổi, thời gian để hồi sức như trước khi bị viêm phổi cũng có thể kéo dài từ một tuần đến vài tuần.

Đó là các trường hợp không bị biến chứng. Nếu bị biến chứng, thời gian có thể kéo dài hơn nhiều.

Các biến chứng của viêm phổi là gì?

Các biến chứng của viêm phổi có thể là:
- Nhiễm trùng lan đến các phần khác của cơ thể hoặc nhiễm trùng toàn thân,
- Áp xe phổi, tức là sự tạo thành một hay nhiều ổ mủ trong phổi
- Tràn dịch, tràn mủ màng phổi: phổi gồm có hai màng bao bọc, thường chỉ có một lớp dịch rất mỏng giữa hai màng này, nếu bị tràn dịch hay mủ, dịch hoặc mủ sẽ tụ giữa hai lớp màng này
- Hoại tử phổi, tức là các mô của phổi bị huỷ hoại và chết đi do nhiễm trùng

Tỉ lệ tử vong có cao không? Trường hợp nào thường bị nặng, có tỉ lệ tử vong cao hơn?
Viêm phổi đang là nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất ở Việt Nam. Tỉ lệ tử vong tuỳ theo loại vi trùng, sức khỏe chung của bệnh nhân.

Nói chung, dù là nguyên nhân nào, điều trị sớm bằng kháng sinh và các phương pháp phụ trợ thích hợp (như là cung cấp đủ dưỡng khí, thuốc chống sốt, dinh dưỡng trong lúc bệnh nhân không ăn được, theo dõi để phòng và trị sớm các biến chứng, trị các bệnh khác một cách thích hợp và kịp thời,...) là yếu tố quan trọng nhất để giảm biến chứng và tử vong.

Chúng ta sẽ thảo luận về cách đối phó với căn bệnh thường gặp và nguy hiểm này, những gì có thể và nên làm để bệnh có thể được điều trị kịp thời, hiệu quả và tránh được các biến chứng.

ST !

[DNTS]

Cách Đề Phòng Viêm Phổi

Hai điều quan trọng nhất là chích ngừa viêm phổi và chích ngừa cúm. Ngoài ra, những điều khác thường làm trong việc tránh lây các bệnh truyền qua đường hô hấp như tránh tiếp xúc với người bệnh, hít những hạt bụi khí do họ ho ra trong không khí, rữa tay thường xuyên, cũng là điều nên làm.

Những ai nên chích ngừa viêm phổi?

Có hai loại thuốc chủng chính (vaccines) giúp phòng viêm phổi:

- Một loại được dùng ở trẻ dưới hai tuổi, (pneumococcal conjugate vaccine –PCV-). Thuốc này dùng ngừa vi trùng S. pneumoniae, ở trẻ em thuốc này có tác dụng chính là giảm nguy cơ viêm màng não và nhiễm trùng tai, vì vi trùng này là nguy cơ chính gây ra hai bệnh này ở trẻ em, tuy nhiên, nó cũng giúp giảm nguy cơ viêm phổi.

- Một loại chống lại một số loại vi trùng thường gặp của S. pneumoniae (pneumococcal polysaccharide vaccine –PPV-) được khuyến cáo nên dùng ở người từ 65 tuổi trở lên hoặc những người có nguy cơ cao bị viêm phổi nặng.

Những người lớn có nguy cơ cao bị viêm phổi cần chích ngừa viêm phổi là những ai?

Đó là những người có:
- Các bệnh phổi mạn tính như hen suyễn, viêm phế quản mạn
- Các bệnh tim mạn tính
- Bệnh gan
- Bệnh thận
- Những người bị tổn thương lá lách hay đã bị cắt lá lách
- Một số loại ung thư
- Bệnh tiểu đường
- Bị suy giảm miễn dịch

Những ai nên chích ngừa cúm?

Thuốc ngừa cúm cần phải chích hàng năm. Thuốc này giúp ngừa cúm và các nhiễm trùng hoặc viêm phổi thường đi sau cúm.

Những người trên 50 tuổi, nhất là trên 65 tuổi nên chích ngừa, vì nếu bị cúm sẽ dễ bị nặng và bị các biến chứng như viêm phổi. Ngoài ra những người khác có nguy cơ cao bị cúm và nếu bị dễ nặng với các biến chứng nguy hiểm cũng nên chích ngừa cúm hàng năm. Đó là những người:

- Sống trong những viện điều dưỡng, viện dưỡng lão
- Những người có các bệnh tim, phổi và các bệnh kinh niên khác như tiểu đường, bệnh thận
- Những người bị suy giảm miễn dịch, như ung thư, HIV/Siđam, hoặc dùng các thuốc làm suy yếu hệ miễn dịch
- Phụ nữ có thai trong mùa cúm
- Các thiếu niên, trẻ em cần dùng aspirin kéo dài
- Trẻ em từ sáu tháng đến 23 tháng tuổi (dùng thuốc riêng cho trẻ em)

Những người tiếp xúc thường xuyên với các thành phần kể trên, như các thành viên trong gia đình, làm việc trong những nơi tiếp xúc với các thành phần kể trên, các nhân viên y tế cũng nên chích ngừa để mình không bị lây bệnh rồi lây cho những người có nguy cơ cao kể trên.

Có mấy loại thuốc ngừa cúm?

Có hai loại thuốc chủng ngừa cúm chính:

- Một loại được tổng hợp, dùng để chích. Trong loại này, loại dùng cho người lớn và trẻ em dưới hai tuổi hơi khác nhau vì loại dùng cho trẻ em nhỏ cần dùng các chất phụ gia an toàn hơn cho trẻ nhỏ.

- Một loại được điều chế từ vi rút sống được làm yếu đi, chỉ dùng ở người khỏe từ 5 đến năm mươi tuổi, được hít vào mũi chứ không phải chích vào bắp thịt.

- Khi cần thiết, cũng có thể dùng thuốc uống trị cúm để phòng cúm, nhưng phải dùng trong vòng hai ngày từ khi tiếp xúc với nguồn bệnh và phải dùng liên tục ít nhất là 10 ngày.

Viêm phổi là bệnh thường gặp và thường gây tử vong nhất ở Việt Nam. Điều quan trọng nhất để tránh biến chứng và giảm tỉ lệ tử vong là phát hiện sớm và chữa bệnh sớm. Điều quan trọng cần chú ý khi chữa bệnh là dùng đúng loại và đủ liều kháng sinh, nâng đỡ cơ thể bằng cách giữ vệ sinh, ăn uống đủ dinh dưỡng, và chữa các triệu chứng. Cần đến bác sĩ và bệnh viện đúng lúc, đừng nên để quá trể. Bệnh có thể được phòng bằng chích ngừa viêm phổi và chích ngừa cúm.

ST !