Chúng ta xôn xao, rủ nhau chủng cúm hàng năm, nhưng thường không để ý đến việc chích ngừa sưng phổi pneumococcus.
Cúm nguy hiểm chết người do những biến chứng của nó, trong đó biến chứng sưng phổi xảy ra nhiều nhất. (Siêu vi cúm rất dữ, làm tổn thương hệ thống hô hấp của ta, các vi trùng thừa cơ tấn công những chỗ tổn thương trong phổi gây sưng phổi.) Nếu sưng phổi xảy ra, nhiều phần sẽ do vi trùng Pneumococcus.
Nói chung, sưng phổi (pneumonia) gây do nhiều thứ lắm: vi trùng (bacteria), siêu vi trùng (virus), có khi ký sinh trùng (parasites), nấm (fungus). Nhưng trong cái đám vô lại có thể gây sưng phổi làm phiền ta đó, vi trùng Pneumococcus nổi tiếng nhất, thủ phạm của đa số các trường hợp sưng phổi.
Ở Mỹ không thôi, các bệnh do vi trùng Pneumococcus làm chết 40.000 người mỗi năm. Sưng phổi pneumococcus là một trong những nguyên nhân hay khiến các vị trên 65 phải rời nhà vào bệnh viện, và... có khi không trở về nhà nữa. Những người đang mang sẵn các bệnh khiến sức đề kháng của cơ thể suy giảm (chẳng hạn như bệnh AIDS, bệnh thận kinh niên, ...) cũng dễ bị sưng phổi pneumococcus.
Từ phổi, vi trùng Pneumococcus có thể vào máu, gây nhiễm trùng máu (bacteremia), rồi theo máu đến gieo họa nơi các cơ quan khác (màng óc, tim, khớp, ...). Viêm màng óc do vi trùng Pneumococcus cho tử vong rất cao (20-35%); nhiều người sống sót mang những dư chứng của căn bệnh suốt đời.
Hiện chích ngừa là một cách tốt để phòng bệnh gây do vi trùng Pneumococcus. Thuốc chích vào, kích thích cơ thể tạo những kháng thể (antibodies) giúp các tế bào bạch cầu, đội quân phòng vệ của ta, tiêu diệt vi trùng Pneumococcus dễ dàng và hữu hiệu hơn.
Thuốc ngừa bệnh do vi trùng Pneumococcus có lịch sử lâu đời, được sử dụng từ năm 1945. Song thời đó, thuốc bị người đời coi thường, vì cùng năm 1945, người ta tìm ra trụ sinh penicillin, và trường hợp sưng phổi pneumococcus nào, thần dược penicillin cũng trị sạch. Thế thì cần gì đến thuốc chích ngừa nhỉ, khi căn bệnh chữa quá dễ bằng trụ sinh! Nhưng nay đã khác xa rồi, thời thế đổi thay, vi trùng Pneumococcus đã khôn hơn, mạnh hơn, kháng lại nhiều trụ sinh, và phần khác người ta cũng nhận thức rõ hơn các biến chứng nguy hiểm của căn bệnh. Vai trò của thuốc ngừa bệnh lại thành quan trọng.
Theo Viện Cao niên Quốc gia (National Institute of Aging), thuốc ngừa được tài trợ bởi chương trình Medicare, nhưng tính ra, rất nhiều vị có tuổi hoặc đang mang những bệnh nặng chưa chích ngừa. Chỉ tiêu năm 2.000, Cơ quan Y tế Công cộng (Public Health Service) muốn trên toàn nước Mỹ, ít nhất con số người được chích ngừa phải là 60% (cứ 100 vị cần chích ngừa, bét ra cũng có 60 vị đã được chích).
Vi trùng Pneumococcus không phải chỉ có một con. Chúng rất đông, nhiều dòng, tuy cùng một
(Ngừa sưng phổi - Pneumococcus)
BS Nguyễn Văn Đức
Cúm nguy hiểm chết người do những biến chứng của nó, trong đó biến chứng sưng phổi xảy ra nhiều nhất. (Siêu vi cúm rất dữ, làm tổn thương hệ thống hô hấp của ta, các vi trùng thừa cơ tấn công những chỗ tổn thương trong phổi gây sưng phổi.) Nếu sưng phổi xảy ra, nhiều phần sẽ do vi trùng Pneumococcus.
Nói chung, sưng phổi (pneumonia) gây do nhiều thứ lắm: vi trùng (bacteria), siêu vi trùng (virus), có khi ký sinh trùng (parasites), nấm (fungus). Nhưng trong cái đám vô lại có thể gây sưng phổi làm phiền ta đó, vi trùng Pneumococcus nổi tiếng nhất, thủ phạm của đa số các trường hợp sưng phổi.
Ở Mỹ không thôi, các bệnh do vi trùng Pneumococcus làm chết 40.000 người mỗi năm. Sưng phổi pneumococcus là một trong những nguyên nhân hay khiến các vị trên 65 phải rời nhà vào bệnh viện, và... có khi không trở về nhà nữa. Những người đang mang sẵn các bệnh khiến sức đề kháng của cơ thể suy giảm (chẳng hạn như bệnh AIDS, bệnh thận kinh niên, ...) cũng dễ bị sưng phổi pneumococcus.
Từ phổi, vi trùng Pneumococcus có thể vào máu, gây nhiễm trùng máu (bacteremia), rồi theo máu đến gieo họa nơi các cơ quan khác (màng óc, tim, khớp, ...). Viêm màng óc do vi trùng Pneumococcus cho tử vong rất cao (20-35%); nhiều người sống sót mang những dư chứng của căn bệnh suốt đời.
Hiện chích ngừa là một cách tốt để phòng bệnh gây do vi trùng Pneumococcus. Thuốc chích vào, kích thích cơ thể tạo những kháng thể (antibodies) giúp các tế bào bạch cầu, đội quân phòng vệ của ta, tiêu diệt vi trùng Pneumococcus dễ dàng và hữu hiệu hơn.
Thuốc ngừa bệnh do vi trùng Pneumococcus có lịch sử lâu đời, được sử dụng từ năm 1945. Song thời đó, thuốc bị người đời coi thường, vì cùng năm 1945, người ta tìm ra trụ sinh penicillin, và trường hợp sưng phổi pneumococcus nào, thần dược penicillin cũng trị sạch. Thế thì cần gì đến thuốc chích ngừa nhỉ, khi căn bệnh chữa quá dễ bằng trụ sinh! Nhưng nay đã khác xa rồi, thời thế đổi thay, vi trùng Pneumococcus đã khôn hơn, mạnh hơn, kháng lại nhiều trụ sinh, và phần khác người ta cũng nhận thức rõ hơn các biến chứng nguy hiểm của căn bệnh. Vai trò của thuốc ngừa bệnh lại thành quan trọng.
Theo Viện Cao niên Quốc gia (National Institute of Aging), thuốc ngừa được tài trợ bởi chương trình Medicare, nhưng tính ra, rất nhiều vị có tuổi hoặc đang mang những bệnh nặng chưa chích ngừa. Chỉ tiêu năm 2.000, Cơ quan Y tế Công cộng (Public Health Service) muốn trên toàn nước Mỹ, ít nhất con số người được chích ngừa phải là 60% (cứ 100 vị cần chích ngừa, bét ra cũng có 60 vị đã được chích).
Vi trùng Pneumococcus không phải chỉ có một con. Chúng rất đông, nhiều dòng, tuy cùng một
(Ngừa sưng phổi - Pneumococcus)
BS Nguyễn Văn Đức