Mới đây, bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM đã tiếp nhận điều trị cho một bệnh nhân 66 tuổi bị tai nạn phỏng khi đang tắm hơi trong phòng kín tại một cơ sở xông hơi – mátxa ở quận Phú Nhuận. Kết quả chẩn đoán của bác sĩ cho biết bệnh nhân bị phỏng lửa gas ở thân và tứ chi, suy giảm chức năng gan, cao huyết áp… Hiện cơ quan chức năng đang làm rõ nguyên nhân tai nạn. Tuy nhiên thông tin này cũng đã khiến không ít người có sở thích tắm hơi giải trí lo lắng.
Công dụng của tắm hơi
Sauna (phòng tắm hơi) là liệu pháp xông hơi khô rất thông dụng ở phương Tây và đang trở nên phổ biến ở Việt Nam. Thực chất đây là phương pháp dùng sỏi, thậm chí dùng các loại đá quý như ruby, sapphire, thạch anh..., được hun nóng để làm tăng nhiệt độ trong phòng lên khoảng 60 độ C nhằm mục đích làm mồ hôi vã ra thật nhiều, qua đó giúp sưởi ấm cơ thể, thư giãn tinh thần, giảm đau nhức và mệt mỏi, tăng cường đào thải các độc tố qua đường mồ hôi, làm sạch các chất bã nhờn và tăng cường lưu lượng tuần hoàn nuôi dưỡng da, khiến cho da khoẻ và mịn màng hơn. Mặt khác, xông hơi khô còn giúp cơ thể tiêu hao năng lượng và phân huỷ một lượng mỡ nhất định, từ đó đạt được mục đích giảm béo một cách nhẹ nhàng mà không làm làn da bị nhăn lại. Công dụng của xông hơi khô đã được khẳng định, tuy nhiên khi thực hành liệu pháp này cần lưu ý những vấn đề sau đây:
Không được xông hơi khô liên tục các ngày trong tuần: tối thiểu ba ngày mới nên xông một lần, với điều kiện sau mỗi lần thực hành cơ thể cảm thấy khoẻ mạnh và khoan khoái. Hiện nay, nhiều chị em áp dụng xông hơi khô thường xuyên để mong muốn giảm cân nhanh chóng, điều này là hết sức tai hại vì sẽ làm cơ thể mất nước quá nhanh gây ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ.
Sau khi xông hơi khô không nên tắm lại ngay: kể cả tắm với nước lạnh hay nước ấm. Bởi, nếu tắm nước ấm sẽ khiến các lỗ chân lông tiếp tục giãn ra (đông y gọi là “tấu lý sơ hở”), làm mất thêm dương khí cơ thể, không có lợi cho sức khoẻ. Nếu tắm nước lạnh, hàn tà thừa cơ xâm nhập qua tấu làm khí huyết bị ứ trệ, rất dễ phát sinh cảm mạo phong hàn. Có kinh nghiệm cho rằng, tốt nhất trước khi xông hơi nóng nên tắm rửa vệ sinh cơ thể, sau đó mới xông hơi rồi dùng khăn khô sạch lau khô mồ hôi trước khi tiến hành xoa bóp. Nếu không, thì sau khi xông ít nhất sáu giờ sau mới được tắm.
Phải tuỳ tuổi, thể trạng, sức khoẻ
Theo quan niệm của y học cổ truyền phương Đông, xông hơi ướt hay khô đều là mất một lượng mồ hôi nhất định. Mồ hôi là một loại tân dịch trong nhân thể, là bộ phận cấu thành của âm huyết. Nếu ra quá nhiều mồ hôi có thể làm tổn thương âm huyết và hao hụt cả dương khí vì khí và huyết luôn luôn nương tựa vào nhau. Do đó, việc xông hơi khô phải tuỳ thuộc vào thể trạng, tuổi tác và tình hình sức khoẻ của từng người mà tiến hành lâu hay mau, cho mồ hôi ra nhiều hay ít. Người trẻ tuổi và khoẻ mạnh có thể cho ra nhiều, người có tuổi, gầy gò và dễ vã mồ hôi thì mỗi lần cho ra ít mồ hôi hơn. Sau khi xông hơi, dù ít hay nhiều cũng phải bù đắp lại cho cơ thể một lượng dịch nhất định, tốt nhất là dùng các loại trà dân gian có pha một chút đường hoặc nước ép các loại hoa quả.
Những người phải tránh xa tắm hơi
Những người sau đây tuyệt đối không được xông hơi khô: người bị bệnh lý tim mạch như cao huyết áp, thiểu năng động mạch vành tim, rối loạn nhịp tim, tiền sử đã mắc đột quỵ não hoặc nhồi máu cơ tim; người đang sốt cao hay đang mắc các bệnh da liễu; phụ nữ đang mang thai và đang hành kinh; người có thể chất quá suy nhược và già yếu, say rượu, ăn quá no hoặc đang quá đói.
THS.BS HOÀNG KHÁNH TOÀN
Công dụng của tắm hơi
Sauna (phòng tắm hơi) là liệu pháp xông hơi khô rất thông dụng ở phương Tây và đang trở nên phổ biến ở Việt Nam. Thực chất đây là phương pháp dùng sỏi, thậm chí dùng các loại đá quý như ruby, sapphire, thạch anh..., được hun nóng để làm tăng nhiệt độ trong phòng lên khoảng 60 độ C nhằm mục đích làm mồ hôi vã ra thật nhiều, qua đó giúp sưởi ấm cơ thể, thư giãn tinh thần, giảm đau nhức và mệt mỏi, tăng cường đào thải các độc tố qua đường mồ hôi, làm sạch các chất bã nhờn và tăng cường lưu lượng tuần hoàn nuôi dưỡng da, khiến cho da khoẻ và mịn màng hơn. Mặt khác, xông hơi khô còn giúp cơ thể tiêu hao năng lượng và phân huỷ một lượng mỡ nhất định, từ đó đạt được mục đích giảm béo một cách nhẹ nhàng mà không làm làn da bị nhăn lại. Công dụng của xông hơi khô đã được khẳng định, tuy nhiên khi thực hành liệu pháp này cần lưu ý những vấn đề sau đây:
Không được xông hơi khô liên tục các ngày trong tuần: tối thiểu ba ngày mới nên xông một lần, với điều kiện sau mỗi lần thực hành cơ thể cảm thấy khoẻ mạnh và khoan khoái. Hiện nay, nhiều chị em áp dụng xông hơi khô thường xuyên để mong muốn giảm cân nhanh chóng, điều này là hết sức tai hại vì sẽ làm cơ thể mất nước quá nhanh gây ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ.
Sau khi xông hơi khô không nên tắm lại ngay: kể cả tắm với nước lạnh hay nước ấm. Bởi, nếu tắm nước ấm sẽ khiến các lỗ chân lông tiếp tục giãn ra (đông y gọi là “tấu lý sơ hở”), làm mất thêm dương khí cơ thể, không có lợi cho sức khoẻ. Nếu tắm nước lạnh, hàn tà thừa cơ xâm nhập qua tấu làm khí huyết bị ứ trệ, rất dễ phát sinh cảm mạo phong hàn. Có kinh nghiệm cho rằng, tốt nhất trước khi xông hơi nóng nên tắm rửa vệ sinh cơ thể, sau đó mới xông hơi rồi dùng khăn khô sạch lau khô mồ hôi trước khi tiến hành xoa bóp. Nếu không, thì sau khi xông ít nhất sáu giờ sau mới được tắm.
Phải tuỳ tuổi, thể trạng, sức khoẻ
Theo quan niệm của y học cổ truyền phương Đông, xông hơi ướt hay khô đều là mất một lượng mồ hôi nhất định. Mồ hôi là một loại tân dịch trong nhân thể, là bộ phận cấu thành của âm huyết. Nếu ra quá nhiều mồ hôi có thể làm tổn thương âm huyết và hao hụt cả dương khí vì khí và huyết luôn luôn nương tựa vào nhau. Do đó, việc xông hơi khô phải tuỳ thuộc vào thể trạng, tuổi tác và tình hình sức khoẻ của từng người mà tiến hành lâu hay mau, cho mồ hôi ra nhiều hay ít. Người trẻ tuổi và khoẻ mạnh có thể cho ra nhiều, người có tuổi, gầy gò và dễ vã mồ hôi thì mỗi lần cho ra ít mồ hôi hơn. Sau khi xông hơi, dù ít hay nhiều cũng phải bù đắp lại cho cơ thể một lượng dịch nhất định, tốt nhất là dùng các loại trà dân gian có pha một chút đường hoặc nước ép các loại hoa quả.
Những người phải tránh xa tắm hơi
Những người sau đây tuyệt đối không được xông hơi khô: người bị bệnh lý tim mạch như cao huyết áp, thiểu năng động mạch vành tim, rối loạn nhịp tim, tiền sử đã mắc đột quỵ não hoặc nhồi máu cơ tim; người đang sốt cao hay đang mắc các bệnh da liễu; phụ nữ đang mang thai và đang hành kinh; người có thể chất quá suy nhược và già yếu, say rượu, ăn quá no hoặc đang quá đói.
THS.BS HOÀNG KHÁNH TOÀN