Tweet
Bệnh ngồi nhiều
Làm việc văn phòng, dán mắt vào màn hình máy tính hay say sưa trước màn hình tivi có độ phân dải cao, lối sống ấy đang “giết chết” chúng ta...
... bởi theo đúng nghĩa đen nó sinh ra bệnh béo phì, tim mạch hay tiểu đườngĐó là một lĩnh vực nghiên cứu y học mới gọi chung là chức năng sinh lý kém hoạt động hay một dạng dịch bệnh mới đang lan truyền: Bệnh ngồi nhiều.
Nguy cơ rõ ràng
Con người phải mất hàng triệu năm tiến hóa để sống trong môi trường đòi hỏi những hoạt động thể chất liên tục. Nhưng nhờ có công nghệ tiến bộ, Internet, người ta có thể mua sắm, kiếm sống hay gặp gỡ bạn bè mà không cần phải đi lại nhiều. Tưởng tượng cơ thể người như một chiếc máy tính, khi nhấp chuột và đánh bàn phím, mọi hệ thống đi vào hoạt động. Chỉ cần rỗi vài phút, thiết bị sẽ chuyển sang chế độ bảo toàn năng lượng. Vì thế, khi ngồi quá lâu, hoạt động chuyển hóa trong cơ thể chùng xuống, năng lượng chuyển hóa trong cơ thể chậm lại, từ đó nảy sinh nhiều vấn đề sức khỏe.
Giáo sư Marc Hamilton của ĐH Missouri, Mỹ giải thích, khi các cơ, đặc biệt là phần cơ cho các chuyển động như ở chân rơi vào trạng thái không hoạt động, hoạt động lưu thông giảm, những enzyme đốt cháy phần cơ nhão chính làm giảm béo dừng hoạt động, kết quả là ngồi cả ngày thì chỉ 50% chất béo bị đốt cháy.
Không chỉ vậy, khi ít chuyển động, đường huyết trong máu cũng ít sử dụng hơn. Nghiên cứu cho thấy ngồi 2 tiếng mỗi ngày, nguy cơ mắc tiểu đường sẽ tăng lên khoảng 7%, tương tự là tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch do các enzyme kiểm soát chất béo trong máu kém hoạt động, cùng với đó là máu lưu thông lên não cũng chậm hơn.
Bệnh ngồi nhiều còn liên quan đến gai xương sống và dáng người. Khi ngồi cả ngày, phần cơ gấp và gân kheo căng khít lại trong khi các cơ nâng đỡ xương sống trở nên cứng và yếu hơn. Vì thế mà bệnh đau dưới thắt lưng kinh niên gần đây ngày càng tăng.
Một cuộc điều tra sâu rộng đối với 17.000 người của các nhà khoa học Canada đã đi đến kết luận: Càng ngồi nhiều trong ngày, người ta càng dễ chết sớm dù ở bất kỳ mức độ sức khỏe nào.
Giải pháp - lối sống vận động
Thật may mắn là tập thể dục không phải là giải pháp duy nhất mà còn những phương pháp đơn giản hơn nhiều. Các nhà khoa học Mỹ hay nhắc đến cụm từ NEAT – chỉ hoạt động sinh nhiệt không mang tính tập luyện nhắm vào phần năng lượng bị đốt cháy ngoài chế độ tập thể dục. Cụ thể đó là giặt quần áo, làm vệ sinh cá nhân, hoạt động tình dục hay đơn giản là đứng lên. Các hoạt động này giúp cải thiện dòng chảy của máu, tăng lượng serotonin cung cấp cho não khiến suy nghĩ sáng suốt hơn và ít cảm thấy trì trệ.
Nếu làm việc trong môi trường văn phòng, hãy thường xuyên nghĩ đến việc phá vỡ tình trạng tĩnh tại của bạn. Lời khuyên của các chuyên gia là sau khi ngồi 30 phút, nên dành độ vài phút đứng lên hoặc đi lòng vòng một chút. Đừng biến bạn thành bị đóng đinh vào chiếc ghế ngồi, khi đọc e-mail hay nghe điện thoại, hãy đứng lên làm các việc đó hoặc có thể vừa đi vừa trao đổi với đồng nghiệp.
Tại nhà, hạn chế xem tivi tối đa 2 tiếng mỗi ngày. Tốt hơn là vừa xem vừa ngồi trên chiếc xe đạp tại chỗ. Một cảnh báo đối với phụ nữ, nguy cơ về các hiện tượng liên quan đến trao đổi chất bao gồm huyết áp cao, cholesterol cao hay đường huyết cao tăng khoảng 26% cho mỗi giờ họ ngồi trước màn hình vô tuyến.
Theo ANTĐ