Tuyến tiền liệt: Mối quan tâm của nam giới
Cơ thể nam và nữ có gì giống nhau thì bệnh cũng giống nhau, cái gì khác nhau thì bệnh cũng khác nhau. Cái khác nhau nhất phân biệt rạch ròi giữa phái khoẻ và phái đẹp là hệ sinh dục. Trong các thành phần của hệ sinh dục nam có một anh chàng hay “gây sự” khiến các quý ông luôn phải quan tâm là tuyến tiền liệt. Có thể nói, phụ nữ lo ung thư vú như thế nào thì nam giới cũng lo ung thư tuyến tiền liệt như thế.
Tuyến tiền liệt là gì và ở đâu?
Là một đơn vị trong bộ tư lệnh “Nam giới” vậy mà, thật đáng trách, trong một cuộc điều tra ở Anh, 68% chủ nhân của tuyến tiền liệt chẳng biết nó “đóng quân” ở đâu, có chức năng gì trong việc xác định nên bản năng giới của mình.
Hoá ra nó là một tuyến có dạng hình nón nằm ngược, rộng 4 cm, cao 3 cm và dày 2,5 cm, nặng chừng 15 – 20g ở người bình thường. Nó cư trú dưới bàng quang và bao quanh phía trên niệu đạo (đoạn ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài). Dịch tiết của tuyến tiền liệt đón những chú nòng nọc nhỏ li ti (tinh trùng) do tinh hoàn sản xuất ra đường nuôi dưỡng chúng, góp vào khối tinh dịch đến 25% thể tích, giúp cho các chú tung tăng bơi lội và tăng sức chiến đấu khi các chú xuất trận, ào ạt bơi đến mục tiêu.
May thì “lành”
Làm việc nhiều, tuyến tiền liệt đôi khi cũng “ươn mình”. Lúc ta còn trẻ, thường chỉ là viêm nhiễm xoàng xoàng dễ phát hiện và không khó chữa. Một buổi sáng bỗng dưng ta cảm thấy buồn đi giải mà cái dòng nước quen thuộc ấy thoát ra ngoài rất khó khăn. Đến bác sĩ thì y như rằng viêm tuyến tiền liệt. Cu cậu nhiễm trùng hoặc vì lý do nào đó, sưng lên, chặn mất dòng nước tiểu từ bàng quang không cho nó chảy ra ngoài. Vài viên kháng sinh đôi khi đã có thể giải quyết được vấn đề.
Nặng nề hơn là bệnh phì đại tuyến tiền liệt. Cái anh chàng này dường như chẳng giống ai ở chỗ cứ lớn lên theo tuổi tác, tuy rất chậm. Từ 20g tăng lên 30 – 40g hay hơn nữa, trở thành một u lành mà các bác sĩ gọi một cách văn vẻ là “phì đại”. Sưng to mà chuyện nhỏ. Trước hết nó nhắc nhẹ các quý ông “Già rồi đấy nhé!” vì nó thường xuất hiện ở lứa tuổi 40 trở lên. Nhiều nhà y học cho rằng tuyến tiền liệt như cơ quan “đưa đầu chịu trận” để cầm chân độc tố, vi khuẩn, hoá chất… thay vì tiến thẳng vào đường tiết niệu trước khi xâm lấn toàn bộ cơ thể. Vì thế chàng ta cứ phải “gồng mình” lên để đảm đương trách nhiệm mà phải to ra. Bên cạnh việc gây ra nhiều triệu chứng khó chịu xoay quanh chức năng tiểu tiện như tiểu buốt, tiểu rắt, bí tiểu, tiểu ra máu… nó dễ làm người ta lo sợ vì trên bệnh nghe “khủng bố” quá mà thao tác khám bệnh như thăm dò hậu môn, vừa “ớn”, vừa mắc cỡ làm sao! Hãy lập tức “khoán” cho thấy thuốc xử lý, mổ hay cách nào, tùy họ. Tại Mỹ chẳng hạn, hàng năm có 1,2 triệu nam nhân bị “phì đại” và 400.000 phải nhờ phẫu thuật can thiệp. Mổ bằng nội soi, u lành tính tuyến tiền liệt là… chuyện vặt thôi mà.
Không may thì “ác”
Sẽ nguy hiểm khi sự phì đại ấy lại “ác” chứ không “lành” gọi thẳng tên là “ung thư tuyến tiền liệt”. Đối với nam giới, ung thư tuyến tiền liệt là bệnh rất phổ biến, đứng thứ hai sau ung thư phổi. Ở Anh, đây là bệnh thường gặp nhất ở đàn ông, chiếm 25% trong các bệnh ung thư nam giới. Phát hiện càng sớm khả năng khỏi hẳn càng cao. Phát hiện khi vừa chớm, tỉ lệ khỏi lên tới 90% trong khi nếu muộn 5 năm, khả năng khỏi chỉ 30%.
Tại nhiều nước trên thế giới khi các chàng trai trở thành quý ông đạo mạo, nghĩa là xấp xỉ tuổi 40, thì thành lệ mỗi năm đều khám định kỳ tuyến tiền liệt dù chưa có triệu chứng gì, để quẳng đi một gánh lo âu nặng trĩu quanh năm. Chữa ung thư tuyến tiền liệt là việc của bác sĩ, nó cũng phức tạp, lao đao lắm chẳng kém chữa các bệnh ung thư khác. Còn phòng là nhiệm vụ của “cánh ta”.
Để phòng u ác tuyến tiền liệt bạn có 10 điều tâm niệm
1. Cứ “yêu” nhiều đi. Các bác sĩ bảo mỗi lần “yêu”, bạn thả cho những tinh binh xuất trận, truy đuổi “địch” ra khỏi biên giới, nhờ vậy bạn thải ra được những chất độc gây ung thư đấy.
2. Chớ ăn nhiều: Béo phì là bạn đồng hành của ung thư tuyến tiền liệt. Mà béo thường do ăn. Mỗi khi đáng ăn 10, chỉ ăn 7, 8 thôi.
3. Tránh đồ béo. Theo thống kê, ung thư tuyến tiền liệt có tỷ lệ cao nhất ở những nước mà thói quen ăn rất nhiều dầu mỡ trong khẩu phần hàng ngày.
4. Đừng bia bọt nhiều. Uống quá nhiều làm số calo bị tích lũy và gây sức ép lên cơ quan thải độc, vì quá tải các cơ quan này lại trút độc tố vào tuyến tiền liệt, gây ung thư.
5. Chén đẫy hoa quả. Hoa quả nói chung chứa những chất chống oxi hoá, ngăn ngừa ung thư. Hãy ăn nhiều, mỗi ngày vài lần, càng tươi càng tốt.
6. Đừng quên cá. Cá chứa axit béo omega-3. Y học đã chứng minh các loại mỡ cá chống được ung thư khá hiệu quả.
7. Càng xanh càng tốt. Các loại rau lá xanh chứa estrogen thực vật (phytoestrogen) tương tự estrogen người có khả năng ngăn chặn ung thư.
8. Kết bạn với trà xanh. Trong trà xanh có các polyphenol cũng là chiến sĩ bảo vệ cơ thể trước bệnh ung thư. Sao không kết thân với nó?
9. Selen và vitamin E. Một phát minh mới nhất cho biết hai chất này đặc trị chống ung thư tuyến tiền liệt. Theo các hãng dược phẩm đến năm 2013 mới nghiên cứu xong, thành thuốc bán trên thị trường, hãy ghi tên chúng vào bộ nhớ của bạn.
10. Bạn luôn nghĩ (nhưng đừng lo) ung thư tuyến tiền liệt rất có thể rơi vào mình. Khi có triệu chứng đường tiểu hãy kịp thời đến bác sĩ. Ngày nay có rất nhiều cách xét nghiệm chính xác xem có phải ung thư tuyến tiền liệt không. Phát hiện sớm là điều quan trọng nhất.
Theo Tuấn Hà (Đẹp)