Tweet
Ung Thư Tiền Liệt Tuyến
2006.01.06
Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng
Tại sao lại nói về ung thư tiền liệt tuyến?
Theo một nghiên cứu trên người Việt ở California, đây là ung thư thường gặp đứng hàng thứ ba ở đàn ông Việt Nam.
Ở Hoa Kỳ, đây là ung thư thường gặp nhất ở đàn ông.
Tiền liệt tuyến nằm ở đâu, có các chức năng gì?
Tiền liệt tuyến còn được gọi là nhiếp hộ tuyến. Đây là một tuyến nhỏ gồm hai thùy nằm ở cổ bọng đái (còn gọi là bàng quang). Cổ bọng đái là nơi mà niệu đạo tiếp xúc với bọng đái để giúp nước tiểu từ bọng đái thoát ra ngoài.
Tiền liệt tuyến có chức năng tiết ra một phần cuả tinh dịch.
Ung thư tiền liệt tuyến là gì và có các triệu chứng như thế nào?
Ung thư tiền liệt tuyến phát triển từ các tế bào bên trong tiền liệt tuyến. Khi bắt đầu bị ung thư hoá, đầu tiên các tế bào tạo thành các cụm ung thư nhỏ nằm bên trong tiền liệt tuyến. Dạng ung thư khu trú này tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng một phần ba đàn ông lớn tuổi ở Hoa Kỳ.
Trong nhiều trường hợp, dạng khu trú này tồn tại nhiều năm, thậm chí có khi vài chục năm trước khi nó xâm lấn ra khỏi lớp vỏ ngoài cuả tiền liệt tuyến. Dạng khu trú này có thể được chữa khỏi bằng phẩu thuật hoặc tia phóng xạ.
Khi đã phát triển ra khỏi lớp vỏ ngoài, ung thư có thể xâm lấn các hạch bạch huyết lân cận, di căn ra xương, gan, hay trực tràng. Khi đã di căn, ung thư thường không còn có thể chữa khỏi được nữa mặc dù nó có thể được kiềm chế bằng thuốc men thêm một vài năm.
Ung thư tiền liệt tuyết thường phát triển tương đối chậm. Do đó, khoảng 80 đến 90 phần trăm các ông bị ung thư này ở giai đoạn khu trú có thể được chữa khỏi. Dù rằng tỉ lệ chữa khỏi sụt giảm rất nhiều một khi ung thư đã xâm lấn và di căn, nhiều người vẫn có thể kéo dài mạng sống cuả họ với các thuốc men tân tiến hiện nay.
Ở các giai đoạn đầu tiên, khi ung thư còn khu trú bên trong nhiếp hộ tuyến, bệnh nhân thường không có triệu chứng. Khi đã xâm lấn vào niệu đạo hoặc cổ bọng đái, nó có thể gây ra các triệu chứng như là:
- Tiểu tiện khó khăn
- Dòng nưóc tiểu bị yếu đi
- Tiểu lắt nhắt nhiều lần
- Bị thúc tiểu, tức là khi đã mắc tiểu thì cần phải tiểu ngay, khó cầm lại được
- Bị bí tiểu
- Bị nhiễm trùng tiểu tái đi tái lại
- Có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch
Khi đã di căn đến các hạch, xương hay các cơ quan khác, nó có thể gây xưng hạch, đau xương, sụt cân, thiếu máu, hụt hơi...
Các nguy cơ cuả ung thư tiền liệt tuyến?
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ cuả ung thư nhiếp hộ tuyến là:
Tuổi 55 trở lên: Theo các khảo sát ở Hoa Kỳ, các cụm ung thư tiền liệt tuyến được tìm thấy trong 30 phần trăm các ông ở tuổi 60, và 50 đến 70 phần trăm ở tuổi 80. Nói chung, ba phần tư các trường hợp ung thư nhiếp hộ tuyến được chẩn đoán ở các ông trên 65 tuổi.
Cách ăn uống nhiều chất béo, đặc biệt là mỡ động vật, ăn ít rau quả, là các yếu tố được quan sát thấy có liên quan đến việc làm tăng nguy cơ ung thư nhiếp hộ tuyến. Cũng có một số chứng cớ gợi ý rằng cách ăn uống không đủ chất selenium và sinh tố E cũng có thể góp phần vào việc tăng nguy cơ.
Cách phòng ngừa bệnh ung thư tiền liệt tuyến?
Ta có thể giảm bớt nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến bằng cách tránh các yếu tố nguy cơ như là giảm bớt việc dùng chất béo, nhất là mỡ động vật. Hiện nay, chưa có đủ nghiên cứu hỗ trợ việc dùng thêm sinh tố E hay chất selenium để giảm nguy cơ bị ung thư nhiếp hộ tuyến. Có nghiên cứu ở Ý cho thấy rằng dùng nhiều cà chua đã nấu chín cũng có thể làm giảm bớt nguy cơ bị bệnh này.
Điều quan trọng và đã thấy có kết quả tương đối tốt rõ rệt là truy tầm ung thư để phát hiện và chữa nó ở giai đoạn sớm. Hội ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo những điều sau đây:
Các ông từ 50 trở lên nên đi bác sĩ hàng năm để được thử máu đo mức kháng nguyên đặc hiệu cuả nhiếp hộ tuyến (Prostate Specific Antigen-PSA), và từ 40 trở lên nên được khám nhiếp hộ tuyến hàng năm bằng cách đưa ngón tay vào hậu môn để sờ xem nhiếp hộ tuyến có bị sưng hay không.
Những ông có người trong gia đình mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến khi còn trẻ, nên được truy tầm ung thư tiền liệt tuyến theo các cách thức kể trên, ở tuổi sớm hơn.
Khi thấy máu trong nước tiểu hay tinh dịch, hoặc có các triệu chứng như tiểu đau, tiểu nhắt...(đã kể trên), nên đến bác sĩ để được thăm khám càng sớm càng tốt.
Chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến bằng cách nào? Có cách nào phát hiện sớm bệnh ung thư tiền liệt tuyến hay không?
Chẩn đoán được thực hiện bằng cách hỏi, khám bệnh và thực hiện các xét nghiệm như đã kể trong phần làm sao để phát hiện sớm ung thư nhiếp hộ tuyến bên trên. Đặc biệt, ta nên cho bác sĩ biết xem đã có từng bị các bệnh nào khác cuả tiền liệt tuyến hay không, ví dụ như là viêm hoặc sưng tiền liệt tuyến lành tính .
Nếu thăm, khám, thử PSA có gì bất thường, bác sĩ sẽ làm sinh thiết thường là dưới sự hướng dẫn cuả siêu ân để chẩn đoán và xếp hạng ung thư.
Xin nói qua về cách điều trị?
Cách điều trị thường dựa vào nhiều yếu tố, như là sự lan tràn cuả bệnh, tuổi tác, bệnh tật hiện tại cuả bệnh nhân, phỏng định thời còn sống là bao lâu, ý muốn và khả năng chịu đựng các tác dụng phụ cuả bệnh nhân. Các cách này có thể là
- Canh chừng và chờ đợi, thường được áp dụng cho các cụ cao niên, bệnh nặng, phỏng đoán là không sống thêm được lâu.
- Trị bằng tia phóng xạ
-Mổ xẻ cắt bỏ nhiếp hộ tuyến
-Dùng các chất chống lại kích thích tố nam
Xin tóm tắt những điều quan trọng nhất cần nhớ?
Ung thư tiền liệt tuyến là một loại ung thư thường gặp ở đàn ông.
Ăn ít chất béo, nhiều rau quả có thể giúp giảm nguy cơ bị ung thư này.
Truy tầm để phát hiện và điều trị sớm ung thư này bằng cách đi khám bác sĩ hàng năm từ 40 tuôỉ để được khám tiền liệt tuyến và thử máu để đo mức kháng nguyên đặc hiệụ cuả tiền liệt tuyến từ 50 tuổi, là các phương cách đang được áp dụng một cách phổ biến ở Hoa Kỳ..
Nếu được phát hiện và trị sớm, tỉ lệ khỏi bệnh rất cao.
Trà Mi chào thính giả và nhắc lại: Chương trình này chỉ nhằm cung cấp kiến thức tổng quát về sức khoẻ. Cho các vấn đề cụ thể, chi tiết của từng bệnh nhân, xin lien lạc trực tiếp với bác sĩ cuả quí vị để được thăm khám trực tiếp.
Bấm vào đây để nghe
Ung Thư Tiền Liệt Tuyến.
2006.01.06
Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng
Tại sao lại nói về ung thư tiền liệt tuyến?
Theo một nghiên cứu trên người Việt ở California, đây là ung thư thường gặp đứng hàng thứ ba ở đàn ông Việt Nam.
Ở Hoa Kỳ, đây là ung thư thường gặp nhất ở đàn ông.
Tiền liệt tuyến nằm ở đâu, có các chức năng gì?
Tiền liệt tuyến còn được gọi là nhiếp hộ tuyến. Đây là một tuyến nhỏ gồm hai thùy nằm ở cổ bọng đái (còn gọi là bàng quang). Cổ bọng đái là nơi mà niệu đạo tiếp xúc với bọng đái để giúp nước tiểu từ bọng đái thoát ra ngoài.
Tiền liệt tuyến có chức năng tiết ra một phần cuả tinh dịch.
Ung thư tiền liệt tuyến là gì và có các triệu chứng như thế nào?
Ung thư tiền liệt tuyến phát triển từ các tế bào bên trong tiền liệt tuyến. Khi bắt đầu bị ung thư hoá, đầu tiên các tế bào tạo thành các cụm ung thư nhỏ nằm bên trong tiền liệt tuyến. Dạng ung thư khu trú này tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng một phần ba đàn ông lớn tuổi ở Hoa Kỳ.
Trong nhiều trường hợp, dạng khu trú này tồn tại nhiều năm, thậm chí có khi vài chục năm trước khi nó xâm lấn ra khỏi lớp vỏ ngoài cuả tiền liệt tuyến. Dạng khu trú này có thể được chữa khỏi bằng phẩu thuật hoặc tia phóng xạ.
Khi đã phát triển ra khỏi lớp vỏ ngoài, ung thư có thể xâm lấn các hạch bạch huyết lân cận, di căn ra xương, gan, hay trực tràng. Khi đã di căn, ung thư thường không còn có thể chữa khỏi được nữa mặc dù nó có thể được kiềm chế bằng thuốc men thêm một vài năm.
Ung thư tiền liệt tuyết thường phát triển tương đối chậm. Do đó, khoảng 80 đến 90 phần trăm các ông bị ung thư này ở giai đoạn khu trú có thể được chữa khỏi. Dù rằng tỉ lệ chữa khỏi sụt giảm rất nhiều một khi ung thư đã xâm lấn và di căn, nhiều người vẫn có thể kéo dài mạng sống cuả họ với các thuốc men tân tiến hiện nay.
Ở các giai đoạn đầu tiên, khi ung thư còn khu trú bên trong nhiếp hộ tuyến, bệnh nhân thường không có triệu chứng. Khi đã xâm lấn vào niệu đạo hoặc cổ bọng đái, nó có thể gây ra các triệu chứng như là:
- Tiểu tiện khó khăn
- Dòng nưóc tiểu bị yếu đi
- Tiểu lắt nhắt nhiều lần
- Bị thúc tiểu, tức là khi đã mắc tiểu thì cần phải tiểu ngay, khó cầm lại được
- Bị bí tiểu
- Bị nhiễm trùng tiểu tái đi tái lại
- Có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch
Khi đã di căn đến các hạch, xương hay các cơ quan khác, nó có thể gây xưng hạch, đau xương, sụt cân, thiếu máu, hụt hơi...
Các nguy cơ cuả ung thư tiền liệt tuyến?
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ cuả ung thư nhiếp hộ tuyến là:
Tuổi 55 trở lên: Theo các khảo sát ở Hoa Kỳ, các cụm ung thư tiền liệt tuyến được tìm thấy trong 30 phần trăm các ông ở tuổi 60, và 50 đến 70 phần trăm ở tuổi 80. Nói chung, ba phần tư các trường hợp ung thư nhiếp hộ tuyến được chẩn đoán ở các ông trên 65 tuổi.
Cách ăn uống nhiều chất béo, đặc biệt là mỡ động vật, ăn ít rau quả, là các yếu tố được quan sát thấy có liên quan đến việc làm tăng nguy cơ ung thư nhiếp hộ tuyến. Cũng có một số chứng cớ gợi ý rằng cách ăn uống không đủ chất selenium và sinh tố E cũng có thể góp phần vào việc tăng nguy cơ.
Cách phòng ngừa bệnh ung thư tiền liệt tuyến?
Ta có thể giảm bớt nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến bằng cách tránh các yếu tố nguy cơ như là giảm bớt việc dùng chất béo, nhất là mỡ động vật. Hiện nay, chưa có đủ nghiên cứu hỗ trợ việc dùng thêm sinh tố E hay chất selenium để giảm nguy cơ bị ung thư nhiếp hộ tuyến. Có nghiên cứu ở Ý cho thấy rằng dùng nhiều cà chua đã nấu chín cũng có thể làm giảm bớt nguy cơ bị bệnh này.
Điều quan trọng và đã thấy có kết quả tương đối tốt rõ rệt là truy tầm ung thư để phát hiện và chữa nó ở giai đoạn sớm. Hội ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo những điều sau đây:
Các ông từ 50 trở lên nên đi bác sĩ hàng năm để được thử máu đo mức kháng nguyên đặc hiệu cuả nhiếp hộ tuyến (Prostate Specific Antigen-PSA), và từ 40 trở lên nên được khám nhiếp hộ tuyến hàng năm bằng cách đưa ngón tay vào hậu môn để sờ xem nhiếp hộ tuyến có bị sưng hay không.
Những ông có người trong gia đình mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến khi còn trẻ, nên được truy tầm ung thư tiền liệt tuyến theo các cách thức kể trên, ở tuổi sớm hơn.
Khi thấy máu trong nước tiểu hay tinh dịch, hoặc có các triệu chứng như tiểu đau, tiểu nhắt...(đã kể trên), nên đến bác sĩ để được thăm khám càng sớm càng tốt.
Chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến bằng cách nào? Có cách nào phát hiện sớm bệnh ung thư tiền liệt tuyến hay không?
Chẩn đoán được thực hiện bằng cách hỏi, khám bệnh và thực hiện các xét nghiệm như đã kể trong phần làm sao để phát hiện sớm ung thư nhiếp hộ tuyến bên trên. Đặc biệt, ta nên cho bác sĩ biết xem đã có từng bị các bệnh nào khác cuả tiền liệt tuyến hay không, ví dụ như là viêm hoặc sưng tiền liệt tuyến lành tính .
Nếu thăm, khám, thử PSA có gì bất thường, bác sĩ sẽ làm sinh thiết thường là dưới sự hướng dẫn cuả siêu ân để chẩn đoán và xếp hạng ung thư.
Xin nói qua về cách điều trị?
Cách điều trị thường dựa vào nhiều yếu tố, như là sự lan tràn cuả bệnh, tuổi tác, bệnh tật hiện tại cuả bệnh nhân, phỏng định thời còn sống là bao lâu, ý muốn và khả năng chịu đựng các tác dụng phụ cuả bệnh nhân. Các cách này có thể là
- Canh chừng và chờ đợi, thường được áp dụng cho các cụ cao niên, bệnh nặng, phỏng đoán là không sống thêm được lâu.
- Trị bằng tia phóng xạ
-Mổ xẻ cắt bỏ nhiếp hộ tuyến
-Dùng các chất chống lại kích thích tố nam
Xin tóm tắt những điều quan trọng nhất cần nhớ?
Ung thư tiền liệt tuyến là một loại ung thư thường gặp ở đàn ông.
Ăn ít chất béo, nhiều rau quả có thể giúp giảm nguy cơ bị ung thư này.
Truy tầm để phát hiện và điều trị sớm ung thư này bằng cách đi khám bác sĩ hàng năm từ 40 tuôỉ để được khám tiền liệt tuyến và thử máu để đo mức kháng nguyên đặc hiệụ cuả tiền liệt tuyến từ 50 tuổi, là các phương cách đang được áp dụng một cách phổ biến ở Hoa Kỳ..
Nếu được phát hiện và trị sớm, tỉ lệ khỏi bệnh rất cao.
Trà Mi chào thính giả và nhắc lại: Chương trình này chỉ nhằm cung cấp kiến thức tổng quát về sức khoẻ. Cho các vấn đề cụ thể, chi tiết của từng bệnh nhân, xin lien lạc trực tiếp với bác sĩ cuả quí vị để được thăm khám trực tiếp.
Bấm vào đây để nghe
Ung Thư Tiền Liệt Tuyến.
Attached Files
