Cách nhận biết và phòng dị ứng mỹ phẩm
Thị trường mỹ phẩm hiện nay có rất nhiều loại, phục vụ nhiều tầng lớp người tiêu dùng trong xã hội. Song song với việc sử dụng đó thì khuynh hướng dị ứng mỹ phẩm ngày càng nhiều, để lại nhiều biến chứng, có những biến chứng thật nặng nề có khi không khắc phục nổi. Với ý nghĩa đó, bài viết này nhằm giúp bạn đọc có thêm những hiểu biết cần thiết khi sử dụng mỹ phẩm.
Những loại mỹ phẩm trên thị trường
Mỹ phẩm là dược phẩm dùng trong điều trị:
Nhóm dùng trong điều trị mụn trứng cá như: dalacin T, stiemycine, erythrogel, panoxyl, differin…
Điều trị nám da như: renova, despigmen, hiqueen…
Các thuốc điều trị khác: madecassol, trangala, cetaphil…
Nhóm có corticoid như: dermovat, eumovat, cortibion, flucinar, halog, diprosalic…
Mỹ phẩm dùng trong dưỡng da có nguồn gốc và thành phần như BHA, AHA, vitamin, thảo dược.
Mỹ phẩm là sản phẩm dùng trong trang điểm: như phấn phủ, kem lót, kem chống nắng, keo xịt tóc, thuốc nhuộm tóc, các sản phẩm trên một số loại mang nhãn hiệu như debon, shiseido…
Cách nhận biết dị ứng mỹ phẩm
Sau khi dùng mỹ phẩm thì có những biểu hiện như nổi mụn trứng cá, là triệu chứng thường gặp nhất, do bôi các loại mỹ phẩm làm bít các lỗ chân lông, gây ứ đọng chất bả nhờn.
Viêm da dị ứng, đây là dạng dị ứng rầm rộ hơn, biểu hiện bằng mảng hồng ban ở vùng bôi mỹ phẩm, kèm theo mụn nước và ngứa.
Mề đay với những biểu hiện như những sẩn phù rất giống như những vết nổi gồ trên mặt da như muỗi cắn hay những lằn roi đánh vào mặt da, kèm theo ngứa.
Chàm tiếp xúc bao gồm mảng hồng ban giới hạn rõ kèm theo mụn nước và ngứa.
Khô da với biểu hiện da khô và tróc vẫy.
Teo da là biến chứng thường gặp ở những người dùng nhóm thuốc có corticoid kéo dài.
Sạm da là tình trạng tăng sắc tố sẩm màu.
Lão hóa da là tình trạng như: nhăn da, đốm nâu, khô, nhám, tăng sừng.
Xử trí khi bị dị ứng mỹ phẩm
Sau khi bôi bất kỳ loại mỹ phẩm nào nếu thấy da bị nổi sẩn, ngứa đỏ thì ngừng ngay lập tức, dùng vòi nước rửa cho mạnh để làm trôi đi mỹ phẩm, thông thường như vậy chỉ cần ngưng ngay mỹ phẩm thì các triệu chứng trên sẽ giảm dần và hết hẳn. Tuy nhiên, ở một số người có dị ứng ngày càng nặng hơn, do đó cần phải được điều trị, tùy theo mức độ mà điều trị khác nhau. Đối với viêm da tiếp xúc chỉ cần bôi ngắn hạn các thuốc có corticoid như: eumovate, dermovat, flucinar… Trường hợp thật nặng thì uống thêm các thuốc kháng dị ứng như: clarytine, cezil, celestamine, peritol, pipolphen, semprex… Uống vitamine C liều cao. Thông thường chỉ sau 3 ngày điều trị các triệu chứng sẽ nhanh chóng và khỏi hẳn.
Phòng ngừa dị ứng mỹ phẩm
Nói chung nên tránh lạm dụng mỹ phẩm, vì trên thực tế không có loại mỹ phẩm nào là bổ dưỡng cho da cả. Đối với người đã từng dị ứng loại mỹ phẩm nào đó thì suốt đời không nên sử dụng lại, với người có cơ địa dị ứng như nổi mề đay, hen (suyển) thì phải thật thận trọng khi dùng mỹ phẩm. Cần thử phản ứng trước khi sử dụng mỹ phẩm, nhất là những mỹ phẩm mới sử dụng lần đầu tiên, có nhiều phương pháp:
- Phương pháp thử da ở mặt trong cánh tay: thoa mỹ phẩm vào vùng da ở mặt trong cánh tay để trong 24-48 giờ.
- Phương pháp PUT (provocative use test) hay phương pháp ROAT (repeat open application test) là phương pháp xác định phản ứng với mỹ phẩm chậm: thoa mỹ phẩm lên vùng da mặt trong cánh tay 2 lần một ngày trong 2 tuần với diện rộng khoảng 5cm2 để xác định phản ứng. Nếu vượt quá thời gian trên ở vùng da thoa thuốc không biểu hiện gì như: ngứa, hồng ban, nổi mụn nước… thì chứng tỏ không bị dị ứng với mỹ phẩm đó.
Tóm lại, ngày nay với mức sống ngày càng cao, việc sử dụng mỹ phẩm để làm cho cuộc sống thêm sinh động cũng là điều bình thường, là một nhu cầu không thể thiếu được cho mọi người dân, nhất là phái nữ. Tuy nhiên, việc sử dụng cũng cần thận trọng với những mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, cần thận trọng hơn đối với người có cơ địa dị ứng như: hen suyễn, mề đay, chàm, viêm da dị ứng… và không bao giờ sử dụng lại khi dị ứng với mỹ phẩm đã dùng.
Theo BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG (SK&DS)