Loài hoa có mùi xác chết cứ đâm chồi là băng tan
Nhờ có khả năng tự sinh nhiệt, loài hoa có mùi xác chết kỳ quái này luôn khiến băng tuyết phải khuất phục khi nó đâm chồi, nảy nụ.
Trong khoảng thời gian từ cuối tháng Hai đến tháng Năm hàng năm, trong rừng và những vùng đất ngập nước khắp miền đông Canada và Đông Bắc Hoa Kỳ sẽ xuất hiện một loài hoa kỳ quái tên là bắp cải chồn hôi. Loài hoa có mùi xác chết đặc trưng rất hôi thối và khả năng phá băng, đục thủng tuyết tài tình.
Loài hoa này là hoa bắp cải chồn hôi, có tên khoa học là Symplocarpus foetidus. Đúng như cái tên, loài hoa này có mùi khủng khiếp, cách xa cả chục mét cũng có thể ngửi thấy một mùi hôi thối khó chịu. Là loài hoa mọc sớm nhất vào đầu mùa xuân, khi băng tuyết vẫn còn phủ kín mặt đất.
Tuy vậy, băng tuyết không thể làm khó hay ngăn trở loài hoa này đâm chồi, nảy nụ và khoe sắc. Khi đâm chồi mà gặp băng tuyết, chồi hoa sẽ cứng cỏi đục thủng băng vươn lên, lúc ra hoa, phần băng tuyết vây xung quanh gốc hoa sẽ bị tan ra thành những vũng nước nhỏ.
Hiện tượng tan băng này không hề có sự trợ giúp của những ánh mặt trời mà hoàn toàn là do tự thân hoa bắp cải chồn hôi. Sở dĩ chúng có khả năng phá băng tài tình như vậy là do bắp cải chồn hôi là dòng dõi cổ xưa của loài thực vật có hoa sở hữu khả năng sinh nhiệt hiếm có.
Những loài thực vật sở hữu khả năng sinh nhiệt hiếm có này có thể tạo ra một lượng nhiệt năng đáng kể mà ngay cả các động vật có vú cũng không thể làm được.
Trong một thí nghiệm, người ta đã chứng minh, hoa bắp cải chồn hôi có khả năng sinh nhiệt cao tới hơn 9 độ so với môi trường xung quanh. Khi nhiệt độ ngoài trời là 15 độ C, bắp cải chồn hôi luôn giữ nhiệt độ bên trong thân cây ở mức 24 độ C. Ngay cả khi nhiệt độ bên ngoài lạnh tới -15 độ C, bắp cải chồn hôi vẫn vững vàng giữ mức nhiệt 15 – 30 độ C.
Những loài hoa tự sinh nhiệt đã được phát hiện khoảng 200 năm trước. Tuy nhiên, đến bây giờ các nhà khoa học mới làm sáng tỏ những bí ẩn đằng sau nó. Nhiệt năng được tạo ra trong các ty lạp thể, như một quá trình hô hấp tế bào bình thường. Mặc dù vậy, quá trình thực tế vẫn chưa được phân tích rõ ràng.
Các nhà sinh học cho rằng cây bắp cải chồn hôi cũng như các thực vật có khả năng sinh nhiệt khác tự tạo nhiệt để hỗ trợ việc thụ phấn. Nhiệt độ cao sẽ làm cho mùi hương của hoa dễ bay hơi, giúp mùi hương lan truyền rộng rãi, côn trùng có thể ngửi thấy và tìm ra chúng từ xa, giúp chúng thụ phấn.
Với những loại hoa có mùi hôi thối như xác chết, mùi hương sẽ hấp dẫn những côn trùng, loài bọ ưa thích mùi khó chịu như ruồi, bọ cánh cứng.
Bên cạnh đó, nhiệt độ cao cũng giúp những loài hoa có khả năng tự sinh nhiệt trở thành một nơi nghỉ chân ấm áp cho các con loài côn trùng, khiến chúng cảm thấy thoải mái và muốn quay lại.
Tuy vậy, phương pháp thu hút côn trùng bằng nhiệt không thu hút được côn trùng nhiều bằng mật hoa hay phấn hoa. Trong quá trình tiến hóa, các loài thực vật thu hút thụ phấn bằng cách sinh nhiệt dần ít đi và được thay thế bởi các loài thực vật có phương pháp thụ phấn tốt hơn.
Cận cảnh cây bắp cải chồn hôi cứ nở hoa là băng tan.
Đinh Ngân (theo AP)