Thơ Xuân Diệu

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Lưu Học Sinh





Một tiếng cò qua trong gió mau
Đưa hồn nhớ cảnh đã phai màu
Từ năm giống ái vừa gieo hạt
Cho đến bây giờ mộng chín sau.
Khi ấy lòng xanh mới đón tình
Rảo trường ngăn ngữ kín vườn xinh
Chàng trai nhỏ nhẹ, tôi khi ấy
Đi giữa thiên nhiên để kiếm mình

Lá như con mắt cụm mây nhìn
Trái tựa hình tim, chim hót xin
Gió ấy đầu hoa ngang ngửa thắm !
Nhị vàng hoa cạnh liếc hoa bên

Đôi khi ngày nhạt, tiếng chim qua
Xui ngước đều lên để nhỡ xa
Cánh mất còn lưu đường rẽ trắng
Khi buồn quan ải, rợn làn da.

Ai trả cho tôi những mộng đầu
Người con gái nhỏ áo sai bâu
Đoạn tình thứ nhất sương bao ấp
Hoa cỏ đưa thơ, lá bắt cầu ?

Trong tiếng cò nay vương nắng xưa
Thu sang chim trắng vội bay ngừa
Cổ dài rẽ biếc kêu vô định
Trở lại bên lòng sợi gió thưa.

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mặt Em


Đã bốn năm trời nghĩa với duyên
Mặt em thay đổi vẫn y nguyên
Nét thêm rờ rỡ như tơ chín,
Dáng vẫn thanh thanh tựa nước hiền.
Kể từ sen ngó với đào tơ,
Anh đã thầm yêu vẻ dịu mơ
Trong mắt ngọc đen kỳ diệu thế,
Nhìn anh như hẹn đã nghìn xưa.

Khi mắt em gầy, lại rất yêu,
Niềm thương như bỗng dội lên nhiều
Mảng nhìn bịn rịn lo em ốm
Mà mặt em thêm vẻ lệ kiều.

Khuôn mặt xinh em mãi rỡ ràng
Lá sách nghìn trang sách vạn trang
Sớm mai anh thấy mặt trời mọc,
Chiều hôm anh đọc ánh trăng vàng.

Mặt em ở giữa kho trời đất
Vô tận thời gian có mặt em.
Đáy thẳm tâm hồn anh đã cất
Mặt em, hoa vĩnh viễn ngày đêm.

9/2/1965

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mây Lưng Chừng Hàng


Tặng Nguyễn Đỗ Cung

Mây lưng chừng hàng
Về ngang lưng núi
Ngàn cây nghiêm trang
Mơ màng theo bụi

Hoa dại trên đồi
Trăng rằm lên ngôi..
Gió thanh chia mình
Trong cành lá biếc
In như ái tình
Mơn qua trời thiếc
Lan giữa làn hương

Hỡi người rất thương...
Sao em không nghe
Bao lời van vỉ
Của nguyệt đêm hè
Bao lời ý nhị
Của thời tươi xanh
Hãy cầm tay anh....



Xuân Diệu

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mời Yêu


Ngày trong lắm, lá êm, hoa đẹp quá,
Nhan sắc ơi, cây cỏ chói đầy sao;
Tháng giêng cười, không e lệ chút nào,
Bằng trăm cánh của bướm chim rối rắm.

Ai có biết mùa xuân lên nặng lắm
Trên cành hồng và trong những trái tim ?
Nghe điệu lòng hưởng ứng với ca chim,
Tôi tự thấy lạc loài trong nắng mớị
Mở miệng vàng...và hãy nói yêu tôị..
Dù chỉ là trong một phút mà thôị..

Đã bao lúc màu hoa đem nhớ tới,
Biết nhớ ai, đành chỉ nhớ xa xôị
Lời ái ân ngừng lại ở trên môi,
Mặc ánh sáng tha hồ reo trên nộị
Năm nay lại vương bồi hồi gió sợị
Năm nay hương dây lại tới bồi hồị
Một trời mơ đang cầu nguyện trong tôi,
Chờ một tiếng để bừng lên hạnh phúc.

Mở miệng vàng...và hãy nói yêu tôi,
Dù chỉ là trong một phút mà thôi !...

Cần chi biết ngày mai hay bữa trước ?
Gần hôm nay thì yêu dấu là nên.
Tôi ưng đùa, người hãy cợt thản nhiên :
Ta tưởng tượng một tình duyên mới nụ
Người được nói, tôi được nghe là đủ
Thực càng hay, mà giả dối lại saỏ
Gặp nhau đây, ai biết tự thời nào;
Xa nhau nữa, ai đoán ngày tái hội !

Mở miệng vàng, và hãy nói yêu tôi,
Dù chỉ là trong một phút mà thôị..

Hỡi nhan sắc , ngại ngùng chi không nói,
Cho trời thêm xanh, cho cảnh càng xinh,
Cho dư âm vang động của lời tình
Làm êm ấm đôi ngày xuân trống trảị

Tôi lắng đợi ! Nhịp lòng tôi đứng lại !
Tôi cần tin ! Tôi khao khát được nhầm !
Cho tôi mơ một ảo tưởng thâm trầm,
Và mặc kệ, nếu đó là dối trá !

Mở miệng vàng ! và hãy nói yêu tôi !
Dù chỉ là trong một phút mà thôi !

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mong


Em hẹn hai lần đặt bước xinh
Hai lần hoa đã đợi trong bình
Chiếu son anh trải bằng tâm tưởng
Đón tự nơi em sang chốn anh

Một ngày mong đợi ấy ba năm
Một khắc xa nhau là thế kỷ
Biết em công việc vẫn đang dồn
Anh cũng liền tay chưa lúc nghỉ

Trời lạnh, trời sương cũng chẳng sầu
Không gian, em ạ! bỗng trong thâu
Như nghe suối được tình yêu mến:
Dẫu mong chờ - anh không trách đâu....

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Một Buổi Chiều


Một buổi chiều trong bếp nấu cơm
Má đang lặt rau, lửa nhè nhẹ cháy
Một buổi chiều trong vườn sạch lá
Đất còn mang dấu chổi quét ban mai

Một buổi chiều ngoài phố xe hơi
Đi công việc theo nhịp thường cuộc sống...

Một buổi chiều mùa xuân lồng lộng
Đã thầm mang rạo rực của mùa hè...
Một buổi chiều anh lắng tai nghe
Cả trái tim đựng tràn trề nhựa đất...

Anh đợi em giữa buổi chiều như thế
Một buổi chiều - đời nhịp với đôi ta
Anh là quê hương của em, em sắp lại nhà
Em là quê hương của anh, anh mừng đi đón...

Xuân Diệu
10/2/1962

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Một Ngã Ba


Một ngã ba thường, một ngã ba
Một đường cái rộng rẽ tuôn ra
Một con đường nhỏ như dây chỉ
Một trụ đèn, dăm bảy dáng nhà

Nhịp cầu nho nhỏ, ruộng sâu sâu
Một ngã ba ý hiệp tâm đầu
Mỗi tuần anh vẫn sang qua đó
Nơi đón nhau cùng nơi tiễn nhau.


Xuân Diệu

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mưa


Lâm râm mưa chuyện trên cành
Thì thầm lá nói trong mành nước xe
Phòng anh nghe tiếng mưa đi
Em xa - chẳng hiểu làm chi giờ này

Khí đêm man mát qua tay
Có mưa thưa nhẹ, thêm ngây vị hè
Ve im, lặng vắng tứ bề
Em xa - mưa có bay về chốn em?

Hơn là nhắn cá gửi chim
Nhờ mưa đưa bức chăn êm tới người
Thôi em nghỉ việc, khuya rồi
Chăn mưa em đắp cùng trời - với anh....

5/1961

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mùa Thi


Thơ ta hơ hớ chưa chồng
Ta yêu, muốn cưới, mà không thì giờ
Mùa thi sắp tới! Em Thơ
Cái hôn âu yếm xin chờ năm sau!

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mũi Cà Mau


Mũi Cà Mau: Mỏm đất tươi non
Mấy năm trời lấn luôn ra biển
Phù sa vạn dặm tới đây tuôn
Lắng lại; và chân người bước đến

Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền ta đó - mũi Cà Mau
Những dòng sông rộng hơn ngàn thước
Trùng điệp một màu xanh lá đước

Đước thân cao vút, rễ ngang mình
Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước!
Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền ta đó - mũi Cà Mau

Lạ thay tình với đất quê hương
Chưa thấy chưa thăm mà đã nhớ
Ai hay mỏm đất mấy năm trường
Đêm ngủ hồn tôi bay tới đó

Đầu sao cháy bỏng, ruột sao đau
Vết thương lòng - ở mũi Cà Mau
Nơi xa nhất là nơi gần nhất:
Mũi Cà Mau, mũi Cà Mau trước mắt!

Đôi bên Bến Hải nước non nhà
Đâu cũng là Nam, đâu cũng Bắc!
Nắng mưa có thể đổi trăm màu
Lòng không rời hướng mũi Cà Mau

Ở đầu sóng gió, mỏm non sông
Như ngực anh hùng Lý Tự Trọng
Cao hơn sóng gió một Thành Đồng
Đây chốn đi về, nơi ước hẹn

Tổ quốc tôi như một con tàu
Đêm ngày tôi nhớ mũi Cà Mau
Như dòng máu khỏe thắm đầu tay
Như ở đầu cây dòng nhựa trút

Như sức cung dồn ở mũi tên
Như sức bút ở đầu ngọn bút:
Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền xé sóng - mũi Cà Mau...


Xuân Diệu
10/1960

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Muộn Màng


Anh biết yêu em đã muộn màng
Nhưng mà ai cưỡng được tình thương!
Ngậm ngùi tặng trái tim lưu lạc
Anh chỉ xin về một chút thương.
Một chút hương phai của ái tình
Mà em không thể gửi cùng anh;
Để lòng ướp với tình phai ấy
Anh tưởng từ đây bớt một mình.

Mắt ướt trông nhau, lệ muốn tuôn,
Gượng cười anh phải khóc thầm luôn :
Em là người của ai ai đấy,
Lưu luyến chi nhau để xót buồn.

Dầu chiếm tay em, anh vẫn hay
Rằng anh chỉ nắm cánh chim bay :
Bao giờ có được người yêu dấu!
Chất chức trong lòng vạn đắng cay.

Anh chỉ là con chim bơ vơ
Lạnh lùng bay giữa gió, sương, mưa
Qua gần tổ ấm đôi chim bạn,
Bỗng thấy lòng cuồng yêu ngẩn ngơ

Yêu ngẩn ngơ rồi đau xót xa
Số anh là khổ, phận anh là
Suốt đời nuốt lệ vào trong ngực :
Đem ái tình dâng kẻ phụ ta.

Chưa đi mà đã cách xa nhau,
Lúc biệt ly rồi, xa đến đâu?
Thôi hãy để anh đi hốt hoảng,
Gấp đem thương nhớ khuất mây mù.

Thôi hãy để anh đi thất thơ
Mặc luồng gió lạnh, mặc mưa to
Đánh vào thân thể run như sậy
- Tôi chẳng cần ai thương hại cho.

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Mượn Nhà Vũ Trụ


Gốc cây là một gốc cây;
Chiều hôm là khoảng bóng dầy chiều hôm;
Đường đi đường vẫn đi mòn;
Làng em trước mắt, non dồn tận xa...
Một lần đặt bước đôi ta,
Gốc cây, đường cái bỗng là thịt xương!
Chiều hôm bỗng hóa tâm hồn;
Hình non bảng lảng, sương thôn dịu hòa...

Ngang vai đêm tới la đà
Bóng ngường cùng với bóng ta bồi hồi;
Bóng chiều chen lẫn hoa môi;
Gốc cây thương mến quen rồi thiết tha.

Em ơi! Trời đất bao la
Mượn trong vũ trụ làm nhà anh, em;
Tình yêu - dấu đã như in.
Dù hoa, cỏ, đá lòng quên được nào!

8/12/1961

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Nằm Đêm Anh Cứ Thương Em


Nằm đêm anh cứ thương em
Rơi nghiêng nước mắt một bên gối nằm.
Thế này cho hết trăm năm
Đến muốn năm vẫn âm thầm thương em.

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Ngẩn Ngơ


Ta tiếc theo sau những đóa hồng,
Những nàng con gái sớm phai bông;
Những cô hây hẩy còn đôitám, Xô đuổi tình yêu, vội lấy chồng.
Ta đã tìm thăm những nấm mồ
Vô tình chôn giữa trái tim thơ,
Vô hình ôm ấp bao di tích
Của những tình thương bị hững hờ.
Giở lạnh rồi đây ! Sắp nhớ nhung !
Sương the lãng đãng bạc cây tùng.
Từng nhà mở cửa tương tư nắng,
Sắp sửa lòng ta để lạnh lùng !
Mùa cúc năm nay sắc đã già
Chim hồng, chim phượng với chim nga
Dõi cùng chim thúy đi đâu mất ?
- Ôi ! Phượng bao giờ lại nở hoa !

[Đại Hiệp]

:::Xuân Diệu:::
Ngọc Trai Trong Vịnh Cô Tô


Anh tên là ánh trời
Em tên là nước bể
Con ta là con trai
Mang ngọc châu diễm lệ

Nước biển mãi đậm đà
Ánh trời luôn mới mẻ
Khi âu yếm anh cười
Em nghĩ suy lặng lẽ

Những chiều êm mây quang
Vịnh bắc Cô Tô ấy
Biển xanh đẹp lạ lùng
Trong suốt nhìn tận đáy

Những con trai đáy nước
Đang hé mở lòng trai:
Nước bể em nuôi dưỡng
Ánh trời anh đọng soi

Năm tháng không kể dài
Hạt châu dần kết hợp
Lớn tròn thành ngọc trai
Nhỏ tinh là ngọc điệp

Ai có hay châu ngọc
Vốn từ một vết thương:
Đau xót hòa vui sướng
Là chất của tình thương

Khi ngọc trai sáng reo
Trên cổ ngà, tay đẹp
Khi ai mài ngọc điệp
Cứu khỏi bệnh nguy nghèo

Ấy do duyên trời bể
Anh với em hẹn hò
Kết hoài bao thế kỷ
Trong vịnh bắc Cô Tô...


Xuân Diệu
23/9/1963