Tweet
Hoài Cảm – Cung Tiến sáng tác năm ông mới 15 tuổi.
Nguyễn Quang Học viết:
"Một “Hoài Cảm” chưa thể nói hết về Cung Tiến, song rõ ràng đây là một ca khúc thành công nhất trong cuộc đời sáng tác của ông. Trước năm 1975 đã có rất nhiều ca sĩ thể hiện “Hoài Cảm” nhưng có lẽ chưa có ai thể hiện “Hoài Cảm” lại “Hoài Cảm” bằng Lệ Thu. Với kỹ thuật thanh nhạc điêu luyện Lệ Thu xử lý từng nốt nhạc, từng lời hát một cách chuẩn mực và chín chắn đến mức tuyệt dỉnh. Tiết tấu của Hoài Cảm khá chậm, song chắng thể khác bởi nó miêu tả một nỗi nhớ rưng rức, một nỗi nhớ bâng khuâng lâng lâng len lén nhen lên từ sâu thẳm tâm hồn trong cảnh chiều tà hiu quạnh vốn chỉ chuốc tâm tư cho những kẻ lãng tử nghệ sĩ. Cung Tiến viết "Hoài Cảm" ở giọng đô thứ cung đô thường nên bài ca mang tính dân tộc rất cao. Những nhạc sĩ sau này được đi học bên Tây bên Tàu rốt cuộc chỉ mang về cho đất nước một mớ nhạc lơ lớ lai căg làm nền âm nhạc Việt Nam rơi vào tình trạng hổ lốn, mạnh ai nấy làm, mạnh ai nấy viết khiến cho diện mạo âm nhạc nước nhà méo mó hỗn loạn. Họ nói đó là sự phát triển, là sự tiếp thu học hỏi lẫn nhau, là sự hòa nhập vào dòng chảy âm nhạc nhân loại…vv. Vâng, họ hòa nhập đấy, tiếp thu đấy, phát triển đấy nhưng họ dựa vào cái gì ? Cội nguồn âm nhạc của dân tộc thì bị lãng quên, bỏ bê không chút xót xa tiếc nuối. Họ nghĩ rằng làm như thế để tỏ cho thiên hạ biết rằng ta đây đã được đi học Tây học Tàu rồi hay sao? Thật đáng buồn đến đáng giận. Song cũng đành phải thông cảm cho họ khi tầm hiểu biết của con người là có giới hạn. Họ cũng chỉ làm theo những gì họ đã biết, đã học, đã được dạy dỗ. Ý thức về âm nhạc dân tộc là một cái gì đó rất đỗi quê mùa lạc hậu trong họ. Có lẽ chính vì những lý do trên mà “Hoài Cảm” của Cung Tiến cùng một số bản nhạc, ca khúc viết ở những thang âm dân tộc của một số nhạc sĩ cùng thời ông và sau này càng trở nên có giá trị, được trân trọng trong số những ca khúc buổi ban đầu của bình minh âm nhạc Việt Nam. Ở đoạn b cao trào Cung Tiến đã viết ở cung đô trưởng. Chuyển điệu làm cho bài hát khỏe khoắn hẳn lên, nỗi nhớ dâng trào tới đỉnh điểm chứ không còn man mác miên man như đoạn a. Phải có kỹ thuật và kiến thức âm nhạc tương đối khá mới có thể viết được như thế (Xin nói thêm rằng những nhạc sĩ tiền chiến hiếm có người được đào tạo qua trường lớp chính quy). Cũng có lẽ chỉ là chút hâm mộ một ca khúc hay nên phỏng đoán vậy chứ thực sự nếu chưa được như thế thì chỉ càng khẳng định sự tài hoa của Cung Tiến, người nghệ sỹ với nỗi nhớ cố nhân mênh mông bao phủ những hoàng hôn của dân tộc."
Người trong xứ hâm mộ thầy Cung Tiến như thế này thì nhạc Cung Tiến đại biểu cho nhạc vàng của VNCH "dzách lầu" rồi còn gì bàn cãi chi nữa nhể? Chưa hết, một vị thính giả khác của nhạc Cung Tiến nối tiếp cho lời nhận xét nồng nàn chẳng kém nhé. Mời đọc:
"Uh, bài này Lệ Thu thể hiện hay nhất! hihi... Không hiểu mỗi lần nghe bài nì buồn đến lạ! huhu... Nỗi buồn đó cứ như kẻ trộm, ta đã khép kín cửa nhưng nó vẫn cứ lẻn vào...nhẹ nhàng xâm chiếm! Nỗi buồn trong bài hát này đến không nhanh, chầm chậm thôi... như làn khói vào phòng khép kín...chỉ một làn khói nhẹ nhưng có sức lan tỏa ghê gớm! Vậy là toàn bộ ta đã bị nó chế ngự mất rồi...
Bạn thử ngâm nga bài này thử đi... nho nhỏ thôi...và bạn sẽ thấy bạn hát trong tiếng nghẹn ngào... như muốn khóc mà không thể khóc... Nó như ứ đọng ngay ở cổ họng, chực thoát và khi có cơ hội nó nấc lên da diết ngậm ngùi" Lòng cuồng điên vì nhớ. Ôi đâu người, đâu ân tình cũ?"... Bài hát từng câu từng chữ đều đượm buồn...một cái buồn rất thu..."mùa thu tràn nỗi nhớ".... và một giọng hát xa vắng... Mình cũng thích bài này lắm... dù nghe bài này chả khi nào thấy vui!!!..."
Thấy chưa nhạc Cung Tiến da diết, ngậm ngùi như me-sừ thính giả trên cho cảm nghĩ thực lòng đấy nhé!? Như vậy thì nhạc Cung Tiến lại thêm bảnh hơn nữa với tình khúc Hoài Cảm hay yêu hoài, tâm tư cứ mãi bị người yêu hành hạ, bị cố nhân dày vò ray rứt tâm tư như muốn khóc. Được yêu, được buồn, được khóc, chao ôi, nhất cõi đời rồi, còn gì sung sướng bằng nhể? Hỡi những bạn tôi khi tương tư lòng, khi cố nhân bước xa xa bạn rồi, huhuhu... cơn nhung nhớ cố nhân dằn vật dâng cao tràn ngập hồn già ở tuổi biết yêu, xin bạn hãy vô tư cho lệ rơi đi nhe, nghe thanh âm Cung Tiến thỏ thẻ, nho nhỏ khi chiều buồn len lén tâm tư, cố nhân đã đi xa xa ta rồi, hmm... cho hồn này khôn nguôi, hmm... cho lòng này không vui... Một hồn cô liêu, buồn chi lạ, biết nói chi nhể?
Chiều buồn len lén tâm tư
Mơ hồ nghe lá thu mưa
Dạt dào tựa những âm xưa
Thiết tha ngân lên lời xưa
Quạnh hiu về thấm không gian
Âm thầm như lẫn vào hồn
Buổi chiều chợt nhớ cố nhân
Sương buồn lắng qua hoàng hôn
Lòng cuồng điên vì nhớ... cố nhân ơi. Nghe hết bài nhạc sẽ đưa ta về sự mộng mơ của tuổi biết yêu đương, biết nhớ thương, biết ngóng trông, biết rung động con tim xanh trót trao cho cố nhân; Vâng, Hoài Cảm theo tôi chính là một cung khúc "giết người trong mộng".
(ST)
Nguyễn Quang Học viết:
"Một “Hoài Cảm” chưa thể nói hết về Cung Tiến, song rõ ràng đây là một ca khúc thành công nhất trong cuộc đời sáng tác của ông. Trước năm 1975 đã có rất nhiều ca sĩ thể hiện “Hoài Cảm” nhưng có lẽ chưa có ai thể hiện “Hoài Cảm” lại “Hoài Cảm” bằng Lệ Thu. Với kỹ thuật thanh nhạc điêu luyện Lệ Thu xử lý từng nốt nhạc, từng lời hát một cách chuẩn mực và chín chắn đến mức tuyệt dỉnh. Tiết tấu của Hoài Cảm khá chậm, song chắng thể khác bởi nó miêu tả một nỗi nhớ rưng rức, một nỗi nhớ bâng khuâng lâng lâng len lén nhen lên từ sâu thẳm tâm hồn trong cảnh chiều tà hiu quạnh vốn chỉ chuốc tâm tư cho những kẻ lãng tử nghệ sĩ. Cung Tiến viết "Hoài Cảm" ở giọng đô thứ cung đô thường nên bài ca mang tính dân tộc rất cao. Những nhạc sĩ sau này được đi học bên Tây bên Tàu rốt cuộc chỉ mang về cho đất nước một mớ nhạc lơ lớ lai căg làm nền âm nhạc Việt Nam rơi vào tình trạng hổ lốn, mạnh ai nấy làm, mạnh ai nấy viết khiến cho diện mạo âm nhạc nước nhà méo mó hỗn loạn. Họ nói đó là sự phát triển, là sự tiếp thu học hỏi lẫn nhau, là sự hòa nhập vào dòng chảy âm nhạc nhân loại…vv. Vâng, họ hòa nhập đấy, tiếp thu đấy, phát triển đấy nhưng họ dựa vào cái gì ? Cội nguồn âm nhạc của dân tộc thì bị lãng quên, bỏ bê không chút xót xa tiếc nuối. Họ nghĩ rằng làm như thế để tỏ cho thiên hạ biết rằng ta đây đã được đi học Tây học Tàu rồi hay sao? Thật đáng buồn đến đáng giận. Song cũng đành phải thông cảm cho họ khi tầm hiểu biết của con người là có giới hạn. Họ cũng chỉ làm theo những gì họ đã biết, đã học, đã được dạy dỗ. Ý thức về âm nhạc dân tộc là một cái gì đó rất đỗi quê mùa lạc hậu trong họ. Có lẽ chính vì những lý do trên mà “Hoài Cảm” của Cung Tiến cùng một số bản nhạc, ca khúc viết ở những thang âm dân tộc của một số nhạc sĩ cùng thời ông và sau này càng trở nên có giá trị, được trân trọng trong số những ca khúc buổi ban đầu của bình minh âm nhạc Việt Nam. Ở đoạn b cao trào Cung Tiến đã viết ở cung đô trưởng. Chuyển điệu làm cho bài hát khỏe khoắn hẳn lên, nỗi nhớ dâng trào tới đỉnh điểm chứ không còn man mác miên man như đoạn a. Phải có kỹ thuật và kiến thức âm nhạc tương đối khá mới có thể viết được như thế (Xin nói thêm rằng những nhạc sĩ tiền chiến hiếm có người được đào tạo qua trường lớp chính quy). Cũng có lẽ chỉ là chút hâm mộ một ca khúc hay nên phỏng đoán vậy chứ thực sự nếu chưa được như thế thì chỉ càng khẳng định sự tài hoa của Cung Tiến, người nghệ sỹ với nỗi nhớ cố nhân mênh mông bao phủ những hoàng hôn của dân tộc."
Người trong xứ hâm mộ thầy Cung Tiến như thế này thì nhạc Cung Tiến đại biểu cho nhạc vàng của VNCH "dzách lầu" rồi còn gì bàn cãi chi nữa nhể? Chưa hết, một vị thính giả khác của nhạc Cung Tiến nối tiếp cho lời nhận xét nồng nàn chẳng kém nhé. Mời đọc:
"Uh, bài này Lệ Thu thể hiện hay nhất! hihi... Không hiểu mỗi lần nghe bài nì buồn đến lạ! huhu... Nỗi buồn đó cứ như kẻ trộm, ta đã khép kín cửa nhưng nó vẫn cứ lẻn vào...nhẹ nhàng xâm chiếm! Nỗi buồn trong bài hát này đến không nhanh, chầm chậm thôi... như làn khói vào phòng khép kín...chỉ một làn khói nhẹ nhưng có sức lan tỏa ghê gớm! Vậy là toàn bộ ta đã bị nó chế ngự mất rồi...
Bạn thử ngâm nga bài này thử đi... nho nhỏ thôi...và bạn sẽ thấy bạn hát trong tiếng nghẹn ngào... như muốn khóc mà không thể khóc... Nó như ứ đọng ngay ở cổ họng, chực thoát và khi có cơ hội nó nấc lên da diết ngậm ngùi" Lòng cuồng điên vì nhớ. Ôi đâu người, đâu ân tình cũ?"... Bài hát từng câu từng chữ đều đượm buồn...một cái buồn rất thu..."mùa thu tràn nỗi nhớ".... và một giọng hát xa vắng... Mình cũng thích bài này lắm... dù nghe bài này chả khi nào thấy vui!!!..."
Thấy chưa nhạc Cung Tiến da diết, ngậm ngùi như me-sừ thính giả trên cho cảm nghĩ thực lòng đấy nhé!? Như vậy thì nhạc Cung Tiến lại thêm bảnh hơn nữa với tình khúc Hoài Cảm hay yêu hoài, tâm tư cứ mãi bị người yêu hành hạ, bị cố nhân dày vò ray rứt tâm tư như muốn khóc. Được yêu, được buồn, được khóc, chao ôi, nhất cõi đời rồi, còn gì sung sướng bằng nhể? Hỡi những bạn tôi khi tương tư lòng, khi cố nhân bước xa xa bạn rồi, huhuhu... cơn nhung nhớ cố nhân dằn vật dâng cao tràn ngập hồn già ở tuổi biết yêu, xin bạn hãy vô tư cho lệ rơi đi nhe, nghe thanh âm Cung Tiến thỏ thẻ, nho nhỏ khi chiều buồn len lén tâm tư, cố nhân đã đi xa xa ta rồi, hmm... cho hồn này khôn nguôi, hmm... cho lòng này không vui... Một hồn cô liêu, buồn chi lạ, biết nói chi nhể?
Chiều buồn len lén tâm tư
Mơ hồ nghe lá thu mưa
Dạt dào tựa những âm xưa
Thiết tha ngân lên lời xưa
Quạnh hiu về thấm không gian
Âm thầm như lẫn vào hồn
Buổi chiều chợt nhớ cố nhân
Sương buồn lắng qua hoàng hôn
Lòng cuồng điên vì nhớ... cố nhân ơi. Nghe hết bài nhạc sẽ đưa ta về sự mộng mơ của tuổi biết yêu đương, biết nhớ thương, biết ngóng trông, biết rung động con tim xanh trót trao cho cố nhân; Vâng, Hoài Cảm theo tôi chính là một cung khúc "giết người trong mộng".
Hoài Cảm – Cung Tiến
https://www.youtube.com/embed/zNrMPVSCOxg
Chiều buồn len lén tâm-tư
Mơ hồ nghe lá thu mưa
Dạt dào tựa những âm xưa
Thiết tha ngân lên lời xưa
Quạnh hiu về thấm không gian
âm thầm như lấn vào hồn
Buổi chiều chợt nhớ cố nhân
Sương buồn lắng qua hoàng hôn
Lòng cuồng điên vì nhớ
ôi đâu người, đâu ân tình cũ?
Chờ hoài nhau trong mơ
Nhưng có bao giờ, thấy nhau lần nữa
Một mùa thu xa vắng
Như mơ hồ về trong đêm tối
Cố nhân xa rồi, có ai về lối xưa?
Chờ nhau hoài cố nhân ơi!
Sương buồn che kín nguồn đời
Hẹn nhau một kiếp xa xôi,
nhớ nhau muôn đời mà thôi!
Thời gian tựa cánh chim bay,
qua dần những tháng cùng ngày
Còn đâu mùa cũ êm vui?
Nhớ thương biết bao giờ nguôi?
https://www.youtube.com/embed/zNrMPVSCOxg
Chiều buồn len lén tâm-tư
Mơ hồ nghe lá thu mưa
Dạt dào tựa những âm xưa
Thiết tha ngân lên lời xưa
Quạnh hiu về thấm không gian
âm thầm như lấn vào hồn
Buổi chiều chợt nhớ cố nhân
Sương buồn lắng qua hoàng hôn
Lòng cuồng điên vì nhớ
ôi đâu người, đâu ân tình cũ?
Chờ hoài nhau trong mơ
Nhưng có bao giờ, thấy nhau lần nữa
Một mùa thu xa vắng
Như mơ hồ về trong đêm tối
Cố nhân xa rồi, có ai về lối xưa?
Chờ nhau hoài cố nhân ơi!
Sương buồn che kín nguồn đời
Hẹn nhau một kiếp xa xôi,
nhớ nhau muôn đời mà thôi!
Thời gian tựa cánh chim bay,
qua dần những tháng cùng ngày
Còn đâu mùa cũ êm vui?
Nhớ thương biết bao giờ nguôi?
(ST)