C a D a o L ụ c B á t R u C o n
Ca Dao Lục Bát Ru Con, những lời hát ru con của các mẹ ngày xưa được đưa vào ca dao, văn học được nhiều người sử dụng
Ru con a hả, a hà
Con nín mẹ hả, con la mẹ buồn.
Ru con con ngủ cho lành
Cho mẹ gánh nước rửa bành cho voi
Muốn coi lên núi mà coi
Coi bà Triệu tướng cởi voi đánh cồng.
Ru em, em hãy nín đi
Kẻo mà mẹ đánh em thì phải đau
Em đau chị cũng buồn rầu
Bé mồm bé miệng nín mau tức thì.
Ru con, con ngủ cho lâu
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về
Ru con, con ngủ cho mê
Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày
Ru con, con ngủ cho say
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng
Ru con, con ngủ cho nồng
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người.
Ca dao ru con là những bài thơ trữ tình được sáng tác và truyền miệng qua những âm điệu nhẹ nhàng từ lời hát ru của mẹ. Những lời hát ru ấy là món quà tinh thần quý giá không những giúp trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu mà còn giúp kích thích trí tuệ, thể chất của bé phát triển. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy những trẻ được nuôi dưỡng trong lời ru của mẹ sẽ dễ phát triển ngôn ngữ, tâm sinh lý và phản xạ vận động cao hơn.
1. Những câu ca dao ru con dân ca nam bộ
Những câu ca dao ru con dân ca Nam Bộ với âm điệu êm ái được thể hiện qua các câu hát ầu ơ vừa da diết, vừa ngọt ngào chắc chắn là “liều thuốc” tốt nhất giúp bé dễ dàng ngon giấc.
Những lời ru ấy không chỉ có thể bồi đắp, nuôi dưỡng tâm hồn cho trẻ từ những ngày tháng đầu đời. Mà ở đó nó còn là sự thể hiện tâm tư, tình cảm của người hát đối với trẻ thơ. Và sau đây, là những câu ca dao ru con Nam Bộ hay nhất mà bạn không nên bỏ qua:
1. Chim quyên ăn trái nhãn lồng
Lia thia quen chậu, vợ chồng quen hơi.
2. Ai kêu ai hú bên sông
Tôi đang vá áo cho chồng tôi đây.
3. Gió đưa bụi chuối sau hè
Anh theo vợ bé bỏ bè con thơ
Con thơ tay ẵm tay bồng
Tay nào xách nước, tay nào vo cơm.
4. Gió đưa liễu yếu, mai quằn
Liễu yếu mặc liễu, mai oằn mặc mai.
5. Gió đưa bụi chuối sau hè
Bụi môn trước ngõ ai dè em hư.
6. Ở Hà Tiên mần ăn không khá
Anh về Rạch Giá, anh bán cá mòi.
7. Đói lòng ăn trái khổ qua
Nuốt vội sợ đắng, nhả ra bạn cười.
8. Chưa đi chưa biết Cà Mau
Đi rồi mới biết không đâu hơn cả nhà
Cà nhà tuy có hơi già
Nhưng là cà chậm hơn là Cà Mau.
9. Xách rổ đi dạo vườn cà
Cà non chấm mắm, cà già làm dưa
Làm dưa ba bữa dưa chua
Chị đi xách rổ lại mua ba đồng
Ba đồng mắc lắm anh ơi
Cho thêm miếng nữa ăn cùng bữa cơm.
10. Ngó lên trời thấy cặp cu đang đá
Ngó về Rạch Giá thấy cặp cá đang đua
Anh về lập miếu thờ vua
Lập trang thờ mẹ, lập chùa thờ cha.
2. Những bài dân ca, ca dao ru con hay nhất
Các bài dân ca, ca dao ru con được xem là bản nhạc đầu tiên trong cuộc đời của nhiều trẻ thơ. Ngay từ những năm tháng đầu đời, các bài hát ấy đã đi vào tâm hồn của nhiều đứa trẻ thông qua các lời ru dịu dàng của bà, của mẹ.
Nó tựa như dòng sữa ngọt ngào giúp nuôi dưỡng tinh thần trẻ. Và đó được ví như những hạt giống lành mạnh đầu tiên giúp gieo vào tâm hồn trẻ thơ lòng nhân ái, tình người tình yêu quê hương, đất nước.
Thế nên, còn chần chờ gì nữa mà chúng ta không sưu tầm ngày những câu dân ca, ca dao hát ru hay dưới đây. Để có thể tạo ra những món quà giá trị cho bé nhà mình đi nào!
1. À ơi… Con cò mà đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao
À ơi. Ông ơi, ông vớt tôi nao
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng
À ơi. Có xáo thì xáo nước trong
Đừng xáo nước đục, đau lòng cò con.
2. Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông xin đổi ba bò chín trâu
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy mè
Phú ông xin đổi một bè gỗ lim
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy lim
Phú ông xin đổi đôi chim đồi mồi
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy mồi
Phú ông xin đổi nắm xôi Bờm cười
3. Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi con biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ, cù lao chín chữ ghi lòng con ơi
4. Gió mùa thu, Mẹ ru con ngủ
Năm canh chầy thức đủ vừa năm.
5. Hãy nín! Nín đi con!
Hãy ngủ! Ngủ đi con!
Con hời… con hỡi…
6. Còn cha còn mẹ thì hơn
Không cha không mẹ như đờn đứt dây
Đờn đứt dây còn xoay còn nối
Con mất cha mẹ rồi con phải mồ côi.
7. Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi
Khó đi mượn chén ăn cơm
Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi
Kéo chơi ba tiếng đờn cò
Đứt dây đứt nhợ quên hò sự sang
Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về.
8. Cái bống đi chợ Cầu Cần
Thấy ba ông bụt cởi trần nấu cơm
Ông thì xới xới, đơm đơm
Ông thì ứ hự, nồi cơm không còn.
Cái bống đi chợ Cầu Canh
Con tôm đi trước, củ hành theo sau
Con cua lạch đạch theo hầu
Cái chày rơi xuống vỡ đầu con cua.
9. Cái ngủ mày ngủ cho lâu
Mẹ mày đi cấy ruộng sâu chưa về.
10. Ru em buồn ngủ buồn nghê
Con tằm chín đỏ, con dê chín muồi
Con tằm chín để mà nuôi
Con dê chín muồi làm thịt mà ăn. 3. Những câu hát, ca dao ru con Nghệ Tĩnh
Những câu hát, ca dao ru con có một nét đẹp rất riêng, đa dạng và mang tính địa phương, tạo nên nét đặc sắc của văn hoá Việt Nam. Cũng những câu từ ấy nhưng qua từng lời hát ru của bà của mẹ ở các địa phương khác nhau sẽ tạo nên những ca từ, giai điệu và giọng hát khác biệt.
Và một trong những lời ru đặc biệt nhất phải là các câu hát, ca dao ru con Nghệ Tĩnh. Bằng giọng hát ngọt ngào của mình, các bà mẹ xứ nghệ đã tạo ra mối quan hệ giữa người hát với người nghe rất gần gũi, ấm áp, thiêng liêng. Tạo nên ấn tượng sâu sắc trong suốt cả cuộc đời của những người con.
Tất cả điều đó sẽ được thể hiện qua một số câu hát, ca dao dưới đây, các bạn có thể tham khảo để biết nhé!
1. Ơn trời mưa nắng phải thì
Ơn trời mưa nắng phải thì,
Nơi thì bừa cạn, nơi thì cày sâu.
Công lênh chẳng quản bao lâu.
2. Đêm khuya trăng tà
Mẹ ru con ngủ
À à ơi ! À à ơi !
Ngoan ngoan con nhoẻn miệng cười
Trông con mẹ tưởng như đời nở hoa
Chinh chiến miền xa, cha con, chinh chiến miền xa
Mong sao con trẻ quê nhà được vui.
Ngoan ngoan con nhoẻn miệng cười
Thương con, Mẹ những tơi bời ruột gan
Giông tố lầm than, con ơi, nơi kia giông tố lầm than
Gây nên bao cảnh điêu tàn thảm thương
Mấy đời bánh đúc có xương
Mấy đời giặc Pháp có thương dân mình
Trách ai uốn lưỡi cầu vinh
Bán hương nỡ quên tình nước non.
3. Cái ngủ mày ngủ cho ngoan
Để mẹ đi cấy đồng xa trưa về
Bắt được con cá rô trê
Thòng cổ mang về cho cái ngủ ăn
Cái ngủ ăn không hết để dành đến tết mùng ba
Mèo già bắt được mèo ốm phải đòn
Mèo con ăn vạ, con quạ chết trôi
Con ruồi đứt cánh, đòn gánh có mấu
Cây trẩu có hoa, cây cà có trái
Con gái có chồng, đàn ông có vợ
Kẻ chợ có con..
4. Con ơi, mẹ dặn câu này
Chăm lo đèn sách cho tày áo cơm
Làm người đói sạch rách thơm
Công danh là nợ nước non phải đền
5. Ai biết nước sông Lam răng là trong, là đục
Thì mới biết sống cuộc đời răng là nhục, là vinh.
Thuyền em lên thác xuống ghềnh
Nước non là nghĩa, là tình ai ơi.
6. Muốn ăn khoai sọ chấm đường
Xuống đây mà ngược đò Lường cùng anh
Đo Lường bến nước trong xanh
Gạo ngon, lúa tốt bến thành ngược xuôi
7. Hồng Sơn cao ngất mấy trùng
Lam Giang mấy trượng thì lòng mấy nhiêu
Tai nghe câu ví chân vân
Tiếng đàn tiếng nhạc nghe gần nghe xa
8. Bốn mùa em chẳng phải lo
Gạo Ðồng Nai, vải Nghệ Tĩnh, em ấm no một đời
4. Những câu ca dao tục ngữ ru con dịu êm
Những câu ca dao tục ngữ ru con có ý nghĩa quan trọng trong đời sống sinh hoạt, văn hoá truyền thống của người Việt Nam ta. Phần lớn nó được ông bà xưa đúc kết từ những kinh nghiệm thực tế, sự vật sự việc xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Để rồi truyền tải lại kinh nghiệm sống cho các con cháu thế hệ sau qua các lời hát ru.
Và sau đây là những câu ca dao tục ngữ ru con dịu dàng tuy được truyền lại qua nhiều thế hệ nhưng đến nay nó vẫn giữ nguyên giá trị cốt lõi mà ông bà ta đã tạo ra. Nếu quan tâm đến vấn đề này, mời bạn tham khảo để biết nhé!
1. Bồng bồng cõng chồng đi chơi
Đi đến chỗ lội đánh rơi mất chồng
Ông ơi cho tôi mượn cái khau sòng
Để tôi tát nước vớt chồng tôi lên.
2. Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
3. Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
Chiều chiều chim vịt kêu chiều
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau.
4. Ru con con ngủ cho lành
Cho mẹ gánh nước rửa bành cho voi
Muốn coi lên núi mà coi
Coi bà Triệu tướng cưỡi voi đánh cồng.
5. Ru con, con ngủ cho say
Để u dệt vải cho thầy nhuộm nâu
Cắt quần cắt áo u khâu
Để thầy con mặc dãi dầu mùa chiêm.
6. Cái ngủ mày ngủ cho lâu
Mẹ mày đi cấy ruộng sâu chưa về.
7. Ru con, con ngủ cho lâu
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về
Ru con, con ngủ cho mê
Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày
Ru con, con ngủ cho say
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng
Ru con, con ngủ cho nồng
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người.
8. Ru em cho thét cho muồi
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu
Mua vôi Chợ Quán Chợ Cầu
Mua cau Nam Phổ, mua trầu Chợ Dinh.
9. Cái bống là cái bống bang
Ăn cơm bằng sàng, bốc muối bằng vung.
Mẹ giận mẹ vứt xuống sông,
Bơi ra cửa biển lấy chồng lái buôn.
Khát nước thì uống nước nguồn,
Lạc đường thì bảo lái buôn đưa về.
10. Ầu ơ, Bồng bống bông bông
Lớn lên con phải cố công học người
Học là học đạo học đời,
Con đừng lêu lổng kẻ cười, người chê.
Thực tế trong cuộc sống hiện đại, nhu cầu âm nhạc cũng đã có sự thay đổi rất lớn, số lượng bài hát trẻ trung sôi động xuất hiện ngày càng nhiều. Nhưng những lời hát ru từ các câu ca dao ru con hay vẫn là kỷ niệm khó quên trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ.
Do vậy, nếu có thể các mẹ bỉm sữa trẻ hãy tích cực chọn lọc những câu ca dao hay, nhiều ý nghĩa để mang lại những món quà tinh thần vô giá như vậy cho bé con của mình, bạn nhé!
Sưu tầm
Nguồn ảnh internet