Vợ Chồng Trong Ca Dao

[470525]

Ngọn đèn khi để, khi treo,
Vợ chồng khi đói, khi nghèo có nhau.

Ngọn sông đòng vừa trong vừa chảy
Anh đi kén vợ mười bảy năm nay
Tình cờ bắt gặp nàng đây
Như cá gặp nước như mây gặp rồng
Mây gặp rồng, phát phong phát vũ
Cá gặp nước con ngược con xuôi
Chồng Nam vợ Bắc em ơi,
Sao em chả lấy một người như anh?
Vào vườn hái quả cau xanh
Bổ ra làm sáu mời anh xwoi trầu
Trầu nầy têm với vôi Tầu
Ở giữa độn quế, hai đầu thơm cayMời anh xơi miếng trầu nầy
Dù mặn, dù nhạt, dù cay, dù nồng
Dù chẳng nên đạo vợ chồng!
Thì anh cũng thấu tấm lòng cho em…

Nghe tin anh đau đầu chưa khá
Em băng ngàn bẻ lá về xông
Mần răng cho trọn đạo vợ chồng
Đổ mồ hôi em quạt, trộ gió lồng em che

[470525]

Nón này Hà Nội làm ra
Mang lên tỉnh Bắc thêu hoa rõ ràng
Vợ chồng đồng tịch đồng sàng
Mà chàng bắt nón em ngang giữa đường
Để mà nắng gió hôm nay
Má hồng em nhạt thế này chàng ơi
Bây giờ chàng giả nón tôi
Tôi đội cái nón che đôi má hồng
Bao giờ kết nghĩa vợ chồng
Thì chàng lại được má hồng tốt tươi.

Núi kia ai đắp mà cao
Sông kia ai đào, nước chảy vòng quanh
Nhìn trời, nhìn nước mông mênh
Có về Lữ xá, để anh đưa về
Tóc ngôi dài, tóc mai cụt,

[470525]

Nón này Hà Nội làm ra
Mang lên tỉnh Bắc thêu hoa rõ ràng
Vợ chồng đồng tịch đồng sàng
Mà chàng bắt nón em ngang giữa đường
Để mà nắng gió hôm nay
Má hồng em nhạt thế này chàng ơi
Bây giờ chàng giả nón tôi
Tôi đội cái nón che đôi má hồng
Bao giờ kết nghĩa vợ chồng
Thì chàng lại được má hồng tốt tươi.

Núi kia ai đắp mà cao
Sông kia ai đào, nước chảy vòng quanh
Nhìn trời, nhìn nước mông mênh
Có về Lữ xá, để anh đưa về
Tóc ngôi dài, tóc mai cụt,
Cầu trời khấn Bụt cho tóc mai dài
Bao giờ tóc chấm ngang vai
Thì ta két nghĩa làm hai vợ chồng

[470525]

Phải duyên phải nợ thì theo
Không phải duyên nợ, vàng đeo mặc vàng
Dầu mà anh có nên quan
Hiển vinh mình bạn, đây nàng cũng không
Em kiếm nơi mô có tình nghĩa vợ chồng
Ơn cha nghĩa mẹ đạo đồng em theo


Sáng mai gánh nước mờ mờ
Đi qua ngõ giữ tình cờ gặp anh
Vào vười hái quả cau xanh
Bổ ra làm tám mời anh xơi trầu
Trầu nầy ăn thật là say
Dù mặn dù nhạt dù cay dù nồng
Dù chàng nên đạo vợ chồng
Xơi dăm ba miếng kẻo lòng nhớ thương
Cầm lược thì nhớ tới gương
Cầm trầu nhớ túi nằm giường nhớ nhau


Tai em nghe anh đau đầu chưa khá
Em băng đồng chi sá, đi bẻ nạm lá về xông
Ở làm sao đây cho trọn nghĩa vợ chồng
Đổ mồ hôi em chặm, ngọn gió lồng em che

[470525]

Tưởng là anh đến anh chơi
Ai dè anh đến kết đôi vợ chồng


Tàu súp lê một còn trông còn đợi
Tàu súp lê hai còn đợi còn chờ
Tàu súp lê ba, tàu ra biển Bắc...
Hai tay tôi vịn song sắt, nước mắt chảy ròng ròng
Miệng kêu bớ chú tài cong…^
Khoan khoan, chậm chậm
Vợ chồng tôi thôi đành ngàn dặm cách phan…^


Tay bưng dĩa muối chấm gừng (*)
Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ (quên) nhau (bỏ em)
--------------------------------------------------
Theo lệ xưa, vợ chồng mới cưới, trong đêm tân hôn tại bàn thiên cúng tơ hồng đút cho nhau miếng gừng chấm muối mà nói:

Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ nhau
Thơm tho ai biết ngát lừng ai hay
Trăm khúc sông khúc lở khúc bồi
Miệng chàng nói thế, chàng ngồi chàng trông.
Gió bên đông xin chàng gỡ giúp
Ngón tay tháp bút mà chấm chậu lan.
Dù ai nói ngang chàng đừng ngao ngán.
Trước thì là bạn sau nên vợ chồng.
Em còn trong tròng xin chàng thong thả
Em quyết trận này trả của lấy anh.
Em hai mươi tuổi xuân xanh
Thầy mẹ ép uổng dỗ dành vào cửa người tạ
Cho nên duyên chẳng thuận hoà
Vợ chồng xung khắc xót xa nhiều bề.

[470525]

Thấy em gò má hồng hồng
Phải chi em đừng mắc cỡ anh bồng anh hôn
Chuyện vợ chồng anh chớ bon chen
Anh thương em xin dè dặt
Chớ để thiên hạ đồn không hay


Tháng giêng là tiết mưa xuân
Tháng hai mưa bụi dần dần mưa ra
Đàn bà như hạt mưa sa
Mưa đâu mát đấy biết là đâu hơn.
Tháng năm, tháng sáu mưa trận mưa cơn
Bước sang tháng bảy rập rờn mưa ngâụ
Thương thay cho vợ chồng Ngâu
Cả năm chỉ mới gặp nhau một lần.
Nữa là ta ở dưới trần
Cũng mong kết nghĩa Tấn Tần cùng nhau
Nữa là mưa nắng dãi dầu
Cũng mong cho vợ chồng Ngâu hợp hoà.
Gặp nhau từ ngày mồng ba
Đến ngày mồng bảy là ra bơ phờ.
Đã đành kết tóc xe tơ
Đã buồn cả ruột lại dơ cả đời
Mưa thì em đã họa rồi
Nắng đâu anh họa một bài cùng nghẹ

[470525]

Tôi tớ xét công vợ chồng xét nhân nghĩa
Tôi tớ xét công, vợ chồng xét nhân nghĩa (Câu số 18468 )
Tôi đi lên cũng gặp chị
Tôi đi xuống cũng gặp chị
Thiên hạ đồn mộng đồn mị
Rằng tôi với chị là hai vợ chồng
Xưa rày chị bắc tôi đông
Hôm nay gặp chị, hỏi thật lòng chị tính sao?


Trời mưa cho ướt lá cau
Vợ chồng hí hửng rủ nhau đi bừa,
Bừa xong thì cũng là vừa
Gieo, mạ chuẩn bị cho mùa cấy chiêm

[470525]

Trời mưa trời nắng
Vợ chồng ông Thắng đánh nhau
Vợ chồng ông ngâu ra chữa
Chốc nữa lại tanh….


Trời xanh bãi biển cũng xanh
Để coi bông cúc ngã nhành về đâu
Bông Ngâu rụng xuống gốc ngâu
Lòng thương người nghĩa đâu đâu cũng tìm
Ngó lên trăng xéo lưỡi liềm
Bởi người nghĩa lỗi niềm mẹ cha.

[470525]

Trai tân vợ con chưa có
Gái thanh nhàn chờ đợi lấy nhau.
Đôi ta cầm đôi dao cau
Chỉ trời vạch đất lấy nhau phen này.
Chẳng tin đi hỏi ông thầy
Chàng thì tuổi ngọ, em nay tuổi mùi.
Em thì mười tám đôi mươi
Chàng nay hăm mốt, tốt đôi chăng là.
Chàng về hỏi mẹ cùng cha
Có cho anh lấy vợ xa hay đừng.
Tay em cầm gói muối gừng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.
Quên nhau em chẳng cho quên
Có nhớ thì nhớ mới nên vợ chồng.



Vọng Phu thuộc dãy núi Bà
Phước Sơn chất ngất gọi là núi Ông
Phải chi đây đó vợ chồng
Gánh tương tư khỏi nặng lòng nước non

[470525]

Vợ chồng ăn miếng trầu cay
Phải đâu khách lạ mà kiếm khay xà cừ


Vợ chồng đầu gối má kề
Lòng nào mà bỏ mà về cho đang
Hồ về chân lại đá ngang (*)
Về sao cho dứt cho đang mà về
Hồ về là tính về không không xong

Vợ chồng đầu gối tay ấp


Vợ chồng đồng tịch đồng sàng (*)
Đồng sinh đồng tử cưu mang đồng lần
Cùng giường cùng chiếu cùng hoạn nạn, cùng đỡ đần nhau


Vợ chồng cũ không rủ cũng tới


Vợ chồng cũng muốn vợ chồng đời
Trách ông Tơ bà Nguyệt xe rời mối dây

Vợ chồng cùng tuổi ngồi ruổi mà ăn

[470525]

Vợ chồng hàng xáo
Vợ chồng hàng xáo chúng ta
Bách niên giai lão được và trống canh

Vợ chồng khi nồng khi nhạt bát đầy bát vơi
Vợ chồng là nghĩa già đời
Ai ơi chớ nghỉ những lời thiệt hơn

Vợ chồng là nghĩa phu thê
Tay ấp, má kề sinh tử có nhau.

Vợ chồng là nghĩa phu thê
Tay ấp má kề sinh tử có nhau

Đạo nào bằng đạo phu thê

Vợ chồng là nghĩa tào khang
Chồng hòa vợ thuận nhà thường yên vui

Sinh con mới ra thân người
Làm ăn thịnh vượng đời đời ấm no