Phần 1 : PHẦN CA DAO . --III. TÌNH YÊU NAM NỮ

[470525]

1259 Vì ai kim cúc phân ly
Nghĩa nhân gián đoạn chỉ vì tại anh.

1260 Thân em như cái quả xoài trên cây
Gió đông, gió tây, gió nam, gió bắc,
Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành
Một mai vô tình rụng xuống biết vào tay ai?
Kìa khóm trúc, nọ nhành mai
Ông Tơ bà Nguyệt xe hoài chẳng thương!

1261 Trách cha, trách mẹ nhà chàng
Cầm cân chẳng biết là vàng hay thau
Thực vàng chẳng phải thau đâu
Đừng đem thử lửa để đau lòng vàng.

1262 Trách cha trách mẹ muôn phần
Ngồi bên đống bạc mà cân lấy chì.

1263 Yêu nhau chẳng lấy được nhau
Con lợn bỏ đói, buồng cau bỏ già.
Bao giờ xum họp một nhà
Con lợn lại béo, cau già lại non.

[470525]

1264 Lìa cây, lìa cội, ai nỡ lìa hoa
Lìa người bội bạc chớ đôi ta đừng lìa.

1265 Khi say một chén cũng say
Khi nên tình nghĩa một ngày cũng nên.

1266 Muốn cho biển hẹp như ao
Bắc cầu đòn gánh mà trao biển tình.

1267 Khi xưa ai biết ai đâu
Chỉ vì điếu thuốc, miếng trầu nên quen.
Khi xưa biển rộng sông dài
Sao lưới chả mắc, sao chài chả quăng?
Bây giờ sông đã chắn đăng
Còn mang lưới mắc, chài quăng làm gì!

1268 Mình ơi ta hỏi thực mình
Còn không hay đã chung tình với ai?

1269 Mình về sao được mà về
Mặt trăng còn đó, lời thề còn đây

1270 Một cành tre, năm bảy cành tre
Đẹp duyên thì lấy chớ nghe họ hàng.

[470525]

1271 Mình nói với ta mình hãy còn son
Ta đi qua ngõ thấy con mình bò
Con mình những đất cùng gio
Ta đi gánh nước tắm cho con mình.

1272 Nước sông Gianh vừa trong vừa mát
Truông Quảng Bình nhỏ cát dễ đi
Dang ta ngứt ngọn từ bi
Cho lòng bên nớ, bên ni kết nguyền.

1273 Nước trong nước chảy quanh chùa
Không yêu ta cũng bỏ bùa cho yêu.

1274 Ngày ngày ra đứng mà trông
Bạn chả thấy bạn, tình không thấy tình.

1275 Nhớ lời giao hẹn khi chiều
Dầu mưa sa, chớp rạch cũng liều mà đi.

[470525]

1276 Ra về lòng lại dặn lòng
Chanh chua chớ phụ, ngọt bồng chớ ham.

1277 Tương tư chẳng ốm cũng sầu
Con ruồi đậu mép chẳng đau cũng buồn.

1278 Thuyền ai lên xuống bến sông
Phải duyên, phải vợ, phải chồng thì vô.

1279 Thuyền chài, thuyền lái, thuyền câu
Biết thuyền nhân ngãi ở đâu mà tìm.

1280 Thương mình mình chẳng biết cho
Cầm bằng gánh nặng mà dò đường trơn.

1281 Thương thương nhớ nhớ sầu sầu
Cơm ăn nỏ (không) được lấy trầu ngậm hơi.

[470525]

1282 Trăng tròn chỉ có đêm rằm
Tình ta tháng tháng, năm năm vẫn tròn.

1283 Trời mưa gió rét kìn kìn
Đắp đôi dải yềm hơn nghìn chăn bông.

1284 Yêu nhau cởi áo cho nhau
Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay.

1285 Không thương nỏ nói khi đầu
Làm chi dan díu giữa cầu mà buông.

1286 Làm chi cho dạ ngập ngừng
Đã có nơi đấy thì đừng nơi đây
Thôi đừng bắt cá hai tay
Cá thì xuống bể, chim bay về ngàn.

1287 Những là lên miếu xuống nghè
Để tôi đánh trúc, đánh tre về trồng
Tưởng rằng nên vợ, nên chồng
Nào ngờ nói thế mà không có gì!

[470525]

1288 Những lời mình nói với ta
Sông sâu hóa cạn, đường xa hóa gần
Ai ngờ ra dạ lần khân
Sông cạn lại thẳm, đường gần lại xa.

1289 Tưởng giếng sâu nối dây dài
Ai ngờ giếng cạn tiếc hoài sợi dây.

1290 Mình em như cá giữa rào
Kẻ chài, người lưới biết vào tay ai.

1291 Lòng lại dặn lòng dù non mòn biển cạn
Dạ lại dặn dạ dù đá nát tàn phai
Dù cho trúc mọc thành mai
Em cũng không xiêu lòng lạc dạ, nghe ai phỉnh phờ.

1292 Mình về mình bỏ ta đây
Như con tơ rối gỡ ngày nào xong.

1293 Một lòng chỉ quyết lấy anh
Ong bay buớm lượn chung quanh mặc trời.

[470525]

1294 Một lời thề không duyên thì nợ
Hai lời thề không vợ thì chồng
Ba lời thề khơi núi lấp sông
Em quyết đi theo anh cho trọn đạo kẻo luống công anh đợi chờ.

1295 Một miếng trầu năm ba lời dặn
Một chén rượu năm bảy lời giao
Anh chớ nghe ai sóng bể ba đào
Em đây giữ niềm tiết hạnh, anh chớ lãng xao em buồn.

1296 Một lòng kết tóc xe tơ
Một niềm chỉ đợi chỉ chờ một anh

1297 Muốn cho sông cạn đất liền
Kẻo anh đi lại tốn tiền đò giang.

1298 Năng mưa thì giếng năng đầy
Anh năng đi lại, mẹ thầy năng thương.

1299 Nước chảy xuôi con cá lội ngược
Nước chảy ngược con cá lội ngang
Thuyền em xuống bến Thuận An
Thuyền anh lại chảy lên ngàn anh ơi. (1)
--------------------------------------------------
(1). Thuận An: thuộc Thừa Thiên.

[470525]

1300 Ngày xem núi cao xanh ngát
Đêm xem trăng, trăng tắt sao mờ
Một mình em chừ lòng dạ ngẩn ngơ
Đêm năm canh giường không gối lạnh biết có chờ được không?

1301 Nghe tin anh có vợ rồi
Như ai dội đọi (bát) nước sôi trong lòng

1302 Ngó hoài ra tận biển Đông
Thấy mây, thấy nước sao không thấy nàng.

1303 Nhớ chàng sáng đứng trông xuôi
Trưa đi ngó ngược, tối ngồi trông ra.

1304 Nguồn ân bể ái hẹn hò
một ngày nên nghĩa chuyến đò nên quen
Công cha nghĩa mẹ thiếp đền
Xin chàng đừng có kết duyên chốn nào
Xin đừng đứng thấp trông cao
Xin đừng tơ tưởng chốn nào hơn đây
Xin đừng tham gió bỏ mây
Tham vườn táo rụng bỏ cây nhãn lồng.

[470525]

1305 Vắng mặt nhân ngãi một ngày
Ngang bằng bác mẹ đem đầy biển Đông.

1306 Nhớ chàng lắm lắm chàng ơi
Nhớ lời chàng nói, nhớ nơi chàng về
Nhớ khi chỉ núi giao thề
Nhớ từ trú quán, nhớ về quê hương.
Đêm nằm những nhớ cùng thương
Nói sao cho xiết mọi đường ái ân.

1307 Qua cầu dừng bước trông cầu
Cầu bao nhiêu nhịp em sầu bấy nhiêu.

1308 Ra về nhớ bạn khóc thầm
Năm thân áo vải ướt đầm cả năm.

1309 Mong sao cho vịt ướt lông
Rùa kêu, đá nổi, thiếp không bỏ chàng.

1310 Tiện đây đưa một miếng trầu
Chẳng ăn cầm lấy cho nhau bằng lòng.

[470525]

1311 Thương anh bụng sát tận da
Anh thì không biết tưởng là đói cơm.

1312 Lên non cho biết non cao
Thương em đừng kể công lao em buồn.

1313 Liệu bề thương được thì thương
Đừng trao gánh nặng giữa đường tội em.

1314 Nào khi gánh nặng em chờ
Qua truông em đợi, bây giờ phụ em. (1)
---------------------------------------------------------
(1). còn có câu:
Nhớ khi gánh nặng anh chờ
Qua cầu anh đợi bây giờ em quên

1315 Ngày ngày em đứng em trông
Trông non non ngất, trông sông sông dài.
Trông mây mây kéo ngang trời
Trông trăng trăng khuyết, trông người người xa.

1316 Trách cha trách mẹ em lầm
Cho nên em phải khóc thầm hôm mai.

[470525]

1317 Trách chàng chẳng dám trách ai
Trách chàng chê nụ hoa nhài không thơm.
Ai trắng như bông lòng tôi không chuộng
Người đó đen giòn làm ruộng tôi thương
Biết rằng dạ có vấn vương
Để tôi cậy mối tìm đường sang chơi

1318 Mẹ em khéo đẻ em ra
Đẻ em gốc bưởi cho ta đèo bòng.

1319 Mẹ em khéo đẻ em ra
Đẻ em mười bốn, đẻ ta hôm rằm.
Đi đâu mà vội mà nhầm
Sao em chẳng đợi hôm rằm cho trong.

1320 Răng đen nhoẻn miệng em cười
Dẫu trời đương nực cũng nguôi cơn nồng.

1321 Rượu ngon cái cặn cũng ngon
Thương em chẳng luận chồng con mấy đời.

[470525]

1322 Thèm trầu mà chẳng dám xin
Thương em mà chẳng dám nhìn mặt em.

1323 Thương em chẳng quản xa gần
Cầu không tay vịn cũng lần mà sang.

1324 Thương em như lá đài bi
Ngày thì dãi nắng, đêm thì dầu sương.

1325 Khi đi thì bóng đang dài
Giờ về bóng đã nghe ai bóng tròn.

1326 Khi đi thì quế chưa trồng
Khi về quế đã đơm bông trổ ngành.

1327 Khi xưa một hẹn thì nên
Bây giờ chín hẹn em quên cả mười.

1328 Trăng lên đỉnh núi trăng tà
Mình yêu ta thực hay là yêu chơi?
Trăng lên đỉnh núi trăng ngời
Yêu thời yêu thực, yêu chơi làm gì!

[470525]

1329 Hai bên: bên liễu, bên đào
Mặc tình ý bạn thương bên nào thì thương.

1330 Khó than, khó thở, khó phân trần
Tóc không xe mà rối, ruột không dần mà đau.
Không ăn thì ốm, thì gầy
Ăn thì nước mắt chan đầy chén cơm.

1331 Mía càng già càng tốt
Mía càng đốt càng ngon
Anh thương em đặng nghĩa vuông tròn
Mấy sông cũng lội, mấy hòn cũng leo.

1332 Một sông dễ bắc mấy cầu
Thiếp là phận gái biết hầu mấy nơi?

1333 Một tay hai trái khó bưng
Muốn bưng trái nọ thì đừng trái kia.

1334 Ngó lên Châu Đốc, ngó xuống Vàm Nao (1)
Anh thương em ruột thắt gan bào
Biết em có thương lại chút nào hay không?
---------------------------------------------------------------------------------------
(1). Vàm Nao: con sông nối liền sông Tiền và sông Hậu ở khúc Châu Đốc - Long Xuyên.

1335 Ngó lên chữ ứ
ngó xuống chữ ư
Anh thương em thủng thẳng chữ ừ
Anh đừng thương vội phụ mẫu từ nghĩa em.

[470525]

1336 Nghiêng tai hỏi nhỏ phật đồng
Trai tơ lấy gái có chồng đặng không?

1337 Ở xa nghe tiếng em cười
Trong tay cầm nén vàng mười cũng trao.

1338 Ra đi là sự đã liều
Mưa mai cũng chịu, nắng chiều cũng cam.

1339 Sông dài cá lội biệt tăm
Phải duyên chồng vợ ngàn năm cũng chờ.
Sông sâu cá lội vào bờ
Phải duyên thì lấy, đợi chờ nhau chi.

1340 Sống ở dương gian không bắt được tay chàng
Thác xuống âm phủ em giở nắp hàng cho anh vô.

1341 Thân em như thể bèo trôi
Sóng dập, gió dồi biết tựa vào đâu?
Thân em như thể trái chanh
Lắt lẻo trên cành nhiều kẻ ước ao.

1342 Thiếp như cam, quýt, bưởi, bòng
Đắng the ngoài vỏ, trong lòng ngọt thanh.

1343 Thuyền ai trôi trước
Đợi bước tới cùng
Chiều về trời đất mông lung
Phải duyên thì xích lại cho đỡ não nùng tuyết sương.

[470525]

1344 Tay cầm cành bứa, lệ ứa hàng hàng
Thủa xuân xanh sao không gặp, để lúc hoa tàn mới gặp nhau?

1345 Tiếc công lao đào ao thả cá
Năm bảy tháng trời người lạ đến câu
Tiếc công trang điểm bấy lâu
Trai tơ không gặp, gặp râu ba chòm.

1346 Tiếc công vạch lỗ, chui rào
Vô không gặp bậu, gai cào trầy lưng.
Tôi với mình thề trước miếu ông
Sống nằm một chiếu, chết chung một mồ.

1347 Trải chiếu ra chàng ngồi một góc, thiếp ngồi một góc
Chàng than, thiếp khóc, tình hỡi là tình
Nằm đêm nghĩ lại anh bạc tình hay em?

1348 Trông em đã mấy thu tròn
Khăn lau nước mắt muốn mòn con ngươi.

1349 Tôi xa anh một ngày không ốm cũng đau
Mặt nhìn trăng trăng lặn, tay đếm sao sao tàn.

1350 Trai ba mươi hãy đang xoan
Gái ba mươi tuổi đã toan về già.

1351 Trâu kia gặm cỏ bờ ao
Anh kia không vợ đời nào có con?
Người ta con trước, con sau,
Thân anh không vợ như cau không buồng
Cau không buồng ra tuồng cau đực
Trai không vợ cực lắm anh ơi!
Người ta đi đón, về đôi
Thân anh đi lẻ, về loi một mình.