Tweet
* Tác giả: KIM HÀI
* Nhà xuất bản Tuổi Hoa
* Nguồn : NGUYỄN TUẤN sưu tầm, scan và MÃI YÊU THƯƠNG, KIM đánh máy
(nguồn gốc Tủ sách Tuổi Hoa Hạt Nắng
)Chương 01
Cô giáo Uyên cau mày nhìn về phía bên trái lớp học. Mấy đứa học trò con gái lau chau xào xáo. Cô vớ lấy cây thước gỗ gõ nhịp giận dữ lên cái bàn tre ọp ẹp.
- Tụi bây, cô nhìn đó… cô kìa … im đi ….
Hàng chục cặp mắt tròn đen lại lặng thinh nhìn về phía bảng đen. Cô giáo Uyên lại cắm cúi chấm bài. Qua khung cửa lớp gió tạt mạnh đem theo từng hơi lạnh lẽo. Tiếng mưa rơi đều đều lên mái lá rào rạt. Vài giọt nước lấm tấm trên những cuốn tập ỉu. Góc bên trái chỗ tụi con gái lại vẳng lên tiếng xì xào. Lần này cô giáo Uyên không dằn được nữa. Cô nghiêm nghị nhìn thẳng vào mặt từng đứa học trò, gằn giọng:
- Các em không biết nghe lời cô chi hết. Đã nói là trong giờ học phải ngồi yên mà học. Có học phải có hạnh. Biết nghe lời cô, thầy, cũng là có hạnh. Rứa mà …
Một cánh tay, hai cánh tay bé nhỏ đưa lên, rồi ba, rồi bốn. Uyên ngạc nhiên ngừng nói. Một đứa học trò gái đứng dậy. Uyên hỏi:
- Cái chi đó Thân?
Con Thân vòng hai tay trước ngực, nói nhanh:
- Thưa cô mưa dột!
Hàng chục đứa lau nhau lên:
- Mưa dột cô. Mưa dột ướt hết. Lạnh quá cô.
Uyên lắc đầu bước xuống bục gỗ. Nàng ngước nhìn lên nóc nhà. Mái tranh lâu năm thẫm đen ủng nước. Những cái kèo tre nổi mốc đen trắng. Vài chỗ tranh lủng xuống mang theo hàng giây nước tròn kéo thành hàng trôi tuột theo triền mái, đọng lai ở chỗ những sợi tranh sút tua tủa rồi nhỏ giọt xuống nền, nhằm vào chỗ lũ học trò con gái ngồi, Uyên tới nơi quan sát chỗ dột. Nàng chia chỗ cho tụi nhỏ ngồi, tránh chỗ đó. Nhưng những bàn, cái ghế đâu có nối thêm dài ra được. Vẫn có đứa chưa tìm ra chỗ để ngồi. Bên phe con trai có đứa vọt miệng:
- Cô ơi, cô cắt mấy sợ tranh sà sà xuống đó là nước không chảy.
Uyên nhìn thằng học trò thông minh, cười gật đầu:
- Hân trèo lên sửa thử coi.
Thằng nhỏ mau mắn lấy ghế lấy bàn chồng lại trèo lên, thò tay sửa. Nó nắn lại chỗ nước chảy, kéo tranh đắp vào nơi thưa…
- Được rồi … Giỏi quá.
Uyên khen một câu. Thằng nhỏ sung sướng mặt đỏ bừng. Nhưng khi Uyên đang khênh cái ghế thì những giọt nước lại liên tiếp nhỏ xuống. Mấy thằng học trò cãi nhau:
- Tại mày kéo tranh qua nên chỗ đó hở dột.
- Hồi tao ở trên đó có dột đâu.
- Thì đó, nó dột đó … Vậy mà cô khen giỏi…
Uyên đứng nhìn bất lực. Mái trường này đã cũ lắm rồi. Nhiều ngày có gió, Uyên vẫn sợ lớp học sụp chôn luôn cả học trò. Mấy cột tre đã mục, nhiều cột bị mối ăn long chân. Uyên đã nhiều lần báo động với văn phòng hiệu trưởng về tình trạng nguy hiểm của các lớp học ở đây, nhưng ông Hiệu trưởng chỉ lắc đầu bảo ráng chờ trên giải quyết, xin tiền.
- Thưa cô, trò Hân chạy ra ngoài sân cô.
Uyên nhìn ra ngoài. Qua song cửa sổ bóng thằng Hân ướt nhẹp đang lúi húi bên cạnh cây chuối lá rách tả tơi. Chợt hiểu Uyên mỉm cười. Cái thằng cũng nhanh ý thật. Không đầy một thoáng, thằng Hân tạt vào như cơn lốc, đem cả cơn mưa ngoài sân vào lớp. Môi nó tái nhợt, tay run run. Uyên kêu lên:
- Trời ơi, mưa ướt hết, lấy cái chi mà lau. Ai biểu không biết nữa.
Thằng Hân cười nhe hàm răng vàng bợn, nó cầm một bẹ chuối chỉ lên trên mái:
- Ăn thua chi cô, em tắm mưa hoài. Để em kê ghế trèo lên nhét bẹ chuối ni cho trổ ra phên là hết dột.
Mấy đứa con trai loay hoay kê bàn ghế, thằng Hân trèo lên. Không đầy năm phút sau, lớp học đã hết dột. Lũ học trò tản về chỗ ngồi, Uyên nhìn đồng hồ tay, gần 5 giờ. Nàng lẩm bẩm:
- Vậy là hết cả giờ.
- Thưa cô chép tiếp bài.
Uyên lơ đãng nhìn ra ngoài trời:
- Ừ, các em chép bài mau, gần bãi rồi.
Bên ngoài trời vẫn không dứt mưa. Sân trường lầy lội những lá và rác. Những đợt cát rút nước không kịp kéo thành những rãnh dài. Uyên bước ra cửa. Lớp học bên cạnh cũng đang ồn ào vì bị dột. Tiếng bà giáo Tân mệt nhọc như người đứt hơi:
- Thôi, kiếm chỗ khác ngồi, kệ nó.
Uyên bước đến bên cửa sổ nói với vào:
- Chị biểu tụi nhỏ lấy cái bẹ chuối lót, chớ kéo tranh là nó dột chỗ khác cho coi.
Bà Tân bước lại gần Uyên, cái bụng gần đến ngày sinh nặng nề. Uyên nhìn bà nói nhỏ:
- Chị tới ngày chưa?
- Chắc cũng hơn tháng nữa. Ráng cho qua mùa mưa ni. Trường lớp chi mà như nhà xưa, đụng đâu dột đó. Nói sửa lớp mà chờ hoài chẳng thấy đâu.
Uyên lắc đầu:
- Em chỉ sợ lỡ có bão thì mệt lắm.
Bà Tân giọng chán nản:
- Nhiều khi tôi muốn xin đổi phứt đi chỗ khác.
Tiếng trống từ đầu căn phòng vọng đến lùng bùng như có nước, Uyên chào bà Tân rồi quay trở về lớp mình. Tụi học trò sắp xong sách vở nhốn nháo chờ cô giáo. Uyên thu dọn vội vàng giơ tay ra hiệu cho học trò từng bàn lần lượt rời lớp. Đứa trưởng lớp đem cái áo mưa lên cho Uyên rồi cùng nàng rời lớp sau cùng. Cơn mưa chỉ ngớt được một phút rồi lại rào rào như thác. Trời đã ngả màu thẫm. Khắp cảnh vật đều nhuộm một màu tẻ lạnh. Lũ học trò con gái co ro. Lũ con trai chạy đùa trong mưa hắt nước văng tung toé.
- Cô, cô đưa em ôm vở đi cô.
Uyên tươi cười quay nhìn thằng Hân. Nó ở kế cận nhà Uyên và vẫn thường ôm giúp Uyên những chồng vở, hoặc học bạ của học trò. Trời lạnh và đường xá thì lầy lội. Uyên khó khăn lắm mới giữ được đôi guốc thấp, quai trắng. Nhìn thằng Hân đi bằng hai bàn chân trần mạnh mẽ, dễ dàng như không. Uyên cười bảo nó:
- Đi chân không coi chừng đạp mảnh chai.
- Khó lắm cô. Khi mô sửa lớp cô. Lớp dột quá. Sợ bữa mô không có chỗ học.
Uyên giật mình. Đã có lần nàng nói với lũ trẻ là lớp học sắp sửa lại, vẫn chưa thấy gì. Câu nói từ hồi năm ngoái, mãi đến năm nay, vẫn chưa thấy gì. Nhưng Uyên làm sao giải thích được với đứa học trò nhỏ. Nàng chỉ ậm ừ:
- Ừ, chắc là không bao nhiêu.
Thằng Hân rụt rè:
- Cô ơi, hôm qua, em nghe ông Hiệu trưởng nói trường mình không có tiền sửa sang đâu. Thầy nói với thầy giáo Lang.
Uyên ngạc nhiên nhìn Hân:
- Thiệt không Hân!
- Thiệt mà cô, em đi lên văn phòng nghe thầy nói vậy. Thầy nói trường cũng tàm tạm học được. Để hè rồi hay.
Uyên im lặng không nói. Nhà đã hiện rõ với hai hàng rào dâm bụt trơ lá vàng úa. Những dây tơ hồng vàng vòng vo dọc ngang. Thằng Hân trao cho Uyên chồng vở rồi chào Uyên đi. Uyên nghĩ hoài về ngôi trường cũ kỹ. Từ khi ra trường đến nay, được đổi về dạy ở một nơi heo hút này, Uyên vẫn không lấy đó làm phiền. Ở đâu cũng vậy. Miễn là nàng giúp ích được cho những đứa nhỏ, những đứa bé ở vùng xa xôi như ở đây lại càng cần thiết hơn nữa. Nhiều đứa bạn của nàng đã cười nàng ngu vì còn trẻ mà không chịu chạy chọt để về được ở tỉnh, vừa nhởn nhơ vừa được ăn được diện. Uyên chỉ cười không nói. Nàng thầm khinh bỉ những ý nghĩ nông cạn của họ. Nếu nghĩ như thế, đâu cần học lấy nghề gõ đầu trẻ, và nếu ai cũng nghĩ như chúng nó thì những đứa trẻ ở các nơi hẻo lánh sẽ chịu dốt nát suốt đời hay sao.
Uyên về đây, hai năm trời, hai năm đối diện với biết bao cay đắng và bất trắc, thế mà lòng Uyên vẫn không hề thay đổi. Nàng vẫn vui bên cạnh chồng sách vở hoen mực, vẫn cười với lũ học trò nhỏ. Niềm vui ấy có được vì luôn luôn Uyên vẫn thấy rõ Uyên đã làm được một cái gì đó cho người khác. Chỉ có một điều duy nhất mà Uyên chưa thoả mãn là việc trùng tu lại ngôi trường cũ kỹ. Bề gì cũng là nơi học trò học hành, thì cũng phải lành lặn một chút cho chúng đỡ bực ngày nắng, đỡ khổ ngày mưa.
- Cô ăn cơm cô, bữa ni trời mưa có mắm chưng ngon lắm.
Uyên cười gạt bỏ những ý nghĩ lăng quăng, pha trò với bác Năm:
- Thì ngày mưa có mắm chưng, ngày nắng bác chưng mắm. Chớ có chi đặc biệt.
Bác Năm cưởi so đũa:
- Cái xứ này chỉ có thứ đó. Nhưng kể ra có chút rau cũng đỡ lắm cô. Rứa chớ dân ở đây cứ mạnh ùi ụi.
Uyên vừa ăn vừa nhìn ra cửa sổ. Mưa đã dứt hạt. Trời cũng tối mịt bởi những đám mây đen. Chiếc đèn dầu soi lờ mờ. Gió tạt qua cửa, qua phên lạnh ngắt.
- Trời ơi, tui thiệt đoản hậu, quên mua dầu, tối ni lấy chi cho cô chấm bài.
Uyên bõ đũa xuống, vớ lấy bình nước chè tươi nóng, thong thả nói:
- Thôi khỏi bác, bây chừ ra ngoài không được mô. Con nghỉ một đêm cũng được. Cả ngày ni nghe cũng mệt gắt.
Bà Năm thu dọn bát đũa. Uyên ngồi nhâm nhi ly nước chè nóng. Bà Năm gợi chuyện:
- Nghe nói mấy cái lớp học dột hết phải không cô?
Uyên quay lại ngạc nhiên:
- Ủa, sao bác biết?
Bà Năm cười:
- Ở cái xóm mình, có chuyện chi mà không biết. Bữa mô cô có thơ nhà tui cũng biết nữa là…
Uyên cười:
- Chịu bác đó. Nhưng cái vụ trường thì rầu lắm bác ơi. Không có tiền sửa, mà để rứa bữa mô mưa to là dột. Học trò loay hoay mãi đến hết giờ, chẳng học hành được chi hết.
- Răng cô không nói với ông Hiệu trưởng?
Uyên trầm ngâm, nàng nhớ đến ông Hiệu trưởng già ốm nhom, gia đình ở mãi trên tỉnh, tuần về một lần dù có mưa, có gió. Việc quan trọng đối với ông không phải là ngôi trường, không phải là lũ học trò quê ngơ ngác, mà là cái nồi cơm của lũ con đông. Không biết lần thứ mấy Uyên thúc giục ông lên xin chữa lại ngôi trường, mua một ít học liệu. Ấy thế mà ông làm mãi không xong.
Thấy cô giáo trẻ ngồi đăm chiêu, bà Năm không hỏi tiếp lặng lẽ bưng mâm bát ra đằng sau nhà.
Khi Uyên uống cạn bát nước chè, hình như trời bắt đầu mưa trở lại, gió tạt mạnh qua liếp cửa nghe răng rắc. Tiếng bà Năm đằng sau kêu lên:
- Trời gió này chắc có bão quá. Gió mạnh ghê.
Uyên rời phản lên giường nằm. Những buổi trời mưa to gió lớn, trong căn nhà ấm cúng, Uyên thấy thích thú chi lạ. Bao nhiêu mệt mỏi, lo lắng, hoang mang bỗng chốc trôi tuột theo tiếng mưa rơi rơi trên mái lá, gọi giấc ngủ đến. Uyên vớ lấy quyển sách ở đầu giuờng, nhưng sực nhớ không có đèn lớn, Uyên lại thôi. Nàng mở máy thu thanh, để nho nhỏ, mền đắp lên giữa ngực. “Ai lướt đi ngoài sương gió…” Uyên mỉm cười lắng nghe, nàng ngủ thiếp đi lúc nào không biết.
Độ chừng gần sáng, Uyên chợt tỉnh bởi những tiếng động mạnh trên mái nhà. Hình như có cả một rừng cây ào ạt ở bên ngoài. Bụi tre già đằng sau nhà quằn quại rên siết. Những cánh liếp đập phọc phạch như muốn bứt tung mấy mối dây mây cột. Uyên chồm dậy, bà Năm ngủ say, căn phòng vẫn yên tĩnh như không liên lạc gì đến thế giới bên ngoài. Chiếc máy thu thanh của Uyên đang đổi sang mục thời tiết. Bão Rose từ Philippin đang tiến về phía Bắc miền Trung. Uyên lẩm bẩm một mình:
- Không khéo lại bão mất.
Nàng nằm xuống định dỗ tiếp giấc ngủ. Nhưng bỗng một ý nghĩ thoáng qua khiến Uyên bàng hoàng. Nếu có bão chắc ngôi trường cũ kỹ của nàng bị đổ mất. chỉ cần một cơn, gió chứ chưa nói đến trận bão. Mưa to xoáy cột cũng đủ bứt chân mấy cột tre bị mục nát. Tự nhiên Uyên đâm tức ngang. Giá như kỳ hè vừa rồi, trường được sửa sang lại thì đâu đến nỗi. Nàng đưa đề nghị sửa trường một cách quá hăng say đến nỗi mấy người dạy cùng trường cười nàng là đồ gàn dở, làm như có lương tâm nghề nghiệp lắm. Những câu nói đã có một thời gian làm Uyên khó chịu đến nỗi làn thinh không thèm nhắc nhở ai bất cứ chuyện gì. Những khi mùa đông tới, những cơn mưa đổ nước dột, lại ướt sách vở, quần áo, chỗ học của đám học tròn nhỏ của Uyên, Uyên lại cảm thấy mình có bổn phận phải để ý đến không phải với mọi người mà là cho đám học trò tội nghiệp của nàng.
Uyên nằm lan man cho đến khi trời sáng. Gió đã ngớt, trời cũng hết mưa. Những đám mây màu thẫm vẫn còn giăng kín cả bầu trời. Trời xám xịt nhưng đã cao. Uyên nghĩ thầm chắc trận bão đã đổi chiều. Uyên ra đầu ngõ mua xôi đậu xanh về ăn với cá kho khô. Những đứa học trò đi học sớm đã cắp cặp nhởn nhơ trên đường. Chúng gật đầu chào Uyên:
- Thưa cô … Thưa cô …
Uyên giấu gói xôi nóng sau lưng, cười nhìn chúng dặn với:
- Bê có gặp đội trực nói lau bàn lau ghế cho khô nghe.
- Dạ, thưa cô em đi học…
Uyên đứng nhìn theo. Mấy đứa học trò đi chân đất. Bàn chân của chúng chai lạnh vàng nghệch trên lối đi ướt.
Chương 02
Cơn nắng rỡ đầu tiên của suốt hơn tháng trời mưa dầm dề trải trên thôn xóm một màu sắc tươi sáng mới. Nếu không có mấy hàng sầu đông trơ trụi lá, nếu không nhìn thấy những vũng nước còn lầy lội ở ven đường, dưới bụi cỏ, thì người ta vẫn tưởng mùa thu vẫn còn đâu đó với đất trời, hoặc chắc hẳn mùa xuân đã trở mình.
Uyên nhìn ra ngoài trời. Bầu trời vui vui trong cơn gió nhẹ và những áng mây mỏng manh bay bay thật nhanh. Những cơn mưa đã bị đuổi về tận chân trời. Tiếng bà Năm vọng vào từ những hàng dây phơi quần áo ngoài sân:
- Trời nắng một chút chớ. Mưa hoài bắt thúi đất còn chi. Cho người ta ló mặt ló mày với thiên hạ…
Uyên mỉm cười. Nàng đứng dậy bước ra sau. Những cụm tơ hồng vàng sinh sản tràn lan khắp một phần cái hàng rào chè tàu rậm. Cái hàng rào hơi nghiêng về phía ngoài đường bởi cơn gió lớn và mưa to mấy bữa trước. Nắng phủ lên người Uyên một cảm giác nồng ấm, thoải mái. Đàn gà con mới nở được nửa tháng (chúng thoát khỏi cái vỏ kín giữa một đêm mưa gió) chiêm chiếp theo mẹ. Mấy cái mỏ hồng hồng xinh xinh quọt quẹt lên nền đất xới nhờ bàn chân sắc bén của mẹ gà. Uyên quay vào trong lấy ra một nắm thóc nhỏ. Nàng tung lên từ từ rồi thích thú theo dõi những bước chân loạn xạ của mấy chú gà con lông nõn như bông gòn.
- Nếu được điền viên mãi thế này thú thật…
Uyên giật mình ngẩng lên. Thầy giáo Hùng đã đứng ở cổng tự hồi nào. Hùng gật đầu chào Uyên vừa cười vừa tiến lại. Bầy gà con sợ hãi chạy tán loạn. Uyên trách vui:
- Trời đánh tránh bữa ăn. Anh phá bữa cơm sáng của bầy gà con rồi đó.
Hùng cười:
- Chắc tôi xuống địa ngục. Như vậy là không gặp được cô nữa rồi.
- Mời anh vào nhà…Hôm nay trời nắng đẹp ghê. Nhưng ở đây lại chỉ quanh quẩn trong nhà rồi ra sân chứ không biết làm chi cho hết ngày… Mời anh uống nước…
Hùng nâng ly nước xoay xoay trong lòng bàn tay. Chàng ngập ngừng vì cũng không biết là mình đến nhà Uyên để làm gì nữa. Buổi sáng thức dậy, thấy trời đẹp, Hùng thay quần áo định đi dạo xóm một lần. Thế rồi bỗng nhiên thấy mình đi vào ngã nhà Uyên và đến đây luôn… Nhưng chẳng nhẽ lại nói thật ra điều đó…Chàng buột miệng bất ngờ:
- Tôi đến trả cô quyển sách mượn hôm qua.
Uyên cười tinh quái:
- Thế sách của tôi đâu.
Thế là chết rồi. Hùng than thầm trong bụng. Nói dối kiểu này không xong tí nào… Hùng đành lắc đầu cười trừ, cuối cùng thú thật:
- Buồn quá, tôi định đi dạo xóm, không ngờ quen chân đến ngay nhà cô… Cũng may là có cô ở nhà…
Chàng tiếp luôn:
- Nhân tiện mình bàn lại về chương trình sẽ làm trường nay mai, nhân cơ hội trời khô ráo…
Nhắc đến chuyện trường, Uyên chắc lưỡi :
- Khổ ghê. Anh biết từ buổi họp đó, ông Hiệu ngó bộ giận anh lắm.
Hùng cười:
- Không lẽ lại đi giận những lời nói phải. Có mất mát gì ông Hiệu đâu. Theo tôi nghĩ còn có lợi nữa. Ổng không làm thì phải biết vui mừng khi thấy có người làm việc chớ…
- Bởi vậy mới có chuyện chớ anh. Thiệt khi tôi còn đi học không bao giờ nghĩ là người ta có thể thờ ơ trước công việc như rứa… nhất là nghề giáo… bây chừ ra trường gặp mấy cái chuyện ni tôi bực cả mình.
- Để tuần sau họp lại, tôi đặt vấn đề rõ ràng hơn, bắt mọi người phải có ý kiến thực tế….
- Đôi lúc tôi nản hết sức , nhưng mỗi lần nhìn mấy em học trò tôi thương chúng chi lạ…
Hùng cười:
- Cô giáo như thế này chắc học trò mến lắm…
Uyên cũng cười bảo:
- Mình cho ai cái gì mình cũng sẽ gặp những điều y hệt vậy. Nhân quả mà anh…
Chim vẫn hót ngoài cây mít rậm lá. Trời vẫn xanh, và nắng nồng nàn trên vạn vật. Có bước chân của mấy con trâu nhàn hạ…
- Gia đình của cô Uyên ở đâu nhỉ? Sao những ngày nghĩ cô không về nhà…
Uyên cười lắc đầu:
- Cũng xa chớ anh. Ở Huế, trong thành nội đó.
Hùng lắc đầu:
- Thành nội… tôi chưa biết Huế ra làm sao cả. Hồi đổi về đây dạy tôi có đi xe ngang Huế. Thấy cầu Trường Tiền, Phu vân Lâu, mấy cái mái xưa của tử cấm thành rồi thôi…
Uyên cười:
- Anh thấy được sông Hương, thấy được cầu Trường Tiền và Phu vân Lâu là anh đã thấy hết Huế rồi chi nữa. Đi đâu người ta cũng tượng trưng bằng ba cảnh đó.
- Chắc cô ở Huế lâu, gốc cô ở đó?
- Không tôi sống ở Huế 3 năm với gia đình… Trước kia gia đình tôi ở Đà Nẵng. Ba tôi người Bắc, má tôi người Quảng.
Hùng mở to mắt ngạc nhiên:
- Ủa, thì ra thế… Hèn gì giọng cô nói là lạ…
Thế rồi không ai nói với ai câu gì nữa. Sự im lặng bất ngờ mang một vẽ yên tĩnh khác thường. Nắng rỡ ràng ngoài sân và bóng mát những cây chuối, cây ổi lung linh theo gió. Sự yên tĩnh hòa hợp với thiên nhiên với bầu không khí miền quê và với cả tâm hồn của hai người nên không nhuốm màu nhạt nhẽo mà trái lại thân mật êm đềm vô cùng.
- Thưa cô… thưa thầy…
Hai đứa học trò gái lớp Uyên thập thò ngoài cổng…Thấy Hùng, chúng ngại ngùng không dám vào… Uyên rời ghế đứng dậy ngoắc chúng:
- Vào đây Tâm, Yến… Có chi mà sợ…
Hai đứa học trò bẽn lẽn bước vào lí nhí cái gì không rõ. Chúng thúc vào hông nhau, hếch vào chân nhau. Uyên thấy vậy cười nói:
- Vô đây…Ngồi ghế đi… Biết thầy Hùng, thầy mới đổi về dạy ở trường mình… Còn đây là Tâm… tóc dài, Yến tóc hoe nắng đó… học lớp của tôi… Yến có biệt tài hát vọng cổ với hò Huế, văn nghệ nhất lớp mà cũng học giỏi nữa. Tâm thì lại giỏi về Toán. Con trai cũng không bằng…
Hai cô học trò được cô giáo khen vừa vui sướng vừa thẹn thùng. Chúng cúi mặt vào tay nhau cười nhè nhẹ. Yến lôi trong túi ra một quả ổi vàng vỏ tròn to, mịn màng đưa cho Uyên hai tay, miệng lí nhí:
- Mấy đứa em tặng cô trái ổi. Trái bói ở nhà em đó…
Uyên cười:
- Rứa là học trò biết tẩy cô giáo rồi. Vua thèm ổi…
Hùng cũng cười nói:
- Học trò vùng này thương cô giáo quá nhỉ, chả bù vùng tôi, học trò phần đông là người Việt gốc Campuchia, nói tiếng Khơme nhiều hơn tiếng Việt , buồn lắm…
Yến và Tâm mở to mắt nhìn Hùng. Tâm dạn dĩ hỏi:
- Thầy dạy tiếng Khơme…
Uyên lắc đầu cười giải thích:
- Không phải mô, vùng Cà Mau nhiều người lai lắm…
Tâm hỏi Uyên:
- Cà Mau ở mô vậy cô?
Yến nói hớt:
- Chỗ cái nghéo ở cuối bản đồ Viện Nam đó tề…
Uyên khen:
- Đúng rồi.
Khi hai đứa học trò gái ra về thì Hùng cũng từ giã Uyên. Gian nhà trở nên vắng lặng lạ thường. Bên ngoài nắng đã lên cao xua bớt hơi lạnh. Nắng lỗ chỗ qua vách phên như những quả trứng gà vàng óng trên mặt đất, lớn nhỏ đủ thứ. Uyên lại bàn viết lấy giấy ra định viết thư về nhà. Cầm cây bút, với trang giấy trắng tinh, bỗng nhiên Uyên thấy buồn buồn một cách nhẹ nhàng. Nỗi buồn dịu và mướt như bước chân trên tấm thảm nhung mềm. Một gợn nhẹ, một xao xuyến, lâng lâng. Uyên bỏ bút tì cằm vào bàn trên cuốn tự điển lớn dõi mắt ngoài sân… Óc trống rỗng…
Một con chim cất tiếng hót trong trẻo trên những cành hoa dừa vàng ngà. Uyên sực tỉnh, cúi xuống trang giấy mỏng. Nàng viết thư, nhưng không cho gia đình mà cho Thúy người bạn gái thân.
Hải lăng… ngày … tháng… năm…
Thúy thương,
Uyên được thư của Thúy cả nửa tháng nay, nhưng không làm cách nào để viết thư thật nhanh cho Thúy như Thúy đã ra lệnh. Lý do ở sức khỏe tồi tệ của Uyên. Đau luôn một lèo 8 ngày đúng. Mấy ngày đau buồn ghê. Hồi trước, mỗi lần đau yếu là có ba, có mạ, có anh Hải dỗ cho uống thuốc, có Thúy tới chơi còn mua ô mai, nhãn nhục. Thiệt bữa ni đúng là ăn mặn khát nước. Chẳng có ma mô thăm viếng mình ngoài mấy đứa học trò. Cũng may, nếu không có học trò thì chắc mình khăn gói về sống cuộc đời ngồi mát rồi.
Nghe ta hỏi đây này, chuyện nhà ngươi với tên Hoàng đến đâu rồi. Sao thơ trước ngươi ríu rít kể chuyện, thơ ni người im lìm như bức thư của nữ hoàng sầu muộn. Giận nhau rồi hả. Tội nghiệp chưa. Phải chi có ta thì chắc ta phải làm cho ngươi giảng hòa với anh ngươi rồi phải không? Thú thiệt đi, rồi ta khuyên giải cho. Chớ cứ viết thơ kiểu mùa thu lá rơi như rứa là Uyên không chịu mô nghe. Nhớ nằm lòng đi. Liệu liệu đó.
Còn chuyện ta ở Hải Lăng ni ra sao hả? Thì đã nói rồi, cứ như vậy thôi…À, có một chuyện là trường mình mới gia nhập một thầy giáo mới , còn trẻ, nhưng đáng phục lắm…Thúy nhớ câu chuyện trường học mà Uyên kể cho Thúy nghe đó…Hôm họp giáo viên, Uyên đưa ý kiến…anh chàng đồng ý với ta ghê lắm. Nhà mi cứ nói là không bao giờ có người khác quan niệm nghề giáo như ta hả…Thì bây giờ có rồi đó …Người ta có cái tên cũng thiệt đẹp: Hùng…Mới trông hao hao giống Hoàng của Thúy nhưng ốm hơn và hơi cao, có điểm đặc biệt là Hùng có nụ cười tươi lắm. Ai đã gặp thì không thể nào quên được nụ cười đó. Có Hùng, Uyên chắc chắn là sẽ thành công trong việc xây dựng lại ngôi trường tội nghiệp này. Mừng không Thúy. Riêng Uyên, bây giờ lòng thấy nhẹ nhõm nhiều lắm, bớt được những cái bứt rứt, mệt mỏi, bực tức đi. Hình như là bao nhiêu gánh nặng Uyên đã sang bớt cho ông thầy giáo mới một nửa…
Chết thôi, thế nào nhà ngươi cũng mắng ta vì cái tội dông dài không đâu. Nhưng ở cái miền hẻo lánh xa xôi này thì chuyện nhỏ xíu cũng là đề tài. Thông cảm nghe Thúy. Ở Đà Nẵng trời có mưa lớn không. Ở vùng mình mới tạnh mưa được ngày hôm nay.
Trời xanh trong và cao vút, nhưng gió thì lạnh tái tê nhà mi ạ. Đôi khi thấy buồn buồn và hiu quạnh chi lạ. Nhưng nói vậy không phải là ta đã đầu hàng đâu nhé. Buồn là buồn vậy, chớ lý tưởng là việc khác. Lũ học trò của Uyên ngày càng dễ thương. Cô giáo vừa đau bớt, chúng đem tặng ngay mấy trái ổi chin mọng. Bây giờ trái ổi đang nằm ngay trước mặt phảng phất mùi thơm kỳ diệu kích thích vị giác một cách dễ sợ.
Sắp Tết rồi đó, Uyên cũng sắp về Huế rồi. Tết năm nay nhất định sẽ may một cái áo lụa vàng. Chớ năm mô cũng màu tím hết. Năm ni thay đổi chút. Mình đâu còn tím học trò nữa phải không Thúy. Lè lẹ lên cho người ta ăn cỗ, uống rượu nghe. Chờ hoài, dài cả cổ. Tết Uyên sẽ ráng vô Đà Nẵng. Mời thì phải có mứt có me nghe…Nhớ đó… Không có là bạn chết với tui…
Thôi mỏi tay lắm rồi, Uyên chúc Thúy gặp mọi điều may mắn. Gởi lời thăm anh Hoàng, thăm bé Mai và kính thăm hai Bác.
Thân, Phương Uyên.
Uyên không đọc lại thư, kiếm một tờ giấy màu xanh làm phong bì. Dán xong, Uyên đặt phong thư nằm gác lên hộp thuốc bổ cho dễ nhớ rồi lại leo lên giường chui vào chăn. Uyên nhắm mắt lại. Tự dưng nàng muốn được im lặng để tận hưởng một nỗi hạnh phúc râm ran nào đó đang chảy vào trong huyết quản. Hạnh phúc không biết có phải đến vì khung cảnh ấm áp xinh tươi của một ngày nắng đẹp mùa đông, hay đến vì chiếc mền ấm trong căn nhà yên tĩnh. Hạnh phúc, nỗi vui mơ hồ như sương khói làm Uyên nhẹ nhàng khép mắt. Ngoài cửa sổ nắng đọng từng vũng vàng tươi trên những cành lá biếc…
***
Khi đứa học trò cuối cùng rời khỏi lớp học, Uyên mới thong thả thu xếp sách vở trên bàn ra về. Những buổi chiều đẹp như hôm nay, Uyên nghĩ mình không có gì phải vội về cả. Nắng vẫn còn là đà trên ngọn cỏ mặc dầu gió lạnh đã bắt đầu gờn gợn da. Bên kia phòng giáo viên vẫn còn người. Cửa mở rộng. Hàng hoa vạn thọ mọc phía trước bao khung bởi một màu vàng rực. Uyên định bụng ghé qua phòng giáo viên để uống một ly nước và rửa đôi tay bê bết phấn. Ngang qua những cây thầu dầu trơ trụi, những cây bàng tàn rộng, và những mảnh vườn nhỏ với mấy luống cải vàng đã bắt đầu chúm chím nụ hoa, những cây cải vàng chin sớm. Một vài cậu bé vẫn còn lảng vảng ở sân trường để đánh bi. Đầu kia chiếc xe Solex của thầy giáo Sĩ còn dựng ở hông trường. Uyên cười một mình:
- Gớm, hôm nay sao thầy Sĩ siêng năng thế…
Nhưng nụ cười mới thoáng đã khép vì ngạc nhiên. Trong văn phòng vọng ra tiếng nói, không, hình như là tiếng cãi nhau thì đúng hơn. Uyên lắng tai nghe:
- Anh không tốt chút nào anh Sĩ ạ…
Uyên nôn nao. Tiếng nói của của Hùng, cái giọng nói ngày thường êm ái, bây giờ đanh thép lạ thường. Uyên nhanh chân thêm chút nữa. Nàng dừng lại ở cửa lớp rồi đứng yên ở đấy. Thầy giáo Sĩ và Hùng đang nói chuyện với nhau, cả hai không biết là có người đang đứng nhìn ở cửa. Uyên không nhìn thấy mặt Hùng, nhưng nàng nhìn thấy một phần nét mặt của thầy Sĩ. Quai hàm thầy bạnh ra tức giận, và ánh mắt bốc lửa. Giọng của thầy trong và sắc như đàn bà:
- Tôi không cần biết tốt hay xấu, nhưng tôi nói cho anh biết là tôi không tham gia vô việc làm mà anh đề xướng. Làm trường, sửa trường, toàn là ngụy quân tử…
- Nhưng những điều mà tôi nói với anh đâu phải là sai. Đó là bổn phận. Hơn nữa tôi nghĩ là anh không tốn công, anh chỉ giúp đỡ bằng cách nói với phụ huynh, hoặc ủng hộ tôi để thúc đẩy ông Hiệu làm việc…
Sĩ khoát tay:
- Tôi không rảnh rỗi… Bổn phận của tôi là dạy học… tôi dạy xong… tôi về… anh có thể tìm người khác. Anh Lang, anh Mạnh, chẳng hạn…
- Anh độc thân, anh không bận bịu chuyện gia đình… anh sẽ giúp chúng tôi đắc lực hơn…
Sĩ ngắt lời:
- Sao anh dai quá… hay anh định âm mưu chi đây…
Hùng giận dữ… Chiếc ghế lay nhẹ:
- Anh nói vậy được hả anh Sĩ…Tôi không ngờ…
Sĩ cười khẩy:
- Thời buổi này không tin được ai… Có người làm vì tiền… có người làm vì tình…
Hùng xoay người, một tay nắm lấy vai Sĩ, gằn giọng:
- Anh nói chi cho rõ xem nào… Tôi nói chuyện với anh đứng đắn…
Sĩ vẫn mỉa mai:
- Cả trường đều thấy đều hiểu chuyện đó. Tôi sợ gì mà không nói. Anh giả vờ như làm việc để lấy lòng cô Uyên… Còn nếu không thì cả hai định lấy tiền của dân ở đây hả. Họ nghèo lắm, có chi mô…
Hùng nói đanh như sắt:
- Anh có thể nói như thế hả anh Sĩ?
Sĩ thoáng một chút tức tối ghen ghét trong giọng trả lời:
- Mà cái cô Uyên đó khiến anh tổn hơi sức làm gì rứa? Chả đáng là bao…
- Bốp … bốp …
Câu nói chưa dứt đã mất nửa chừng và thay bằng một tiếng ấm ứ ngạc nhiên trong cổ họng… Sắc mặt của Sĩ đang bình thường từ từ đổi sang đỏ rồi tái lại.
- Mầy rút lại câu nói đó ngay…Đồ vô liêm sỉ…
Đứng bên ngoài, Uyên cũng tức giận đến phát khóc… Nàng chưa kịp chạy vào để mắng Sĩ mấy câu cho đã giận thì Hùng đã làm thế cho nàng… Và cũng tiếp theo ngay đó là những cú giáng trả thù của Sĩ lên mặt Hùng. Uyên kêu lên một tiếng kinh hoàng. Nàng chạy ào vào lôi Hùng ra. Nàng chen vào giữa hai người, và bất ngờ không tránh được, lãnh nguyên cú đấm của Sĩ vào mặt. Sống mũi của Uyên như gãy gập ra. Cơn đau thốn nhức đến tận cùnng óc. Uyên tối tăm mặt mũi, nghẹn thở. Nàng cố hết sức thở một cái mạnh. Máu mũi bắn ra chảy nhòa trên miệng. Rồi Uyên xỉu xuống…
Hai người đàn ông nhìn nhau kinh ngạc. Cơn giận dữ đi xa và giờ họ cuống quít kiếm cách cứu tỉnh Uyên . Sĩ nói giọng lo lắng:
- Trời ơi, tại răng ri… ở đâu a thần phù vô cửa…
Hùng im lặng, chàng vực Uyên lên ghế, đến bên tủ thuốc cứu thương, lấy bông gòn nút vào mũi Uyên, lấy nước trà lau rửa những vết máu trên mặt.
Một phút sau thì Uyên bắt đầu rên lên đau đớn. Nàng quơ tay ôm lấy sống mũi. Sĩ nói nhanh:
- Để tui đi kêu y tá…
Hùnh quát lên:
- Lấy xe đi về đi, đừng có lộn xộn.
Sĩ chàng ràng một chút. Khi thấy Uyên đã tỉnh lại rón rén ra ngoài lấy xe đi mất. Còn lại một mình Hùng, chàng trấn an Uyên:
- Chả có gì đâu mà phải sợ. Cô nằm một tí cho máu mũi khỏi ra. Ráng thở bằng miệng vài phút nữa. Tôi kiếm nước cho cô rửa vết máu…
Uyên lo lắng:
- Mũi của tôi…
Hùng bật cười:
- Mũi của cô vẫn thanh tao trên mặt cô đấy. Còn nguyên, không mất một mảnh nào. Mà tại sao cô lại bò vào đây để lãnh mấy quả đấm của thầy Sĩ…
Uyên hậm Thc:
- Tôi tức quá… Ảnh dám nói…
Hùng khoát tay:
- Thôi cô đừng nói nhiều kẻo máu lại ra…Một chút nữa tôi đưa cô về…
Uyên làm thinh được một lúc rồi lại hỏi Hùng:
- Như vậy là chương trình của mình hỏng hết hả anh Hùng…
Hùng ngập ngừng:
- Tôi không tin như thế… Ăn thua là ở học sinh và phụ huynh học sinh nữa… Dân ở đây đã khổ nhiều rồi. Một phần cái khổ của họ là do những người làm việc tắc trách và không chịu hy sinh thêm một tý để giúp đỡ họ. Tôi nhất định xúc tiến công việc.
- Cám ơn anh. Hai năm nay một mình tôi phải chịu gánh nặng tinh thần đó… Đôi lúc tôi muốn bỏ cuộc, về nhà ở yên như mọi người. Nhưng không được. Trong tôi có cái gì cứ đánh thức sự băn khoăn thắc mắc mỗi khi tôi đến trường nhìn thấy lớp học, thấy học trò.
Uyên gỡ hai miếng bông đã khô cứng trên mũi. Máu đã hết chảy, Uyên chỉ còn cảm giác ê ẩm ở đầu mũi. Nàng xin Hùng một ly nước rồi cười buồn:
- Nhưng lần này thì tôi bị một cú đấm vô mũi. Từ thuở cha sinh mẹ đẻ…
Hùng đấm hai tay vào nhau:
- Ngày mai, mình bắt đầu chiến dịch đi đến từng nhà phụ huynh học sinh một. Chả cần Hiệu trưởng, chả cần đồng nghiệp… Mấy cái lớp chớ bao nhiêu mà khó dễ…
Nghe giọng nói của Hùng, Uyên thấy lòng mình phấn khởi lây. Chí quyết thắng, cái hào khí của tuổi thanh niên làm Uyên quên đau. Nàng vỗ tay cười:
- Đồng ý với anh. Tội lệ chi mà phải suốt ngày cãi cọ với họ mà chẳng nên cơm cháo. Để tui với anh cùng đi. Mình đi buổi tối thì nhất định ai cũng có nhà…
Nói đến tối. Uyên mới giật mình nhìn ra phía ngoài. Trời chạng vạng, vài tiếng dơi đêm kêu khắc khoải ngoài sân. Một vài vì sao đã lấp lánh mơ hồ trên nền trời xanh nhạt. Uyên bước vội xuống ghế, sửa sơ mái tóc nói với Hùng:
- Trễ quá rồi anh…
- Để tôi đưa Uyên về …
Cả hai người bước ra khỏi cổng trường. Vài bóng người vội vã vác cuốc vác cày từ đồng về. Thỉnh thoảng vài ba phụ huynh biết mặt Uyên khẽ cúi đầu chào nàng…
- Uyên à… ở đây đôi lúc buồn tênh Uyên nhỉ…? …
Uyên liếc sang Hùng. Gương mặt chàng xương xương cúi xuống nhìn bước chân đi. Uyên cười nhẹ:
- Đôi lúc, nhưng đâu phải là không ở được…
Hùng bật cười khẻ. Chàng nhìn sang Uyên…
- Cô làm như lúc nào tôi nói buồn là tôi sắp bỏ trường mà đi hay sao mà cứ thắc mắc như vậy hoài…
- Tôi ngại anh bỏ đi vì không chịu được đời sống buồn nản ở đây…
Hùng yên lặng… Và nói xong Uyên cũng thấy mình hớ hênh. Tự dưng nàng đâm bực tức mình. Mắc chi mà mình cứ để ý đến việc đi hay ở của Hùng. Mới quen nhau, trong vòng bạn bè đồng nghiệp, chưa có gì thân thiết lắm, ấy mà mỗi lần nghe Hùng nói buồn hoặc chán nản là Uyên thấy mình lo âu và buồn buồn. Trong bầu không khí yên lặng của buổi chiều hôm, tiếng chân hai người âm vọng nhịp nhàng. Uyên bứt rứt vô tả. Bước chân vì vậy vội vã hơn lên…
- Cô Uyên, cô… Uyên nói thật…
Uyên ngơ ngác:
- Dạ nói chi ạ…
Giọng Hùng chùng xuống:
- Không… Ồ! Mình đi quá nhà rồi…
Uyên sực tỉnh, ngước lên, nàng và Hùng đã đi quá hai ba nhà. Nàng đứng lại:
- Thôi anh về kẻo trễ giờ cơm… Mai, mình bàn lại chuyện đó.
Uyên xoay mình bước vào nhà. Đến cổng Uyên quay lại nhìn. Hùng vẫn còn đứng chỗ cũ. Bóng của anh in đậm trong bóng tối mập mờ. Uyên mỉm cười. Nàng ngần ngừ một giây rồi bước nhanh vào nhà…
Buổi chiều hôm sau, khi Uyên cơm nước vừa xong, thì Hùng đã tìm đến. Dầu biết chắc là Hùng sẽ đến, nhưng không hiểu sao lòng Uyên vẫn thấy nôn nao. Mấy chén cơm thường nhật nàng nuốt hoài cũng chẳng xong trong lúc bụng đói meo. Và khi tiếng chó sủa có người cổng, Uyên mừng rỡ đi vội ra để mở cổng cho Hùng vào. Hình như Hùng cũng nhìn thấy sự bất thường đó nơi Uyên nên ánh mắt chàng chăm chú nhìn Uyên hơn, chiếc miệng tươi như chực mỉm cười.
- Trời ơi, Uyên cứ sợ anh không đến…
Hùng cười nhẹ:
- Tôi hứa đi là đi chứ. Đó là công việc chung mà… Tôi chỉ sợ cô chưa dùng cơm xong nên chậm chạp đôi tí.
- Tôi xong xuôi tất cả rồi. chỉ đợi anh đến là đi.
Uyên đưa Hùng vào nhà. Bà Năm lo dọn dẹp mấy thứ mấy quang gánh giăng giăng giữa nhà, cười chào Hùng và trách nhẹ Uyên:
- Không biết có chuyện chi mà cô cứ như ngồi trên lửa. Chuyện chi cũng thủng thẳng chớ. Ăn ba miếng cơm cũng không hết. Cái cô ni thiệt…
Hùng cười nói đỡ:
- Hình như đàn bà con gái ai cũng ít hết bác ạ…
Bà Năm kêu lên:
- Trời, đàn bà con gái mô chứ xứ ni ăn như trâu ăn. Ăn không đủ gạo ăn bữa sau chớ…Như rứa mới khỏe mạnh ùi ụi, chớ ai như cái cô Uyên đó.
Uyên đã mặc xong đồ dài chỉnh tề, bước ra ngắt ngang câu chuyện :
- Cháu đi đàng này một chút nghe bác Năm. Cái chuyện làm trường đó mà…
Bà Năm gật đầu:
- Phải đó, cô với thầy Hùng làm chuyện đó tui phục lắm. Cái trường phải ra cái trường chứ. Ai đời để nắng để mưa dột nát hết trơn hết trụi. Mà nhớ phải tới ông xã trước nghe…
- Dạ, con đi, bác nhớ để cửa nghe…
- Tui thức chờ cô mà…
Đêm đã xuống hẳn. Trời tuy xanh nhưng ít sao. Sương lờ mờ là đà trên những bụi cỏ ướt. Hùng và Uyên bàn nhau nên đi từ từ theo lộ trình. Nhà ông xã ở tận cuối xóm sẽ là trạm sau cùng. Ngôi nhà gần nhất là của một đứa học trò từ chiều nên khi Hùng và Uyên đến nơi thì đứa học trò đã ngồi sẵn ở hiên nhà chờ đợi:
- Thưa cô… Thưa thầy…
Uyên cười, đưa tay vuốt má nó:
- Thủy hả, có ba má ở nhà không Thủy.
- Thưa cô, thưa thầy, mời cô thầy vô nhà…
Ba má của Thủy đã ra tận cửa. Hùng nhìn lên tươi cười:
- Chào ông bà ạ!
- Chào ông bà. Thủy ngoan lắm…
- Dạ mời thầy cô uống nước. vợ chồng tôi có nghe em Thủy nói chuyện xây cất trường học chi đó. Nhưng em nói hổng rành.
Sau khi nghe Hùng và Uyên trình bày căn kẽ mọi chuyện, ba má Thủy tươi cười nói:
- Dạ vợ chồng tôi tuy quê mùa dốt nát, nhưng cũng muốn kiếm năm ba chữ cho con cái. Vì vậy cái việc góp công xây trường tụi tui không tiếc. Nhà tui thì nghèo, vườn tược không bao nhiêu, chắc tui chỉ góp được mấy ngày công với lại bện tranh lợp mái thôi…
Uyên mừng rỡ:
- Dạ, như vậy thì quý hóa quá còn chi nữa. chúng tôi chỉ trông mong mỗi phụ huynh giúp cho một tay. Xóm mình nghèo, lại xa tỉnh, xa quận… đường sá di chuyển khó khăn, cho nên mình cũng không mong có trường lớp to lớn đẹp đẽ mà chỉ mong chắc chắn, lành lặn để đỡ gió, che mưa, tránh tai nạn khi going bão. Để chúng tôi ghi tên hai bác vô sổ…
- Thôi, tụi tui có chút công mà ghi làm chi thầy, cô… Có nhiều mới…
Hùng cười nói:
- Bác yên tâm, cháu ghi là để phân công và kiểm điểm tài lực cho minh bạch…
Từ giã ba má Thủy, Hùng và Uyên sang nhà một đứa học trò khác…
Sau hơn hai tiếng đồng hồ, Uyên đi được gần hai mươi nhà. Phần lớn đều đồng ý và giúp Uyên trong công tác tự lực lợp, chống lại trường học. có một vài phụ huynh tỏ ý không bằng lòng và bỏ mặc, thứ nhất là vì con họ học lớp cuối của trường và chắc chắn họ không muốn con họ học lên tiếp tục, bởi tương lai đối với họ quá xa vời. Cái cày, cái cuốc, thửa ruộng con trâu là gần gũi và thiết thực nhất. Thêm năm ba chữ cũng bằng không.
Họ lý luận với Uyên, Hùng về dự cần ích của ngôi trường, so với sự cần ích cùa đời sống thực tế. Đôi lúc họ tỏ vẻ nghi ngờ thiện chí của Hùng và Uyên. Nhưng tựu trung sau sự giải thích, nài nỉ của Hùng và Uyên, họ cũng hứa hẹn sẽ giúp đỡ một công.
Trên đường về Uyên thấy mình phấn khởi hơn lên. Nàng nói trong niềm vui và hy vọng:
- Anh Hùng à, Uyên đã thấy trước mắt dạng ngôi trường mới rồi. Từ đây chắc Uyên không còn thấp thỏm lo âu ngày bão, ngày mưa nữa. Nói thiệt với anh chớ mùa đông này, ngày mô mà gió to một chút là đố Uyên ngủ được, chỉ sợ có bão thì chết…
- Bão à… nghe nói khoảng thời gian này miền Trung lắm bão lắm…
- Thì đấy… có một lần Uyên chứng kiến một ngôi nhà tôn đã sụp xuống cả gia đình. Mà đâu có ai dám chạy ra cứu. Bão to quá. Tôn bay sàn sạt. Ai vô cớ đi ra ngoài dám bị phát đứt đầu lắm… Dễ sợ. Nhớ lại Uyên còn rùng mình…
Nhưng Hùng không lạc quan quá như Uyên. Chàng trầm ngâm một giây lát rồi nói với Uyên:
- Tôi nghĩ mình còn nhiều trở ngại khác trong việc sửa trường này lắm. Thứ nhất là mình làm việc trong khi Hiệu trưởng chưa cho phép. Thứ hai là các giáo viên đồng ngiệp ít ủng hộ mình… Tôi ngại họ vì tự ái có thể gây ra những khó khăn cho công việc đang xúc tiến.
Uyên cười, giọng thách thức:
- Tôi chắc là họ không làm chi nổi mình đâu. Nhất định là mình thắng mà. Chính nghĩa về tay ta.
Uyên bật cười vui vẻ. Hùng cười theo nhưng lòng chàng không như Uyên nghĩ. Chàng nghĩ đến những khó khăn sẽ phải đối phó. Những vấn đề gai góc khác được đặt ra. Tuy nhiên, tiếng cười của Uyên trong quá. Ý tưởng của Uyên sạch quá. Và nhất là niềm hy vọng của Uyên to lớn quá, Hùng không thể không bị cuốn hút vào. Chàng phác họa với Uyên cách thúc sửa chữa lớp học và các làm thế nào để học trò không bị mất nhiều buổi học. Uyên nói cười như một con sơn ca. Buổi tối vắng lặng, ánh sáng trắng của vầng trăng khuyết soi lờ mờ lối đi. Bỗng dưng Hùng nghe lòng mình ấm lại. Chàng bỏ ngang câu chuyện, xoay qua chuyện riêng của mỗi người. Và hình như Uyên cũng thích nghe, thích biết cuộc sống của Hùng. Nàng im lặng, trang nghiêm lắng tai, không còn cái vui tươi náo nức như hồi nãy…
Mãi đến khi lên giường, vùi mình trong chăn ấm, Uyên còn vấn vương những lời nói của Hùng. Chàng đã nói với Uyên lý do tại sao chàng mong muốn có một lớp học khang trang cho học trò. Lý do bắt nguồn tù cuộc sống khổ sở từ bé.
Cuộc sống đã đưa đẩy một đứa bé mới bập bẹ vỡ lòng vào những trường học nghèo nàn. Lớp không ra lớp, thầy không ra thầy. Năm ba túp lều che tạm. Ngày nắng, ngày mưa thầy có, thầy không, sự học của Hùng cũng lên lớp, cũng lớp nhì lớp nhất như ai. Nhưng khi bắt đầu thi cử, khi phải đọ sức học với những đứa bé tốt phúc khác, Hùng thấy mình bị thiệt thòi, mới thấy những ngày tháng của mình trôi đi một các vô ích. Và hậu quả cuối cùng là Hùng không giựt nổi mảnh bằng toàn phần để vào đại học làm nên danh phận. Đó là không nói đến cái chức vị bây giờ của Hùng là do sự cố gắng khủng khiếp của chàng. Hùng nói:
- Tôi thù ghét những lớp học dạy cho có. Những lớp học mà trong đó thầy giáo, cô giáo xem học trò, xem việc dạy là một phương tiện để kiếm tiền. Làm cho có để cuối tháng lãnh lương. Chứ không bao giờ nghĩ là mình sẽ làm gì cho những đầu óc ngây thơ đó. Óc của những đứa bé này đang mở rộng cửa. Người thầy đi qua, trước sau gì cũng phải đi qua, thế mà đáng lẽ ra phải bỏ vào cánh cửa mở những điều hay ích, thì trái lại, họ vung tay trống rỗng bình thản… Tôi ghét thậm tệ…
Chàng nói tiếp:
- Đành rằng tôi không phủ nhận sự làm việc là để kiếm tiền sinh sống. Nhưng đồng thời cũng phải ý thức bổn phận và trách nhiệm của mình. Phải làm cho xứng cho tròn với đồng bạc mình nắm trên tay. Tôi cho là cứ nhìn cách thức làm việc của mỗi người thì sẽ đoán được tư cách của người đó. Làm việc là biểu lộ tư cách của mình…
Những lời chân tình của Hùng đã ám ảnh Uyên như những ngôn từ êm dịu nhất. Những ngày đầu gặp Hùng, Uyên chỉ mến. Nhưng bây giờ thì Uyên kính. Kính mến. Hai chữ đó như là tia chớp lòe trong trí tưởng, Uyên nhắm mắt lại. Nàng ôm chặt chiếc gối nhỏ vào lòng. Và cơn mơ đến là nụ cười tươi đẹp của Hùng bên ánh mắt vừa nghiêm nghị vừa bao dung.
***
Những ngày vận động phụ huynh học sinh trường tiểu học Hải Lăng đóng góp vào việc sửa chữa trường ốc đã kết thúc. Hùng và Uyên kiểm điểm lại kết quả thu hoạch được. Những đồng bào ở đây người thì góp tre, người góp cột, người cho tranh và một số đông đã dành một ngày công để dựng lớp. Sự thành công ngoài mức tưởng tượng đã làm Hùng và Uyên phấn khởi. Cả hai chỉ chờ ngày chủ nhật đến để bắt tay vào việc.
Đứng trước cửa văn phòng để chờ giờ vào họp, Uyên xem lại bảng kế hoạch để lát nữa mình trình bày với ông Hiệu trưởng. Hùng nhắc Uyên:
- Tí nữa, cô nhớ đọc rõ ràng kết quả mình thu được của dân chúng kẻo họ lại bắt bí mình.
- Kết quả này là một điều đáng mừng chớ anh.
- Thì đành là vậy, nhưng mình phải đàng hoàng. Đụng vô chuyện vật liệu tiền nong là có lắm người xoi mói lắm đó…
Uyên cười tự tin:
- Vâng, nhưng phần thuyết phục là ở anh đó nghe.
Mọi người đã lục tục vào chổ ngồi. Không biết Sĩ đã nói gì với mọi người mà tất cả giáo viên đều tỏ vẻ lạnh nhạt. Tiếng thầy giáo Lang phàn nàn:
- Bà xã tôi đau quá mà tôi cũng phải đi họp, phải ở nhà thì nấu được cho bả nồi cháo rồi.
Tiếng cô giáo Liên họa theo:
- Tui thấy khó chịu trong người, đầu xây xẩm, nhưng bắt đi thì đi chớ…
Ông Hiệu dắt chiếc xe đạp lọc cọc đến. Mọi người đứng dậy. Uyên và Hùng thong thả vào chổ của mình. Chỉ có bà giáo Tân vắng mặt vì đi sinh. Ông Hiệu liếc mắt nhìn về phía Hùng và Uyên trước khi mở lời khai mạc buổi họp thường lệ.
Lại có tiếng thì thầm nho nhỏ của thầy giáo Sĩ:
- Lại chuyện trường… âm mưu…
Hùng quắc mắtt nhì Sĩ, chàng dứng lên trình bày công việc của mình cùng kế hoạch làm trường. Hùng nói:
- Như vậy, chúng tôi đã lo giúp nhà trường về phần tinh thần và vật chất . các phụ huynh thì hoan hô công việc tự túc làm trường. Họ hứa sẽ góp công, góp của. Chúng ta chỉ chờ ngày bắt tay vào việc. Chúng tôi chỉ xin các anh các chị, cùng ông Hiệu trưởng góp công đôn đốc và giữ trật tự chung trong ngày làm việc. Sau đây cô Uyên sẽ trình bày cùng các bạn bảng ghi tên và vật liệu làm trường mà chúng tôi đã xin được.
Uyên đứng lên đọc tên hàng trăm phụ huynh ở khắp thôn xóm, nhất là xóm gần trường. Bảng tổng kết phân minh làm cho mọi nguời im lặng mấy phút. Họ bị hấp dẫn bởi công việc làm của Uyên và Hùng, nhưng đồng thời một nỗi hổ thẹn len trong lòng.
- Xin ông Hiệu cho tôi được phát biểu ý kiến…
Thầy giáo Sĩ lên tiếng:
- Thưa các anh chị đồng nghiệp… Chúng tôi đồng ý là công việc làm của chị Uyên và anh Hùng có kết quả và có ý hướng tốt đẹp. Nhưng chúng tôi có vài thắc mắc mong hai bạn giải đáp.
Uyên cau mày nhìn Sĩ chờ đợi. Một nụ cười thích chí thoáng nhẹ lên môi Sĩ và Sĩ nói tiếp:
- Thắc mắc thứ nhất của tôi là tại sao các anh chị đi làm cái công việc quyên góp đó mà không cho chúng tôi biết. Chị Uyên, anh Hùng làm như đó là chuyện riêng của anh chị. Dù sao chúng tôi cũng là giáo viên trong trường. Các anh chị không lý gì đến chúng tôi, ngay cả đến ông Hiệu cũng không biết anh chị đi góp công góp của. Thử hỏi làm sao chúng tôi không áy náy, không có cảm giác bị khinh thường, bị coi rẻ…
Thắc mắc thứ hai nảy sinh từ sự sốt sắng quá cao của anh chị. Từ đó chúng tôi tự hỏi anh chị có âm mưu gì trong việc làm đó, và phụ huynh có bị cưỡng ép phải đóng góp…
Uyên giận đến tái cả người, không dằn được. Cũng may tiếng vô liêm sỉ vừa tràn ra ở đầu lưỡi đã ngậm kín lại. Uyên trả lời giọng run run:
- Tôi khômg ngờ anh Sĩ lại có thể thắc mắc như vậy. Thiệt tình ai cũng biết là chúng tôi đã lưu tâm đến vấn đề này bao nhiêu lâu rồi. Cũng bởi trên không lưu ý đến , bởi ông Hiệu trưởng, bởi các bạn không chịu xúc tiến, giúp đỡ nên tôi phải nai lưng ra mà gánh lấy. Sổ sách phân minh, chớ…
Uyên nghẹn ngào không nói được nữa. Lòng tự ái bị tổn thương một cách khủng khiếp. Uyên muốn rũ xuống như một cành cây mềm. Mặt nàng tái đi, và người run rẩy. Có tiếng nói nhỏ:
- Có trời mà biết được hai người đó tính toán gì với nhau.
Có một bàn tay ấm áp bóp nhẹ tay Uyên, niềm an ủi vô hình giúp Uyên thêm can đảm. Nàng nhìn Hùng bằng đôi mắt biết ơn. Hùng đứng dậy với tiếng nói đanh thép:
- Tôi nghĩ là mọi người nên suy nghĩ kỹ trước khi nói, hoặc chỉ trích hoặc giúp ý kiến. Các bạn đừng nên tự ái, vì mặc cảm mà ngăn lối đi người khác. Thắc mắc thứ nhất của anh Sĩ không có chổ đúng vì chuyện tự túc làm trường không phải buổi họp hôm nay mới đề cập tới. Chỉ có kế hoạch làm việc là không được thông báo thôi. Nhưng tôi thiết nghĩ cũng không muộn, bởi vì chúng tôi chưa bắt tay vào việc, đây chỉ mới bước đầu và chúng tôi tường trình với các bạn cùng ông Hiệu để cùng lo chung công việc.
Còn thắc mắc thứ hai, lẽ ra chúng tôi không cần trả lời cho anh Sĩ bởi vì câu hỏi đó là một xúc phạm nặng nề. Nhưng chắc ai cũng thấy công việc làm trong sạch của tôi và cô Uyên. Sổ sách rành rành. Vả lại chúng tôi chưa thu của ai lấy một gốc tre, một sợi lạt. Công việc đó, các bạn sẽ giúp tôi. Không tin, các bạn có thể kiểm chứng ở các phụ huynh học sinh.
Hùng ngồi xuống, trong lúc các giáo viên xì xào bàn tán. Uyên như không còn thiết gì đến nói năng nữa, nàng mặc cho Hùng xoay trở. Chưa có cơn lốc nào phũ phàng cho bằng. Tuy cứng rắn nhưng bề gì Uyên cũng mới ra trường và nhất là quá trẻ. Uyên thấy mình có ý tưởng, nàng bắt tay thực hiện ý tưởng trong sạch của mình, nhưng nàng không đề phòng những cú quật ngã ở đời.
- Với tư cách là Hiệu trưởng, tôi thành thật khen việc làm của thầy Hùng và cô Uyên. Nhưng như tôi đã nói, công việc làm nào cũng có quy luật của nó. Phải có thủ tục hành chánh đàng hoàng. Việc sửa trường, tôi đã bao lần nhắc nhở là chờ trên giải quyết, ấy thế anh Hùng và cô Uyên cứ xúc tiến một mình. Rủi trên hỏi, tôi biết ăn nói làm sao đây.
Sĩ hùa theo:
- Ông Hiệu nói đúng, như vậy trên họ sẽ cho mình là qua mặt họ. Họ có thể đẩy mình đi nhiệm sở khác khốn nạn hơn nữa.
Thầy giáo Nhơn tiếp lời:
- Chúng tôi chưa chuẩn bị cho công việc nên tôi sợ sẽ có những điều tắc trách xảy đến. Lúc đó hối cũng không kịp…
Ông Hiệu đập nhẹ cái tẩu thuốc lên bàn. Ông nhấc gọng kính ra khỏi mắt, quyết định:
- Tôi đề nghị là các bạn để sáng kiến đó sang đến hè, lúc ấy chắc trên họ sẽ có thái độ. Để tôi lên trình bày mọi việc, với lại lúc ấy rảnh rang.
Uyên không đợi cho ông Hiệu dứt lời, nàng nói thẳng:
- Tôi nghĩ là ông Hiệu và các anh chị trốn tránh công việc. Tôi về dạy ở đây đã gần hai niên khóa, học sinh ở đây chờ đợi trường ốc lành lặn cũng đã hai năm rồi. Càng ngày tình trạng trường càng tồi tệ. Mái xiêu, mái dột, rứa mà trên đã làm gì cho học trò đâu. Chờ, chờ, cái điệp khúc ấy tôi nghe lâu lắm rồi. Còn để đến hè. Lúc bấy giờ ai về nhà nấy rồi ai sẽ làm việc đây. Hơn nữa nhằm vụ mùa, đâu còn ai rảnh rỗi để góp công góp của.
Hùng cũng nói, giọng đanh thép:
- Công việc là công việc. Chúng ta không xây lại trường, không dời đi nơi khác, mà chỉ sửa chữa lại lớp học thôi. Thiết nghĩ đó là phạm vi và bổn phận của trường, không ai có thể trách chúng ta được. Bây giờ nhằm lúc nắng ráo và có sẵn nhân lực, vật lực tại sao chúng ta không bắt tay…
Ông Hiệu vớt vát:
- Nhưng…
Hùng đập mạnh tay lên bàn:
- Không nhưng gì cả. Nếu ông Hiệu không làm, chúng tôi làm. Còn các vị giáo viên: Ai sẽ giúp chúng tôi một tay.
Hùng nhìn quanh một vòng. Mọi người đều im lặng. Sĩ liếc nhìn ông Hiệu. Cô Liên vò nát chiếc khăn tay. Thầy giáo Mạnh sửa lại cái gọng kính, thầy Nhơn loay hoay mép cuốn sách, thầy Lang cúi nhìn mặt bàn. Hùng nói thêm:
- Đó là bổn phận của mọi người. Chúng ta cố sẽ không phí vào thì giờ nghỉ ngơi. Mọi người không mệt nhọc gì cho lắm chỉ trông coi các em và kiểm điểm vật liệu… Chẳng lẽ không có ai hy sinh một chút ít thì giờ để khỏi bị ướt vì mưa bão hay sao?
Uyên nhìn quanh. Thầy Mạnh đeo cặp kính lên mắt rồi nhìn Hùng nói:
- Thôi được, tôi sẽ giúp anh một tay. Nhưng nhất định không lâu quá một ngày đâu nghe.
Uyên mỉm cười nhìn Hùng, Hùng gật đầu nói:
- Có rất nhiều phụ huynh góp công nên chắc chắn sẽ xong việc trong ngày chủ nhật tới.
Thầy Mạnh lên tiếng:
- Thôi, các bạn mỗi người một tay.
Thầy Nhơn bất đắc dĩ phải gật đầu:
- Tôi sẽ đến, nhưng không biết có giúp được chi không đây.
Cô Liên nói:
- Nếu tôi không bị nhức đầu. Tôi sẽ đi.
Uyên cười:
- Chắc chắn chị sẽ hết ngay bệnh nhức đầu.
Ông Hiệu trưởng cố nói chen:
- Tôi sẽ không can dự vô công việc của mấy người, nhưng tôi sẽ không ngăn cản…
Hùng xoa tay mừng rỡ:
- Chúng ta sẽ họp với các phụ huynh học sinh vào chiều thứ bảy tới. Mong các anh chị đi đông đủ. Tôi tin chắc là khi chúng ta gặp họ, lòng chúng ta sẽ không còn nghi hoặc gì nữa. Họ vui mừng thật sự khi nghe con em sắp có chỗ học đàng hoàng chắc chắn..
Mọi người ra về, trong lòng họ có lẽ không được vui lắm. Ai nấy đều vội vã, chỉ vài tiếng chào nổi lên rồi im vắng, tản mát. Uyên và Hùng là hai người vui nhất. Khép chặt cánh cửa phòng giáo viên, Hùng đưa Uyên về nhà. Có tiếng sáo vi vu ở nơi xa vọng đến khi rõ ràng khi mất hút. Gió chiều thì thào ở những cành lá trên cao. Uyên ngắm lần nữa các cửa lớp ọp ẹp, những mái tranh đổi màu bùn nhem nhuốc xốc xếch. Nàng nói với Hùng, lòng chứa chan hy vọng:
- Uyên không ngờ anh thuyết phục được họ. Thiệt là may. Chắc tuần sau, học trò có chổ học rồi.
Hùng lắc đầu nhè nhẹ:
- Tuy vậy chúng ta cũng nên dè chừng. Bởi vì đa số mấy ông bà đó đều nhận lời vì tự ái, vì xấu hổ hơn là vì lòng trách nhiệm và bổn phận thật sự.
Uyên lạc quan:
- Mặc họ, miễm là họ giúp mình một tay. Tôi chỉ ghét anh chàng Sĩ. Thù dai bày điều nói bậy.
- Lạ thật, tên ấy có vẻ ghét tôi thậm tệ.
Hùng nói xong, liếc nhìn Uyên. Uyên vẫn vô tình, nàng mãi nghĩ đến công việc sắp tới.
Chương 03
Buổi sáng Chủ nhật.
Uyên cùng Hùng đã có mặt tại sân trường từ sáng tinh mơ. Làng xóm như rộn lên bởi những ánh đèn thắp sớm. Trên những lối cỏ ướt, lác đác những bước chân nhỏ nhắn, ngái ngủ của những chú bé học trò. Chúng tươi vui, hăng hái như chưa bao giờ được hăng hái. Lần đầu tiên , chúng được giao phó cho một nhiệm vụ quan trọng và thực tế. Chúng không biết công việc như thế nào bởi nếu có đập phá cả trường học mà dựng lại thì chúng vẫn làm xong như thường. Những bàn tay non và rắn chắc đó phần đông cũng đã hơn một lần dựng cột, lợp nhà. Vì vậy, hôm nay chúng đến trường không một chút ngại ngần. Đó là những người khách thứ nhất của Uyên và Hùng. Sau đó các vị giáo viên mới lục đục đến, người đầu tiên là thầy Mạnh… Uyên và Hùng tập trung học sinh lại một phía sân trường để chờ dân chúng đem vật liệu đến. Chiều hôm qua, sau giờ đồng áng, họ đã sẵn sàng tre, tranh, lạt, giờ đây họ đem đến là bắt tay vào việc. Giữa khi chờ đợi, mọi người đều ngồi xuống sân khao khao hội chuyện.
Mặt trời ửng hồng ở chân trời. Sương hạ thấp xuống la đà trên ngọn cỏ. Trời quang đãng. Trên cao, vầng trăng sớm còn nhạt trên nền trời xanh biếc.
- A… A hoan hô…
Tụi học trò reo vang. Uyên đang cắm cúi trên sổ tay, vội ngẩng lên. Đằng kia một phụ huynh đã mang lưỡi rìu, đục, cưa đến. Chiếc nón lá nách ngang người vòng thêm một bó lạc. Hùng chạy vội ra đón. Cô Liên rút sổ ra ghi tên và kiểm kê vật liệu…
Uyên và Hùng cười tươi. Kết quả đầu tiên làm Uyên phấn khởi. Nàng chờ đợi, Hùng chờ đợi. Học sinh chờ đợi. Dần dần mọi người đến càng lúc càng đông. Vật liệu, tre nứa lẫn lộn tiếng cười tiếng nói. Các học sinh bấy giờ mới được phép túa vào lớp học khiêng bàn khiêng ghế ra sân. Như một đàn ong vỡ tổ, bầu không khí buổi sáng bị khua động tưng bừng. Uyên ríu rít lăng xăng, giúp chỗ này một tay, giúp em kia khiêng cái ghế. Nàng quên mất ánh mắt hăm dọa bực tức của Sĩ.
- Thưa cô, có người ở trên quận muốn gặp cô…
Uyên quay lại. Đứa học trò chỉ ra cổng. Uyên vẫn không thấy gì. Nàng bước ra. Mọi con mắt túa nhìn Uyên. Một học sinh, năm học sinh. Một nhóm, rồi nhóm kia. Và tất cả hoạt động bỗng ngưng lại. Hùng đứng đầu sân cũng ngạc nhiên nhìn tìm kiếm. Thấy Uyên hướng về phía cổng. Hùng chạy vội theo. Nhiều tiếng lao xao, và im bặt. Có vị phụ huynh đã nhận ra đó là người ở quận.
Họ lễ phép chào Uyên, Uyên nóng nảy:
- Các ông đến tìm tôi có việc gì?
Người lớn tuổi nhất nhẹ xin lỗi Uyên, móc trong cái cặp hồ sơ ra một tờ giấy có đóng dấu đỏ rồi bảo Uyên:
- Cô là Thái Thị Phương Uyên. Chúng tôi có lệnh đòi cô cùng các giáo viên ở đây lên quận.
Vừa lúc đó Hùng trờ tới cùng các giáo viên khác. Họ xúm quanh đọc.
Thầy Mạnh kêu lên trước tiên:
- Chúng tôi có làm gì bất hợp pháp đâu mà các anh đòi.
Người kia lắc đầu:
- Chúng tôi không biết. Đây là lệnh trên.
Uyên cao giọng:
- Như các ông thấy đó, chúng tôi đang dở dang công việc. Công tác làm trường của chúng tôi chỉ mới bắt đầu. Nếu chúng tôi đi, ai ở lại coi sóc công việc.
Người kia gật gù:
- Làm trường. Sao lạ kìa… Đây là lệnh gấp. Cả công việc kia xin cô đình hoãn cho, chờ trên quận giải quyết.
Hùng kêu lên:
- Chúng tôi tốn bao nhiêu công lao mới được như ngày nay, làm sao chúng tôi dừng lại nửa chừng được. Vả lại hôm nay là ngày chủ nhật… Các ông không có quyền.
- Nếu vậy xin ông và cô cho coi giấy phép.
Uyên lúng túng:
- Tôi không có… Tôi thiết tưởng đây là công tác xã hội phạm vi nhà trường.
- Cô cho xem giấy phép của ông Hiệu trưởng.
Chúng tôi có một phiên họp, và ông Hiệu trưởng đã đồng ý.
Thầy Nhơn xen vào:
- Chính ông Hiệu trưởng cho phép. Vả lại đây là công việc của trường chúng tôi.
Người kia mỉm cười:
- Thiệt tình tôi chi làm theo chỉ thị của trên. Nhưng nếu các ông đưa lý lẽ thì tôi tạm xin nói rõ là nếu các ông xem như là một công tác không đáng kể ở nhà trường thì phải có giấy phép của ông Hiệu trưởng và nhất là chỉ lẩn quẩn trong phạm vi học sinh chứ không được lôi kéo cả dân chúng.
Uyên đưa mắt nhìn Hùng. Chàng lắc đầu chắc lưỡi:
- Tại mình tắc trách…Cứ nghĩ là làm việc đàng hoàng thì không ngại gì hết. Bây giờ mới biết…
Thầy Mạnh cũng lắc đầu:
- Tui lớn đầu mà cũng không nhớ mấy thứ thủ tục hành chính đó… Bây giờ mệt rồi đây…
Những phụ huynh học sinh nhìn thấy, họ sợ hãi, không hiểu chuyện gì đã xảy ra. Họ chờ đợi đám giáo viên cho biết mọi sự. Người kia giục:
- Chuyện mời các thầy không đơn giản như vậy đâu.
Hùng, Uyên, mọi người đều giật nảy minh. Uyên than thầm:
- Họa mô đến mà cứ nhè lúc mình có công chuyện là đến.
Nàng đưa mắt nhìn quanh một vòng. Từ khuôn mặt lo âu của các em học sinh đến những nỗi băn khoăn của các phụ huynh. Uyên nhìn đống tre nứa, lạt, nứa rìu, cưa, gỗ nằm co ro trơ trẽn một cách buồn phiền. Bỗng dưng Uyên thấy mình muốn mềm lả trong cơn chán nản đến cùng cực. Uyên đi thật nhanh đến chỗ mọi người đang đứng. Hùng tất tả bước theo, lôi kéo đàng sau những giáo viên và mấy người kia. Cơn uất nghẹn chận ngang cổ họng. Gió mùa đông như lạnh tận xương tủy, làm đôi môi khô se trên cái miệng mím chặt. Uyên cố kềm hãm hai giòng lệ. Chờ, thấy Uyên không nói gì, Hùng thay nàng lên tiếng:
- Thưa các bác, việc làm của chúng ta hôm nay gặp mộ rủi ro bất ngờ nên đành hoãn lại. Nhà trường rất lấy làm cảm ơn quý phụ huynh… và mong rằng không vì những rủi ro hôm nay mà ngôi trường không hoàn tất được… Nếu không có gì trở ngại, chắc tuần sau chúng ta tiếp tục. Bây giờ các em học sinh có thể giúp khiêng các vật liệu này cất ở chái hiên đằng kia đề phòng nắng mưa bất chợt…
- Chúng tôi tự làm được mà… Mấy thấy cô mắc việc chi cứ đi đi, tụi tui cứ việc lợp tranh dựng cột…
Hùng gật đầu, chàng nói:
- Cám ơn bác. Nhưng vì chuyện bất khả kháng… Chắc không lâu đâu… Các bác ráng chờ…
Mọi người xì xầm xì bàn tán, rồi dần dần tản mác. Vài em học sinh rụt rè lảng vảng ở cạnh các thầy cô, nhưng cũng không dám hỏi han gì.
Từng bước chân bước ra khỏi cổng trường bước đưa Uyên đến chỗ thất vọng. Nàng thẫn thờ bước.
- Đừng buồn nữa Uyên. Tôi chắc là sẽ không có chuyện gì đâu. Chắc ai xấu miệng phao tin thất thiệt ở Quận đó.
Uyên lắc đầu:
- Công lao của mọi người đổ sông đổ biển hết rồi anh Hùng ơi.
Hùng cố trấn an Uyên:
- Uyên nói vậy. Còn nước còn tát chớ. Người ta hơn nhau ở lòng can đảm, chí nhẫn nại và thật tâm muốn làm việc. Mới khó khăn một tí mà Uyên đã chán rồi ư?
Uyên gật đầu:
- Uyên cố gắng…
***
… Các giáo viên khác bỏ ra về ngay, chỉ còn Hùng và Uyên. Ngôi trường trở nên hoang vắng. Dưới ánh nắng ban trưa, những cây tre ánh màu lục mát tươi nằm im lìm. Hai giọt nước mắt Uyên bây giờ mới trào ra khỏi mắt. Nàng vừa giận vừa tức.
- Thôi Uyên ạ, tuần sau mình tiếp tục. Chẳng có gì khó khăn hết.
Uyên ngẩng lên. Nàng nhìn những mái lớp xộc xệch, những tấm cửa ngã xiêu cười buồn:
- Làm sao có thể tụ họp các phụ huynh lại được. Họ sợ, họ ngại… Không biết kẻ nào đã hèn nhát đến độ đó…
- Hãy cố lên Uyên ạ…
- Chắc Uyên không chịu nổi quá anh Hùng à…
Bàn tay ấm của Hùng đặt lên tay Uyên. Ánh mắt chàng trìu mến như an ủi, như khuyến khích:
- Tôi sẽ giúp Uyên. Uyên đừng lo. Thế nào lớp cũng sửa xong. Thế nào học trò của Uyên cũng không phải cắt tàu lá chuối để che mái nhà. Tin tôi đi. Uyên…
Uyên nhìn Hùng. Gương mặt chàng sáng rỡ và cương quyết. Uyên như được thắp bởi một niềm thương yêu, nàng lấy lại đôi chút hăng hái.
- Thế là ngày mai mình lại phải đi năn nỉ từng nhà một… Trời ơi, đôi chân muốn sụm luôn.
Hùng và Uyên nhìn nhau mỉm cười.
Nhưng ngày mai không phải là ngày hôm nay. Những cơn gió bắt đầu trở lạnh. Những đợt mưa bắt đầu lay phay.
Buổi sáng sớm, trước khi đi dạy, Uyên ra sân nhìn trời lo ngại. Mây mù mịt, Uyên nhón chân cố tìm đằng chân trời đông một chút nắng hồng và trời xanh. Thế nhưng mặt trời như đi vắng, chỉ có những đợt sương mù che màn trên lá trên cây. Tiếng bà Năm trong nhà vọng ra:
- Tiết Đông chí đó mà. Chắc khoảng đến trưa sương tan thì có nắng. Mù trời điệu này là nắng dữ đa.
Uyên hơi hơi hy vọng. Nàng sửa soạn sách vở để đi dạy. Sáng rồi trưa. Sương mù có tan thật nhưng nắng thì không thấy đâu. Trời vẫn mưa nhỏ và gió lạnh hơn. Buổi trưa khi Uyên về đến nhà, dùng xong cơm thì trời bắt đầu mưa lớn. Thế là hết hy vọng đi xóm. Đến chiều tối mưa vẫn không ngớt, vẫn một nhịp độ. Chiếc máy phát thanh hết pin từ ngày hôm qua, Uyên quẳng nó vào một góc. Nàng chờ Hùng đến. Nhưng Hùng chỉ ghé qua một chút xíu cho biết là không đi nổi, chàng tiên đoán ngày mai sẽ hết mưa. Tiên đoán một cách chắc chắn. Uyên yên lòng ngủ sớm.
Quả thật sáng hôm sau thì trời đã ngớt mưa hẳn. Chỉ còn những đám mây mù ở trên trời thì vẫn dai dẳng không chịu tan biến. Gió lồng lộng trên những lá chuối xào xạc. Nhìn những cây sầu đông trơ trụi, điểm xuyết vài cành lá vàng và những chùm trái chín muộn lấm tấm vàng, Uyên tưởng chừng như mùa thu đang độ. Uyên vào lớp giữa lúc thằng Hãn, thằng Sinh đang loay hoay với mấy bẹ chuối tươi. Chúng phân bua với nàng:
- Để rủi có mưa thì đỡ dột cô.
Con Tâm nhì nàng rụt rè hỏi:
- Thưa cô khi mô thì sửa trường lại?
- Chắc chủ nhật tới.
Uyên ra một đề luận bình giảng để chúng làm. Nàng uể oải lười biếng một cách lạ kỳ. Tấm cửa lệch đã bung ra, Uyên sai học trò lấy một cái bàn để chận lại cho đỡ tạt. Mảng lá chuối chỉ chịu đựng được một lúc. Mái tranh bị hất tung bởi gió tạo nên những chổ dột lớn. Học trò chạy như vịt. Bài luận làm dở dang. Chúng chuyển sách vở, kéo bàn kéo ghế. Uyên đi qua đi lại. Bàn của nàng cũng bị mấy chổ dột nhỏ, nước tí tách rơi xuống mặt bàn bắn tung tóe những giọt li ti. Chiếc áo ấm bằng len của Uyên đã long lanh một màn nước.
Gió thổi mỗi lúc mỗi mạnh, cả lớp học như chuyển mình. Tiếng kèo tre rít lên dễ sợ. Học trò ồn ào xốn xáo. Những lớp bên cũng vậy. Uyên nghe có tiếng la hét vì sợ của mấy đứa học trò nhỏ. Mấy tấm nẹp che cửa sổ sút ra rơi đi theo gió. Gió mưa thốc vào lớp từng hồi. Qua cửa sổ, Uyên nhìn thấy mấy bụi tre già quằn quại vặn vèo thân mình khi vật xuống, khi vươn lên. Hàng rào chè tàu đằng sau nhà bác lao công đổ rạp xuống.
Trong giây phút không biết phải làm thế nào, Uyên đành ra hiệu cho học trò dồn hết về phía bảng đen là nơi tương đối còn tốt nhất. Con trai con gái chen nhau la chí chóe.
Rầm…
- Á…
Tranh nát vụn tơi. Thằng Hãn la lên:
- Cái cành khô bị gãy cô…
Uyên bắt đầu lo sợ. Phải đưa học trò lên văn phòng. Ở đây nguy hiểm quá.
Uyên hét lên cố át cả tiếng gió, tiếng mưa:
- Sửa soạn… ai có áo mưa thì mặc vô… Men theo hàng hiên mà chạy lên văn phòng nghe. Ở đây nguy hiểm lắm.
Học trò nhao nhao, rối loạn:
- Mưa gió quá cô.
- Em không có áo mưa cô…
- Còn sách vở cô…
- Làm sao chạy cô…
Ầm… ầm… Rầm…
Uyên nghe như một một thác nước gầm ghi trên đầu mình kèm theo cơn đau nhói ở tay, nhức buốc tận óc. Rồi Uyên không biết gì nữa. Nàng chìm trong cơn mê giữa những tiếng thét gào la khóc của hàng trăm cửa miệng…
***
Uyên tỉnh dậy trong căn phòng sực nức mùi ê-te. Những chiếc bóng lay động chập chờn. Uyên cố nhớ lại những gì đã xảy ra, nhưng cánh tay bên phải bỗng nhức buốt đau đớn vô tả. Nàng rên lên khe khẽ và đầu óc thì dày đặc như bị sương mù. Uyên cố chống tay ngồi dậy. Nhưng một bàn tay đã ấn nàng nằm xuống. Và Uyên lại mê đi.
Uyên mở mắt vào lúc đêm. Ánh đèn chiếu hiu hắt vàng đỏ. Uyên nói được tiếng nói đầu tiên:
- Cho tôi xin miếng nước…
- Được rồi, Uyên cứ nằm yên đó…
Uyên nhận ra tiếng nói của Hùng. Nàng cố day đầu nhìn nhưng đầu cứng nhắc như đá đeo. Ly nước kê tận miệng, Uyên nhấm giọng một chút. Nàng tỉnh dần. Lúc bấy giờ Uyên mới chú ý đến một phần thân thể của mình. Cánh tay phải bó băng trắng xóa. Uyên kêu lên:
- Tay tôi.
Nàng cố nhấc lên nhưng cánh tay không làm theo ý chí. Uyên thấy lạnh xương sống…
- Uyên để yên. Không sao đâu, bị gãy xương, bó bột vài tháng chứ không mất hẳn tay đâu mà sợ.
Uyên yên tâm. Nàng nhìn lên mái tôn để nhớ lại mọi việc.
- Tôi đã đánh điện cho hai bác rồi. Có lẽ khoảng mai hoặc mốt là bác lên. May quá, bão chỉ quét sơ ngang vùng này chớ kéo dài thì mất liên lạc…
Uyên cám ơn Hùng:
- Cám ơn anh… Bão hết rồi à?
- Vâng, bão dứt rồi. Bây giờ chỉ còn mưa dầm thôi. Khoảng 10 giờ, chị Liên vô đây ngủ với cô. Y tá trưởng ở đây nói ngày mai cô có thể về nhà được rồi. Sáng sớm mai, tôi đến đón Uyên về.
Uyên chợt nhớ. Nàng hỏi dồn:
- Anh Hùng, còn học trò của Uyên có đứa nào bị gì không?
Hùng ngần ngừ một giây rồi lắc đầu:
- Phần đông bị xây xát sơ thôi… Một nhánh bàng rớt gãy đúng ngay vào lớp của Uyên. Chắc kèo yếu quá nên sụp luôn. Uyên bị một cái cột đập vào tay. Chắc lúc đó Uyên đưa tay lên đỡ… Trời ơi, tôi đang dạy ở lớp thấy bão đã sợ rồi, thình lình nghe ầm ầm như sấm nổ, rồi lại nghe tiếng la hét, túa ra… tưởng bị chôn sống hết rồi chớ…
- A, chị Uyên tỉnh rồi hả… Làm tụi này lo muốn chết. Hồi chị mê tưởng chị chết rồi chớ. Rờ vô tim thấy còn đập mới thôi đó…
Uyên cười nhìn Liên vừa bước vào, áo mưa, mùng mền xốc xếch. Hùng quay sang nói với Liên:
- Bây giờ là giờ của chị, chị toàn quyền. Tôi về. Thầy Hiệu trưởng có cho mượn chiếc xe Solex cũng đỡ.
Uyên lo ngại:
- Tối quá, lại mưa, anh về có sao không?
- Tôi không về xóm đâu, về thằng bạn ngủ lại. Mới gặp nó hồi chiều, té ra nó làm y tá ở đây. Thôi tôi về cô Liên, cô Uyên…
Chương 04 (hết)
- Cô ơi, trò Hãn chết rồi cô ơi…
- Hả… em nói sao… Tại răng… ? …?
- Bữa lớp sụp đó cô. Trò chẳng gãy tay gãy chân chi hết. Cứ nằm mê man…
- Sau tỉnh rồi chớ… Tỉnh nhưng về nhà một ngày thì chết. Thầy Hùng nói trò bị.. bị …
- Ra huyết trong óc…
Uyên nghe như cả một bầu trời đổ sụp xuống. Thằng Hãn chết. Trước mắt Uyên thằng bé miệng lúc nào cũng cười, tay cầm bẹ chuối tươi hiển hiện. Tại sao vậy Hãn? Ai cũng còn đó, mà sao chỉ có một mình em chết… Lỗi tại ai… ? Nếu lớp học làm xong từ ngày chủ nhật thì đâu đến nỗi…
Nước mắt Uyên trào ra. Tụi học trò thấy cô giáo khóc chúng cũng mủi lòng. Mấy đứa con gái sùi sụt trước. Uyên kêu lên nho nhỏ trong cổ họng:
- Trời ơi… Phải chi cô làm lại lớp sớm…
- Thưa thầy…
Tiếng Hùng:
- Cái gì vậy…
Uyên kêu lên:
- Thằng Hãn chết rồi…
Hùng sựng lại một giây, rồi gật đầu:
- Tôi có biết. Tôi cũng vừa ở đằng đó về đây, bà cụ khóc kể quá. Tội nghiệp, bà chỉ có một đứa…
Hùng day sang mấy đứa học trò đang xúm xít ở một góc.
- Thôi các em về cho cô giáo nghĩ. Thỉnh thoảng ghé lại thăm là quý…
Mấy đứa hè nhau chào Uyên và Hùng rồi ra về… Còn lại một mình hai người, Hùng nói:
- Giáo viên kỳ này được nghỉ dài hạn lắm. Lớp nào cũng tơi tả, học chi được. Chờ trên xuất quỹ về sửa trường…
Uyên lắc đầu:
- Còn chi nữa mà sửa. Học trò chết rồi.
Uyên bị dao động mạnh. Tâm hồn nàng có một bề mặt cứng rắn can đảm, nhưng bề trong lại như một lớp tơ nõn mỏng màng. Sự va chạm quá mạnh giữa người và người, giữa người với thiên nhiên là những điều Uyên không nghĩ đến, và vì vậy, Uyên không chịu đựng nổi.
- Đúng nhà ni rồi, tui có lên một lần…
Có tiếng xì xào bên ngoài. Hùng đứng lên… đồng lúc với Uyên cũng nhỏm dậy…
- Anh hai Uyên đó anh Hùng, anh mời vô dùm Uyên chút…
Hai người khách đã vô đến cửa. Uyên kêu lên:
- Anh Hải…
Người đàn ông trẻ có nét mặt hao hao giống Uyên bước tới.
- Té ra mày bị gãy tay… Rứa mà tao tưởng gãy chân chớ… Bữa ni đỡ chưa…
- Mạ mô anh Hải…
- Mạ không đi được. Xe cộ sợ lắm… Tao đi với thằng Hạ đó…
Uyên ngẩng lên chào người bạn của anh mình… Người bạn quen biết từ hồi Uyên còn ở trung học:
- Trông Uyên cứ như độc chi đại hiệp…
- Ủa mà sao mày khóc tèm lem vậy?
Uyên không nói, nước mắt nàng ứa ra. Cơn uất tức được dịp nổi lên chận ngang ngực. Hùng thay Uyên kể lại mọi việc đã xảy ra. Nghe xong, anh hai Uyên chắc lưỡi:
- Thì ở nhà cứ nói với nó hoài. Biểu thôi nghỉ dạy về nhà rồi kiếm trường dạy tư cũng được. Xin nghĩ không lương đi. Chớ nó con gái… Đi dạy xa quá nhà cũng ngại lắm. Nó chẳng nghe…
Hạ đứng yên một lúc rồi đột ngột hỏi Uyên:
- Bây giờ chắc chịu bỏ đây đi về cho rồi chớ chi nữa. Ở nhà phải vui hơn không?
Uyên nói nhỏ:
- Để em coi thử.
Anh Hải cười nói với Uyên:
- Thằng Hạ nghe nói mày bị thương nó chạy như gà mắc ổ. Chẳng bù cái hồi còn sinh viên, cứ lụt lịt phát ghét…
Hạ vung tay:
- Em mày mà mày cứ làm như em ruột tao không bằng…
Uyên cố nói một câu cho ra vẻ bình thường:
- Bộ anh coi như người dưng nước lạnh hả…
- Trời cô này khó ghê… Chắc học trò chạy mặt hết…
Hùng bỗng nhiên thấy mình lạc lõng trong bầu không khí gia đình này. Chàng nhìn Hạ và không hiểu vai trò của anh chàng này như thế nào trong gia đình Uyên. Bỗng dưng Hùng cảm thấy lòng mình buồn buồn một cách vô cớ. Chàng từ giã Uyên và anh nàng để đi về nhà. Sau lưng chàng, tiếng cười của Hạ xen lẫn những những câu hỏi về vết thương của Uyên như muốn đuổi theo chàng…
Thế là Uyên nhất định rời bỏ trường Hải Lăng. Những ngày nằm bệnh buồn bã, mặc dầu cạnh nàng luôn có anh, có Hạ. Một tuần qua, Uyên lần lựa suy nghĩ. Những lời “báo cáo” của học trò về ngôi trường làm Uyên chán nản. Viện cớ là còn trong mùa mưa, trường không được sửa sang lại và đóng cửa đến ra Tết, ông Hiệu trưởng và những giáo viên vui mừng vì được một kỳ nghỉ dài hạn.
Hùng từ hôm anh hai nàng xuống, không ghé lại Uyên thêm một lần nào nữa. Mẹ thằng Hãn có đến thăm Uyên, bà khóc kể với nàng về đứa con bạc số với những lời oán hận trời đất làm Uyên thêm xót ruột. Uyên chỉ ra khỏi nhà hai lần duy nhất. Một trong ngày lễ làm tuần cho thằng Hãn và một để nhìn lại ngôi trường tan hoang sau cơn bão. Từ bữa đó, Uyên ở lì mãi trong nhà.
Cơn bão đã đi qua, trời đất như nhuộm màu tươi mới, nhưng lòng Uyên thì càng ngày càng chán nản. Luôn luôn lòng Uyên lúc nào cũng canh cánh mối hận về đứa học trò chết tức tửi. Bây giờ lòng Uyên chỉ còn lại những cành khô gãy nát. Nàng âm thầm trong một mối buồn bã và chán ngán cùng cực. Rồi tất cả cũng bất lực.
- Ý tưởng của em đâu phải là ý tưởng của người ta. Đồng ý là em làm việc phải, nhưng vì em khác mọi người, nên mọi người đều chống đối em. Đời còn nhiều cái chua cay hơn nhiều nữa Uyên à. Cứ an phận sống như mọi người đi là hơn…
Anh Hải và Hạ nói với Uyên như vậy. Và Uyên cũng đã trả lời:
- Em chỉ muốn sống cho ra sống, nghĩa là sống đúng cách, đúng cương vị của mình, trong bổn phận…
- Hãy thay đổi đi Uyên ạ. Về Huế đi. Kiếm một đường hướng khác. Một nơi ít người tệ mạt nhất để làm việc. Vả lại em cần nghỉ ngơi một thời gian cho lại sức…
- Hãy suy nghĩ kỹ đi Uyên. Tôi thấy anh Hải nói có lý đó. (Hạ nói) Uyên cần rời xa ngôi trường này. Dù sao thì Uyên cũng không làm gì được ở đây hết. Uyên cần đi nơi khác để quên những ám ảnh về ngôi trường, về cái chết của học trò…
Những lời khuyên hợp lý đến giữa lúc tinh thần Uyên suy sụp như một tấm mền phủ lên ý nghĩ. Buổi sáng, buổi trưa, buổi chiều không một bước chân và giọnh nói líu lo chim sẻ của học trò. Khu xóm trở buồn khủng khiếp. Đột nhiên Uyên tự hỏi, mình còn gì để luyến lưu khu xóm xa xôi này? Gia đình yêu thương như cánh tay vươn dài trói quấn ràng buộc Uyên về. Và Uyên nói với anh Hải sau giấc ngủ trưa muộn:
- Để em thu xếp về Huế với anh… Chắc mạ lo lắm…
Hạ cười sung sướng:
- Thế mới phải chứ. Uyên về, mai đi…
Uyên ngần ngừ:
- Để mốt đi anh… Để chích xong hộp thuốc này đã. Chớ đi bộ em còn thấy run…
Tự trong tâm hồn, ý nghĩ rời bỏ nơi đây làm cho Uyên bàng hoàng. Có gì để luyến tiếc đâu. Không, hình như có một vấn vương thầm kín nào đó, có mối liên hệ sâu xa luồn lỏi trong xương tủy như những hạt mưa mềm thấm ẩm làn len dạ. Uyên không phân tích được. Uyên nói với bà Năm về ý định của mình khi thu xếp đồ đạc vào valy. Nàng nhắn với đứa học trò cho Hùng hay. Buổi chiều hôm ấy mười đứa học trò đã đến với Uyên. Chúng hỏi lại cho chắc chuyện Uyên xin nghỉ nơi đây để về Huế.
- Ra Tết cô không dạy học em nữa phải không cô?
- Cô đi ai dạy tụi em cô…?
- Má em nói cô đi là uổng lắm…
- Cô ở lại đây đi cô…
Uyên gần như rơi nước mắt trước những câu nói mộc mạc đó. Nhưng Uyên nén lòng. Có tiếc thương thì cũng không làm gì được cho đám học trò này, mà hơn nữa, còn gây nhiều phiền toái. Đêm hôm trước khi đi, Hùng đã đến. Chàng ít nói hơn mọi ngày. Bên ly nước bốc khói, Hùng chỉ hỏi Uyên vỏn vẹn một câu:
- Cô đã nhất định…
Uyên cố gượng cười:
- Tôi bỏ cuộc rồi anh Hùng ạ. Tôi xấu hổ lắm. Nhưng thực tình tôi hết chịu nổi. Mấy ngày hôm nay, tôi tự hỏi là tôi đã làm được những gì hay được những gì hay chỉ là huyênh hoang khoác lác. Tôi chẳng làm được chi hết. Tôi… chạy trốn… Tôi nhận sự hèn nhát của tôi, nếu có ai xỉ vả tôi, họ cứ việc… Tôi quỵ rồi… Chắc anh hiểu tôi…
Hùng lắc đầu nhè nhẹ… Chàng chỉ nói nhỏ như hơi thở. Chỉ một mình Uyên nghe thấy:
- Cô đi, để lại đây bao thương tiếc…
Và Hùng đứng lên về ngay, quên cả chào Uyên. Uyên thẫn thờ trước lời nói đó. Lòng nàng xao động dịu dàng. Ý nghĩ ngày mai đi, bỏ xa, không quay lại nơi này là nổi xót buốt mà Uyên chắc là không hẳn phát xuất từ sự từ bỏ ngôi xóm quen thuộc với những đứa học trò hồn hậu.
Lúc Uyên đang dở dang bữa ăn sáng thì hầu như tất cả học trò lớp Uyên đều kéo lại. Chúng đứng chật cả nhà, lấn ra ngoài sân. Uyên bỏ đũa xuống, quay nói với anh Hải và Hạ:
- Học trò đến đưa tiễn cô giáo đó…
Nàng day sang mấy đứa đứng gần nhất:
- Các em đến làm chi, để cô đi cũng được mà…
Nói được ngần đó, Uyên nghẹn luôn. Nàng giả vờ xoa tóc con Tâm để giấu sự xúc động của mình.
- Lên đi mày… Kệ nó… lên đi… lẹ lên… bưng cái ni nữa chớ…
Uyên ngẩng lên. Thằng Hảo hôm nay đồng phục gọn gàng nhất. Nó rụt rè len lỏi đi lên phía trước. Theo sau là con Tuất, con Liễu, con Hà, mỗi đứa ôm một gói bao giấy báo. Uyên chưa kịp nói gì thì thằng Hảo đã cất giọng run run.
- Thưa cô… hôm nay, tụi em đến đây để tiễn cô.
Nó ấp úng… Phía dưới có tiếng nhắc:
- Lấy thư ra đọc đi…
Thằng Hảo thò tay vào túi ra một tờ giấy học trò:
Nó đọc:
Thưa cô,
Chúng con là học trò lớp Nhất trường Hải Lăng có mấy lời với cô trước khi ra đi.
Thưa cô, mặc dù cô và chúng con chỉ chung sống với nhau chưa đầy nửa năm, nhưng tình cô trò thắm thiết vô cùng. Dưới mái trường thân yêu, đã có biết bao nhiêu kỷ niệm. Cô giảng dạy cho chúng con biết bao nhiêu điều hay lẽ phải. Cô mở mang trí óc của chúng con, thương yêu chúng con. Nhiều hôm trời mưa tầm tã, cô cũng đội nón, chịu ướt để đến trường giảng dạy cho chúng con. Có bữa cô bị đau nặng, mới bớt bịnh cô cũng đi dạy. Cô chỉ cốt cho chúng con nên người. Nhưng chúng con đã đền bù lại cho cô. Chúng con chọc phá nhau, làm ồn trong lúc cô bị bịnh, khiến cô tức giận. Chúng con lười biếng bê trễ học hành, khiến cho cô phải buồn lòng.
Thưa cô, bữa ni cô bỏ trường đi xa, chúng con mong là không phải cô buồn bực chúng con. Chúng con chỉ ước ao, cô vui lòng bỏ qua mọi sự lỗi lầm của chúng con đã phạm phải, và tha thứ cho chúng con.
Chúng con cầu chúc cho cô lên đường mọi sự bình an.
Sau đây chúng con có mấy món quà gửi cô, để nhớ đến chúng con…
Đọc đến đây là thằng Hảo đã cố gắng lắm rồi. Câu cuối cùng vừa ra khỏi miệng là nó òa lên khóc. Thế là mấy đứa khác cũng khóc theo. Uyên xúc động vô cùng. Mặt nàng cũng ràn rụa nước mắt. Uyên quay về ghế, ngồi úp mặt xuống bàn. Hạ và anh Hải đã ra đằng sau. Gian nhà chỉ còn những tiếng nức nở. Mấy phút sau, Uyên nén lòng chùi nước mắt. Nàng gượng cười nói với học trò:
- Các em, thiệt cô không biết dùng lời gì để diễn tả cảm động của cô trước hành động này của các em. Cô không ngờ các em thương yêu cô đến thế. Cô biết cô ra đi nửa chừng là cô có lỗi với các em, nhưng cô không làm cách nào được nữa. Chuyện trường đổ, em Hãn chết làm cô day dứt hoài. Cô sợ nếu cô có ở đây cô cũng không lòng dạ nào mà giảng dạy cho chu đáo… Cô đi mà lòng cô luôn nhớ cái trường Hải Lăng, cái xóm mộc mạc này với những em học trò hiền hậu dễ thương… Cô nhớ từng đứa một…
Uyên dứt ngang khi thấy Hùng bước vào. Tay Hùng cầm một cành hoa hồng tuyệt đẹp. Hùng lên tiếng trước:
- Các em đến từ giã cô giáo đó phải không. Tí nữa phải đưa cô lên xe đò nghe…
- Anh mới đến…
Hùng cười:
- Chứ chẳng nhẽ tôi đến lâu rồi sao? Bộ cô Uyên định bảo tôi nghe trộm đấy hẳn.
Lời nói đùa của Hùng đánh tan phần nào không khí buồn thảm. Hùng đến gần Uyên trao cho nàng bông hồng kèm một câu nói nhỏ:
- Biếu Uyên, quà lên đường…
Uyên cảm động quá. Nàng ve vuốt những cánh hồng nhung mịn nói với Hùng:
- Khi nào anh rảnh mời anh về Huế chơi.
Hùng chợt nghiêm nghị hẳn lại, chàng hỏi Uyên:
- Bộ Uyên định bỏ lỡ dở công tác ở đây hẳn. Chưa chi mà Uyên bỏ cuộc sớm như vậy à…? Mới có chút trở ngại… Chứ nếu gặp trở ngại lớn quá thì Uyên làm sao. Cuối cùng hẳn Uyên cũng giống như mọi người. Làm không được thì chán nản yên phận…
Uyên định nói. Nhưng Hùng khoát tay:
- Tôi không có ý định lôi kéo Uyên. Nhưng tôi chỉ trách Uyên đã bỏ mất can đảm… Ồ, nhưng dù sao Uyên cũng chỉ là đàn bà…
Uyên cười nhạt:
- Bộ anh định khích Uyên hẳn…
- Không đâu Uyên…
Hùng nói nhỏ:
- Tôi hiểu Uyên ghê lắm. Tuy tôi chưa quen Uyên được bao lâu, nhưng tôi hiểu Uyên và kính mến Uyên nhiều. Có điều, Uyên bỏ trường đi như thế là một sai lầm lớn. Thứ nhất học trò sẽ bơ vơ, chưa chắc giữa năm có người dạy thế. Tại sao Uyên không chờ đến cuối năm…
Uyên thở dài:
- Tôi hết sức chịu đựng của tôi rồi. Tôi thấy mình yếu kém… Vả lại, anh không biết chớ thằng Hãn cứ ám ảnh tôi hoài… Giá như tôi bắt tay vào công việc sớm hơn thì đâu đến nỗi…
Hùng ngắt ngang:
- Uyên lầm rồi, thằng Hãn mất đâu phải lỗi do Uyên mà chính là lỗi của tập thể giáo viên hèn nhát trốn lánh bổn phận kia kìa. Uyên… tôi nghĩ là tất cả học sinh ở đây… cả mọi phụ huynh ở đây đều muốn thấy ngôi trường được dựng nên, ngôi trường được làm lại… và bây giờ, không có duyên cớ nào để mọi người hiềm nghi hết. Phải dựng lại trường, lợp lại mái… Bộ Uyên không muốn nhìn thấy ngôi trường Hải Lăng này khang trang và tấp nập trở lại hay sao?
Uyên ngồi im, lòng nàng rộn lên bao ý nghĩ. Trong lúc Hùng vẫn nói:
- Các em có muốn cô giáo Uyên ở lại với chúng ta hay không?
Cả mấy chục đứa học trò đều la lên vui mừng:
- Muốn, muốn… Cô ở lại đi cô, cô…
Bỗng dưng Uyên hỏi Hùng đột ngột rất nhỏ, giữa những tiếng ồn ào của học trò:
- Tại sao anh muốn Uyên ở lại…
Hùng cúi xuống một giây, mắt chàng bắt gặp đóa hồng căng mịn màu phấn. Chàng ngẩng lên, nhìn thẳng vào mắt Uyên khẽ nói:
- Tôi không muốn Uyên tự đánh mất ý tưởng của mình vì những duyên cớ không đáng kể. Đừng để cho những đứa trẻ này mất niềm tin Uyên ạ… Chúng nhìn Uyên và lớn lên…
Rồi chàng nói thêm, nhỏ hơn và êm như một hơi thở:
- … Và … và cũng bởi vì tôi kính mến Uyên… Uyên ạ…
Uyên nghe như một cung đàn nào ấm chảy tràn trong tâm hồn. Nàng tưởng mình nghe lầm. Nhưng không gương mặt đó rạng rỡ và tin yêu vô cùng. Uyên nhìn vào đám học trò. Hàng trăm cặp mắt sáng rỡ, linh động đăm đăm nhìn Uyên chờ đợi. Sau những làn môi mềm xinh kia, Uyên tưởng chừng có tiếng thì thào:
- Cô… cô… ở lại với tụi em đi cô…
Nước mắt Uyên chợt ướt ra, không biết vì sung sướng hay cảm động. Nàng gật gật đầu:
- Có lẽ em không đi nữa đâu Hùng ạ… Có lẽ cô sẽ ở lại với các em…
Hùng đứng dậy, chàng cười sung sướng, nói lại với học trò:
- Cô giáo Uyên nhất định ở lại với các em rồi đó…
Đoạn chàng quay sang Uyên trịnh trọng nói:
- Cám ơn Uyên… Và cũng báo cho Uyên biết một tin mừng…
Chàng rút ở túi ra một tờ giấy có đóng dấu đỏ:
- Đây là giấy xin tự sửa trường do ở quận cấp… Mình có quyền tập hợp phụ huynh học sinh dựng trường cho con em… Chỉ trong vòng nữa tháng chắc chắn trường Hải Lăng sẽ có bộ mặt mới…
Uyên mừng rỡ… Nàng đón lấy tờ giấy giữa tiếng cười reo của học trò…
- Trời ơi, tay Uyên thế này làm sao mà giúp được…
Hùng cười tươi:
- Chẳng quan trọng gì… Uyên vẫn còn ba tấc lưỡi mà… Bây giờ Uyên chỉ về nhà được một tuần thôi, rồi phải xuống đây…
Uyên ngần ngừ:
- Thôi, để Uyên nói anh Hạ và anh hai về… Tết Uyên thăm nhà luôn… Cũng chẳng còn bao lâu nữa…
Tụi học trò la muốn vỡ nhà:
- Hoan hô cô… Hoan hô cô…
- Bắt đầu ngày mai mình lại đến từng nhà phụ huynh một…
- Cô, vô học khoan dò bài đã nghe cô…
- Khi đó gần Tết rồi, cô cho chơi chứ bộ…
- Thi lục cá nguyệt, tụi bây…
- Tết xong tề… Gần Tết cô cho nghĩ… xuống lớp chơi với hát thôi chớ bộ…
- Tụi con gái làm bánh… Cô bắt tụi con gái làm bánh thuẩn nghe cô… Năm ngoái tụi nó trốn, cô, làm bên con trai phải quạt lò muốn chết luôn…
Uyên gật gật với tất cả mọi người. Cánh tay đau như cũng muốn đong đưa. Nàng nhìm Hùng, nhìn những đứa học trò chất phác , rồi hướng mắt về phía trường học… Uyên không trông thấy gì ngoài những tàn cây bắt đầu nảy lộc với những ngọn non xanh phơi phới. Nắng reo vui ngoài sân. Và trên mấy bụi chè tàu, những dây tơ hồng vàng ngọt trổ dài quấn quýt.
KIM HÀI
Attached Files
, thi thoảng sis có in nhưng rất ít..cầm sách đọc có cái thú vị khác 
... hình như Bụi hiểu ý sis HKy nói gì , cí feeling cầm 1 cuốn sách đọc nó khác dzí cí feeling cầm từng tờ giấy in ra phải hong ...
Comment