Gọi tên bánh là xu xê hay phu thê.
Xu xê và phu thê là hai cách gọi khác nhau của một loại bánh thường dùng làm quà biếu tặng vào những dịp lễ tết, hay cưới hỏi của người Việt Nam bắt đầu từ thời vua Lý Anh Tông (1138 – 1175).
Bánh xu xê hay còn gọi là phu thê đều có nguyên liệu làm từ bột lọc, bột củ mài hay củ sắn, với đỗ xanh giã nhuyễn và dừa nạo sợi. Bánh thường được nhuộm màu hồng đỏ, hoặc để trắng tùy theo nhu cầu của người sử dụng… Người ta gói bánh bằng lá dừa, hay lá chuối tạo thành một hình vuông như một cái hộp xinh xắn có nắp.
Bột làm bánh phải được giáo (nấu) trên bếp cho quánh lại mới làm áo (vỏ) bánh. Dừa cũng phải chần chín qua nước sôi, đậu đãi vỏ, hấp chín rồi thúc (giã) nhuyễn. Dùng muỗng múc lượng áo bánh bằng lượng nhân hoặc ít hơn tùy thích. Phải gói thật khéo sao cho áo bánh bao trùm hết phần nhân, thì khi bóc bánh mới đẹp. Bánh gói xong đặt trong lồng hấp chín bằng hơi.
Để bánh có nhiều màu người ta thường lấy màu đỏ từ quả gấc chín, màu xanh từ lá dứa, vàng từ nghệ để pha với bột trước giáo. Bột giáo khéo thì bánh khi làm ra ăn sẽ giai, ngọt, bùi, thơm…
Có giả thuyết cho rằng sở dĩ bánh có tên gọi “phu thê” là do bánh được dùng trong các ngày vui cưới hỏi, nó tượng trưng cho sự tác hợp thành đôi của hai người nên mới mang tên như vậy.
Theo thời gian thứ bánh đơn giản mà ngon này đã đi vào đời sống hàng ngày của người dân, người ta không đợi tới khi cưới vợ gả chồng mới làm mà có thể chế biến đề làm quà tặng nhau. Thế nên cái từ “phu thê” đã được gọi thành “xu xê”.
Bánh xu xê của miền Bắc và miền Nam thường khác nhau về màu sắc. Ở miền Nam thường ít khi nhuộm màu, còn miền Bắc thường nhuộm màu đỏ, vàng, vì thế dân gian hay có câu:
“bánh xu xê mua về mà ngắm”
hay
“có tiền mua bánh xu xê
cái vàng cái đỏ, chẳng chê cái nào”.
Theo PNO
Comment