Cá kho quẹt - món quê nhớ mãi

[binhyentrongtim]

Cá kho quẹt - món quê nhớ mãi

Trong món ăn quen thuộc của người Việt có những món ăn tuy đơn sơ, đạm bạc nhưng đôi khi còn ngon hơn sơn hào hải vị. Không chỉ ngon miệng mà còn thân thiết, gắn bó với bao kỷ niệm của mỗi người dân quê, đến nỗi khi xa quê nghe ai nhắc tới lại cảm thấy bồn chồn nhớ nhung.

Nước mắm kho quẹt

Có những món hầu như chẳng bao giờ có mặt trên những mâm cỗ linh đình, sang trọng nhưng lại là những món ăn rồi ghiền, rồi nhớ như món ba khía, dĩa dưa mắm, chén muối sả, con khô sặt hoặc nồi cá kho quẹt... Riêng hai tiếng “kho quẹt” cũng đủ chạm đến một vùng ký ức của những anh học trò nghèo, những người lớn lên qua những năm tháng nhọc nhằn, bằng những bữa cơm với tô canh tập tàng và nồi cá kho quẹt.

Cơm cháy ăn với nước mắm kho quẹt.

Nồi kho quẹt thường là cá hủ hỉn, vài con tép rong hoặc con ruốc khô… đôi khi chỉ là một nửa khứa cá lóc, cá trê, cục thịt mỡ hoặc năm ba con cá sặt còn thừa lại từ bữa ăn chiều hôm trước. Mẹ tôi đã cho tất cả những thứ đó vào một cái ơ đất rồi đổ nước mắm vào, thêm chút đường, mỡ, tiêu, hành và vài ba trái ớt đỏ nhìn cho ngon mắt. Xong, bắc lên bếp chụm lửa liu riu cho đến khi nước sắc lại.

Có thể nói nước mắm là linh hồn của nồi cá kho quẹt, vì vậy mẹ tôi thường chọn loại nước cốt từ những khạp mắm cá đồng để kho, tạo thành một thứ nước đặc sệt, thơm thấu trời xanh, chỉ ngửi thôi cũng đủ thấy đã rồi. Hôm nào quá ngặt nghèo, mẹ tôi lại kho nước mắm không, thêm chút mỡ hành cho quéo lại, vàng rực, mùi khen khét sao mà hấp dẫn quá.

Món kho quẹt ngon nhất là ăn với gạo thơm hoặc cơm cháy. Một tay cầm đũa quẹt nước mắm, một tay cầm trái dưa leo chuột cắn cái ‘bụp’, nghe giòn rụm, thật đậm đà và... sướng làm sao! Có như thế mới tận hưởng hết cái mùi vị “nhà nghèo”.

Cá lòng tong kho quẹt.

Giờ đây, tôi đã xa quê hơn hai mươi năm và từng lang thang nếm trải nhiều món ngon vật lạ trên các nẻo đường, vỉa hè, góc phố nhưng chưa bao giờ quên được mùi “kho quẹt”. Chính cái mùi vị ấy nó đã theo tôi suốt những chặng đời thơ ấu. Bây giờ mỗi lần nhớ lại chén cơm nguội sáng sớm cùng với ơ cá kho quẹt thời sinh viên mà tự thấy thương mình.

Ngày nay, mỗi lần vào quán gọi món cá kho quẹt, mùi phưng phức xoáy sâu vào mũi, tôi lại nhớ đến mẹ tôi, chưa ăn cũng cảm thấy ấm lòng. Có lúc đi xa tôi lại nhớ quay quắt cái ơ đất màu đen sậm và nhớ thứ mùi vị xa xăm, khó tả toát ra từ bếp núc quê nhà. Thứ cảm giác đó, mùi vị đó hình như lúc nào cũng có sẵn trong một góc tâm hồn của những người xa quê.

Cá heo kho quẹt.

Một anh bạn của tôi thưở tóc còn để chỏm nghèo xác xơ, sáng nào cũng ngồi chồm hổm, quẹt nồi nghe rồn rột, giờ đây đang định cư tại Mỹ, mỗi lần về thăm quê anh đều đòi cho được món cá kho quẹt hoặc kho quéo. Anh nói ở quê người, anh nhớ rất nhiều thứ nào mùi rơm rạ, mùi khói đốt đồng, nào mùi nước mưa của ngoại hứng từ trên mái lá nhưng nhớ nhất vẫn là mùi kho quẹt. Mỗi lần nghe mùi nầy lòng anh cảm thấy nôn nao, man mác, nhớ ơi là nhớ!

Gần đây, nhiều người có xu hướng quay về ẩm thực truyền thống, đặc biệt là những món ăn dân dã quê mùa, trong đó có món cá kho quẹt và nước mắm kho quẹt mà nhiều nhà hàng sang trọng đang khai thác để phục vụ cho khách du lịch. Đặc biệt món kho quẹt hiện nay đã được nâng lên một giá trị mới không những về chất lượng mà còn đa dạng về cách chế biến như nước mắm kho quẹt với tỏi, ruốc tôm khô và tép mỡ hoăc cá, tép kho quẹt (còn gọi là kho quéo) gồm những loại cá ngon như cá cơm, cá linh, cá heo, cá rô… ăn với cơm hoặc cơm cháy.

Thiên Phúc

[note2user]

cho minh xin recipe