“Điệu nghệ” bún nước lèo Trà Vinh.
Về thị trấn Cầu Kè (H.Cầu Kè, Trà Vinh), tôi hay ăn bún nước lèo. Bún chỉ có mấy miếng huyết heo, thịt cá lóc, rau ghém và nước lèo vậy mà ngon và đậm đà khẩu vị.
Làm bún nước lèo không phải mất công sửa soạn nhiều. Chỉ việc xách giỏ ra chợ mua bún, mắm, rau ghém, ngải bún, sả… về nhà bắt tay nấu.
Sả bằm nấu chung với ngải bún và mắm, nước sôi, lược bỏ xác. Cá lóc luộc, rỉa lấy thịt, sắp lên mặt tô bún đã để sẵn rau ghém, bún, chan nước lèo là xong.
Tô bún nước lèo Trà Vinh đơn sơ với mấy miếng huyết heo
Nghĩ đằng vậy nhưng tôi vẫn tò mò muốn khám phá món ăn này. Một lần ghé nhà cô bạn, bảo sẽ ở lại một đêm để sáng hôm sau ăn món bún cô làm. Cô bạn tất tả đi chợ, mua mắm cá sặt, mắm prohok về. Cô cho hai thứ mắm này vào cái nồi đất cùng lượng nước cần thiết, bắc lên bếp củi nấu. Nước sôi, bớt lửa cho nước từ đáy nồi thổi những đợt bọt lăn tăn lên mặt.
Cô kiên trì hớt bọt bằng rây, cho tới sẩm tối, khi nước trong nồi không còn một chút bọt nào thì cào lửa than, đậy kín nắp, hãm. Sáng hôm sau, cô mua cá lóc đồng, làm sạch, luộc rồi cho vào cối đã để sẵn ngải bún và sả rửa sạch, đâm nhuyễn, vắt lấy nước cho vào nồi nước lèo. Nồi nước sôi, lược bỏ xác, để lửa liu riu, luôn tay hớt bọt, cho đến khi mặt nước trong veo thì thả mấy miếng huyết heo vào. Cô cho rau ghém (bắp chuối xắt, hẹ cắt ngắn cỡ hai đốt ngón tay, giá sống, rau răm) vào tô, bắt con bún làm theo kiểu Khmer rất đẹp mắt, xé ra, trải đều lên, chan nước lèo với mấy miếng huyết, dọn ra bàn.
Cô mời tôi cầm đũa. Tôi chan giấm ớt, nhón miếng muối ớt cho vào tô bún, trộn đều, gắp ăn. Cắn một nửa trái ớt hiểm xanh, cay xè, lùa miếng bún, nhai. Trời ơi, trên đời không còn gì thú vị hơn. Càng ăn, tôi như càng lạc vào mê hồn trận của một “tinh hoa” ẩm thực của đồng bào dân tộc Khmer, quên hết những tô bún của Trà Vinh mà tôi thường hết lời ngợi ca.
Món bún nước lèo cô bạn tôi nấu là bí quyết chỉ dùng trong gia đình. Hàng quán không ai “rảnh” thực hiện vì nó khá công phu, mất nhiều thời giờ, lại không có lời trong kinh doanh.
Bài, ảnh: Phương Kiều (ihay)