Tweet
Hương vị quê nhà: Đậm đà bún bò Huế
Chẳng phải vì bún bò Huế là ông mai, bà nguyệt của tôi với chàng nên tôi bênh vực, thiên vị bún bò Huế nằm trong món ngon đầu bảng mà bạn nên ăn nếu phải xa xứ.
Vì quả thực, ăn bún bò Huế rất dễ làm đã đầy thú ẩm thực, ngọt dịu nhẹ vị ninh dừ nhưng gợi nhớ thật lâu bởi hương xả, hương ớt...
Khi tôi khoe với anh ý định sẽ nấu một nồi bún bò Huế cho anh - chàng trai Huế chính gốc, anh đã trêu: "Ngoài công thức như em đã... search trên mạng, còn phải có thêm một chút hồn thiêng sông núi của kinh đô cổ, một giọt nước mắt của mẹ, một giọt mồ hôi của cha, vài tiếng cười trong trẻo ngây thơ của đàn em nhỏ, một tà áo dài trinh nguyên của nữ sinh Đồng Khánh, và nhất là cần một tấm lòng yêu thương vô bờ bến của cô gái đất Hà thành đối với người yêu xứ Huế!". Tôi đã nhoẻn miệng cười vì anh lấy cớ nồi bún bò Huế để "công khai" nhận anh là người yêu tôi.
Trong lần về thăm Huế cùng anh, tôi được tận... miệng ăn thử bún bò Huế ở vùng sông Hương núi Ngự. Dù anh đã giúp tôi dặn cô chủ quán đừng cho nhiều ớt, nhưng bát bún giò heo theo đúng kiểu Huế vẫn đủ độ làm môi tôi tê mọng. Lạ thay, vì thế nên tôi đam mê, không thể quên được vị cay từ xả và ớt được ninh tới nhừ trong nồi nước dùng, mà bát bún được bưng ra chưa đưa lên miệng đã phà đủ hơi nóng và mùi thơm làm vị giác cứ trực đọng nước miếng. Dù hơi "choáng váng" trước miếng giò heo to quá cỡ hơn cả cổ tay, nhưng tôi cũng đành bỏ qua vẻ duyên dáng, thanh lịch để tay không gặm nhấm cho đã. Miếng giò heo ngấm đẫm vị nước dùng cay cay, thơm ngọt như của vị mắm tôm mà chẳng phải mắm tôm, ăn béo ngậy mà không ngán ngấy, thế mới hiểu sao mấy chú ở bên cạnh cứ gọi "thêm tô nữa!".
Lấy đũa rút đôi ba sợi bún, miếng trước gắp kèm lát thịt bò tươi chần mềm ngọt, miếng sau cắn thử lát thịt bò ninh hầm thơm mùi hành tây. Húp một thìa nước dùng cay cay, thơm thơm, gắp thêm miếng tiết luộc. Dùng kèm với chút giá, rau má, rau thơm, bắp chuối thái mỏng... Ăn thấy đủ, thấy đã cảm giác thưởng thức ẩm thực chứ không bị hẫng hụt, bị nhạt thếch khoang miệng vì mất hứng như nhiều món khác, nhìn thì đã đầy nhưng nếm thì mừng hụt!
Nước dùng của bún bò Huế ngon ở sự kỳ công trong cách chế biến, xương ninh nhừ tới mấy giờ đồng hồ, lại thêm giò heo, thịt bò, đường trắng hầm cùng thì quả thực, chẳng cần tới chút mì chính làm gì cho... vô duyên! Lại thêm bó xả trong nồi thơm ngào ngạt, vài củ hành tây ninh tới màu trắng trong mà vẫn dư dả vị ngọt ngái, tăng thêm hương vị đậm đà cho nồi nước dùng. Nhưng như thế vẫn chưa đủ, bún bò Huế có mùi ngon đặc trưng của mắm ruốc. Ăn vào có vị ngọt dịu dàng, mùi thơm dễ chịu chứ không nồng, không tanh. Vì mắm ruốc được pha loãng với nồi nước, đánh tan lên rồi ngâm cho đến khi tôm tép trong mắm lắng lại dưới đáy, lúc đó mới đem chắt ra làm nước dùng...
Đó cũng là bí quyết mà mãi sau này tôi mới được biết, nên lần đầu nấu nồi bún bò, tôi đã bị anh chê là chẳng hiểu gì về ẩm thực Huế. Sau một hồi giận dỗi, chàng gửi cho tôi tin nhắn: "Đọc công thức nấu bún bò Huế "gia truyền" của anh rồi, em còn can đảm nấu theo kiểu Hà Nội nữa không?!!! Chỉ còn một cách lấy chồng... người Huế thì mới có thể nấu ra hương bị bún bò Huế thôi em ạ, anh nghe người ta bảo thế. Cũng không biết có thật hay không, hay là em thử một lần xem sao...".
Bún Bò Huế
Tác giả: Đoàn Dự
Vật Liệu:
- Xương Bò, ít xương phần ống quyển càng tốt, xương càng nhiều nồi nước lèo càng ngon, dĩ nhiên là cũng vừa phải với số lượng mình nấu
- Chân giò Heo trước vì có nhiều gân (nhiều nạc ăn mau ngán), cưa từng khoanh nhỏ vừa ăn
- Bắp bò - loại còn nguyên khoanh chưa bị cắt tách ra
- Bún loại Giang Tây XL
- 3 muỗng Mắm ruốc nhỏ ...
- 3 bó xả cây
- Huyết heo
- Ớt bột, ớt trái tươi, xã bằm, chanh
- Nước mắm, dầu ăn, dấm trắng
- Bắp chuối, giá sống, rau thơm, rau răm, hành lá, củ hành trắng, tiêu, muối
Cách Làm: Cách thực hiện:
- Bún: Luộc nước sôi, cho 1 tí dấm, 1 tí muối, bỏ Bún Giang Tây vào, cho sôi khoảng 3 phút, lấy đũa khuấy đều, vặn lò nhỏ về số 1, đậy nắp đợi bún nở to, ăn thử thấy mềm vừa ý, đổ vào rỗ rửa nước lạnh, sao đó để cho thật ráo
- Huyết: Luộc nồi nước, cho 1 tí muối, 1 chút xíu đường cho mặt huyết luộc căng ăn sực sực, để lửa (tim) thiệt nhỏ, đừng để lửa lớn quá huyết sẽ bị rổ mặt, khi nào chọt đũa vào thăm mùh kô ra máu thì vớt ra, ngâm với nước lạnh cho nguội rồi sắt từng miếng nhỏ vừa ăn.
- Ớt: Bỏ dầu nồi nhỏ cho nóng, sao đó phi 1 xã bằm cho vàng, đổ ớt bột sao cho khoảng 2/3, lúc này dầu ăn sẽ có màu đỏ của ớt, ta sẽ lấy dầu ớt này làm nước màu cho nồi bún bò, nên cần canh lượng dầu cần thiết để bỏ vào nồi. Ớt xã sẽ cho vào tô bún khi ăn. Tuyệt đối kô dùng hột điều, mùi hột điều sẽ làm hư mùi BBH. BBH cần phải cay, chính cái dầu ớt này sẽ làm vị cay lâu hơn.
- Ớt tươi cắt nhỏ, cho vào nước mắm.
- Giá +Rau thơm lặt sẵn rửa sạch, riêng bắp chuối muốn cho trắng nhìn hấp dẫn cần phải vắt càng nhiều chanh càng tốt vào thau nước lạnh, lấy tay bóp và khều sao cho kô còn xác dính vỏ chanh, sau đó vuốt chanh lên con dao rồi sắt nhỏ bắp chuối, rửa sạch
- Hành lá chỉ lấy phần đầu hành trắng, sắt sợi nhỏ. Củ hành trắng sắt mỏng. Rau răm sắt vừa phải cỡ 2/3 ngón tay út, sau đó để ba thứ này vào cùng 1 tô. (kô để lẫn vào nhau)
- Rửa thịt + xương: Rửa thịt và xương là phần quan trọng nhất, kô khi dễ khâu này vì nó quyết định cái nồi nước lèo của mình. Xương cần phải rửa với dấm pha với nước lạnh cho thật sạch, có dấm máu trong xương sẽ tuông ra nhiều hơn trong lúc rữa, đỡ phải hớt phần bọt khi nấu, giữ nước lèo thật trong và vị ngọt của xương khá hơn. Thịt bò bắp cũng tương tự, rửa với dấm máu sẽ bớt đi, khiến nồi nước lèo ít hôi bò. Cả hai thứ nên rửa với nước muối trước, rồi rửa với dấm sau, sau đó rửa lại với nước lạnh.
** Giò heo cạo lông rửa sạch: bỏ vào 1 nồi riêng, khi nước sôi cho 1 tí muối, bỏ giò heo vào, kô đậy nắp nồi, hầm đến khi nào da heo bắt đầu trong thì là vừa. Nếu có ăn với gân thì cũng hầm chung với nồi này, khi chín vừa ý muốn vớt ra đổ vào ngâm với nước lạnh cho tới khi nguội, cho giò heo được trắng. Kô dùng nước hầm này cho BBH vì nước này thường hay bị đục trắng do giò heo.
**Phần thịt Bò Bắp:
- Trong khi hầm nồi xương, mình bỏ cục bò bắp này vào nồi. Nấu một ít nước sôi, bỏ xã bằm vào nồi này cho ra mùi xã với màu nước xanh, cho đường + nước mắm nêm nếm sao hơi lạt lạt vừa ăn, đợi đến khi cục thịt bò vừa săn co tròn lại trong nồi nước lèo ( nghĩa là khi vớt ra bên trong nó vẫn có thể còn lòng đào), vớt ra, sắt thịt bò từng miếng nhỏ vừa ăn theo ý thích, sắt tới đâu bỏ thịt bò này vào nước xã ướp tới đó. Vì khi thịt bò vừa mới co lại trong giai đoạn rút, mà ta sắt nhỏ ướp vào lúc này thì thịt ăn sẽ rất thấm, nước xã phải canh vừa đủ với đống thịt bò, kô nhiều quá vì sẽ lạm nhạt thịt. Ướp khoảng 10-15 phút, mình xào thịt bò này bằng nước dầu ớt sao cho chín và ráo, nêm nếm lại cho vừa ăn bằng cách cho thêm nước mắm hoặc đường, sau đó mình sẽ có thịt bò này có vị đỏ rất đẹp, ăn vừa giòn vừa sực sực, mùi xã và gia vị thấm tận bên trong miếng thịt bò.
Phần nước lèo:
Nấu bún bò này cần có nhiều nồi:
-Nấu một nồi nước sôi, bỏ đống xương bò này vào này trụng sơ, vớt ra đổ nước dơ ấy đi, rửa sạch nồi. Sau đó đổ tí dầu vào nồi cho nóng rồi đổ xương vào xào trơ chừng 5 phút, phần này là bí quyết để kích thích xương bắt đầu ra chất ngọt, trong khi đó nấu một nồi nước sôi thật nhiều nước để đổ vào cái nồi chính sau khi đã xào xương xong.
Nên nhớ khi xương bò đã nóng thì phải đổ nước thật sôi vào thì nó mới ra hết chất ngọt, khi đang hầm xương muốn châm nước thêm tuyệt đối kô cho nước lạnh vào, vì như vậy nước xương kô ra ngọt nữa, nên phải châm nước nóng vào.
- Khi nước sôi cho 1 tí muối vào, để lửa cho nước sôi liu riu, kô đậy nắp nồi và bắt đầu vớt nước béo + bọt khi bọt hoá vàng...đừng vớt bọt khi bọt còn trắng (cái này cũng là 1 bí quyết nên vớt bọt lúc nào để giữ độ ngọt và trong của nước)
- Nấu cho đến khi nồi nước lèo cạn dần gần 1/3 lượng nước và sắt lại sao cho nước có vẻ sóng sánh, phần này tuy hầm lâu nhưng sẽ làm cho nước sánh lại mùh ta kô cần phải dùng cái hộp bột nêm BBH.
- 3 muỗng mắm ruốc bỏ vào nhiều nước lạnh tí, khuấy đều, sau đó để cho bã mắm lắng xuống đáy, vì chủ yếu lấy mùi, vớt NƯỚC TRONG của mắm ruốc này cho vào nồi
- Nêm nếm nồi nước sao cho vừa ăn bằng nước mắm + đường trắng + đường phèn + tí bột rau cải thay cho bột ngọt. Rồi đổ nước màu ớt vào nồi.
- Xả cây bỏ sau cùng thì nồi nước mới thơm mùi xả lâu, xả cây cắt bỏ phần gốc và ngọn vì các phần này làm chát và xanh nồi nước lèo, lấy phần giữa đập dập, bó lại rồi thả vào nồi, cho đến khi thơm ngát thì bỏ phần thịt bò bắp đã xào vào nồi cho thịt mềm 1 tí tuỳ theo ý thích mỗi người sau đó có thể vớt ra để riêng nhưng phải cho vào tủ lạnh liền để thịt kô bị khô.
**Khi ăn cho bún vào tô, hấp microwave cho bún nóng, xếp thịt bò, giò heo lên tộ Múc nước lèo ra nồi nhỏ, cho huyết vào khi nước sôi chan vào tô bún. Rắc rau răm, hành trắng + hành lá lên tô, vắt chanh + nước mắm ớt + tiêu + ớt xã...ăn BBH với bắp chuối và rau thơm
Đó là phần cơ bản: Ở mỗi nơi mỗi vùng cách nấu khác nhau, có nơi bỏ chả tôm gồm tôm xay với gân sụn đã nấu chín, cho gia vị vào rồi bỏ vào nồi bún bò. Có nơi thì ăn với gân hầm còn hơi cứng xong rồi sắc mỏng, có nơi thì hầm gân mềm cùng chung với nồi bún bò hoặc bỏ các loại "chả đuôi" của Huế....
Theo góc bếp