Cụ bà Bhling Talắh cạnh chân dung ca sĩ Bi-Rain. Ảnh: Đ.N.K
Vượt gần 250 km từ Đà Nẵng, sau một ngày đường đa phương tiện - kể cả đi bộ, leo đèo vượt dốc - chúng tôi có mặt ở xã Tr’hy, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Đứng trên nhà gươl, đôi mắt chúng tôi như được khai sinh lần nữa trước làng Voòng xinh xắn tựa cõi tiên.
Cụ bà “không chịu già”
Tr'hy không phải ở Ukraine, nơi cụ ông Hryhority Nestor vừa kỷ niệm sinh nhật lần thứ 116 được hãng tin Reuters đưa tin là người cao tuổi nhất thế giới. Tr'hy ở Việt Nam, là xã vùng cao huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, giáp giới tỉnh Sê Kông nước Lào. Với độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, người dân nơi đây có tuổi thọ trung bình 70 - 75. Gần trụ sở xã có làng Voòng của đồng bào C'tu và bên trong làng có ít nhất hai cụ bà thọ trên 100 tuổi. Theo chân ông Zrâm Bróuyh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tr'hy, chúng tôi được diện kiến và có cuộc trò chuyện lý thú với cụ bà Bhling Talắh qua phiên dịch của ông.
Ông Zrâm Bróuyh cho biết năm nay bà Bhling Talắh đã 120 tuổi. Như Thanh Niên đã đưa tin, theo tục lệ C'tu, sau khi chồng trước qua đời, bà lần lượt có tiếp chồng sau. Cả đời bà có đến ba người chồng là ba anh em ruột của ông Zrâm Zứh. Tuy vậy bà chỉ có con với người chồng đầu tiên, ông Zứh. Trong 6 người con của bà với Zrâm Zứh, hiện chỉ còn 3, gồm Zrâm Biên 80 tuổi, Zrâm Thị Bố 70 tuổi và Zrâm Bướh 60 tuổi. Nếu hai người con đầu và thứ hai còn sống, tuổi của họ cũng trên dưới 90. Rất tiếc khi chúng tôi gặp bà, các con bà lên núi tìm mật chưa về.
Theo ông Zrâm Bróuyh, hồi còn trẻ, bà Bhling Talắh "đẹp như Diễm Hương". Khi tôi mấy lần thắc mắc: "Hình như bà ấy trẻ so với tuổi?". Ông khẳng định: "Nó cứ vậy đó, không chịu già, không chịu chết. Cứ muốn sống, muốn khỏe, muốn vui cùng con cháu".
Chụp hình với Bi cũng vui cái bụng
Trong ngôi nhà sàn của cụ bà Bhling Talắh có tấm ảnh của Bi- Rain rất to. Khi chúng tôi chụp hình bà đứng cạnh ảnh Bi-Rain cũng là lúc chàng diễn viên - ca sĩ Hàn Quốc này đang có mặt tại TP.HCM. Bà nói: "Mình không biết Bi là ai, thấy nó đẹp, chụp hình chung cũng vui cái bụng". Thấy bà nghe và nói tốt, chúng tôi liền bắt chuyện với phần dịch của ông Zrâm Bróuyh.
Bà cho biết mỗi ngày ăn ba bữa, mỗi bữa có thể ăn hết một lon gạo "nếu không nhường bớt cho con cháu". Sắn thì ăn một lúc ba khúc. Thức ăn không gì nhiều ngoài rau đá, cá suối, cá khô, thỉnh thoảng có cá tươi dưới biển đưa lên. Bà không uống rượu, chỉ dùng nước thuốc mỗi khi ốm vặt. Hỏi thuốc gì? Bà nói ngay: "Con ch'groong, cây pahpáp, khoai lang rừng...". Bà cười lớn: "Ở đây giờ thay đổi lắm rồi! Không còn khổ như hồi mình còn trẻ đâu". Những thay đổi ấy hiển hiện trong làng, nước sạch từ đỉnh núi đưa về tuôn chảy quanh năm, thủy điện cũng sáng hằng đêm, truyền hình thì có chảo vệ tinh ở hầu hết nóc nhà.
“Chấp” luôn cụ ông cao tuổi nhất thế giới?
Ông Plloong Tư, Bí thư Đảng ủy xã, cho biết 100% người Tr'hy là C'tu, không kể mấy đồng bào Kinh lên đây tạm trú bán hàng, mỗi tháng xã thu thuế được năm mươi ngàn đồng! Tuổi thọ ở đây khá cao do người Tr'hy không như dân A Lưới ham vượt biên qua Lào tìm trầm làm vàng. "Không ham nhiều nên ít bệnh tật. Như bà Bhling Talắh hồi trẻ có xuống Ái Nghĩa, Hà Nha gùi muối, còn sau này quanh quẩn trong làng giúp con cháu nấu cơm, quét dọn, trồng cà trồng ớt, cho heo ăn. Ít khi thấy bà giận ai, to tiếng với ai, luôn đoàn kết với mọi người" - ông nói.
Trở lại chuyện cụ bà Bhling Talắh, cả Bí thư xã Plloong Tư và Chủ tịch Hội Nông dân Zrâm Bróuyh đều khẳng định: "Đó là người cao tuổi nhất làng, 120 mùa rẫy rồi. Người C'tu tính tuổi theo mùa rẫy. Nhiều người già trong làng đều nói vậy, con thứ ba của bà đã 80 tuổi, mà tuổi mỗi đứa cách nhau rất xa, không thể không tin".
Tất nhiên, nếu có đầy đủ giấy tờ chứng minh, trường hợp này sẽ được ghi vào Guinness thế giới, cụ bà Bhling Talắh sẽ "chấp" cả cụ ông Hryhority Nestor ở Ukraine vừa kỷ niệm sinh nhật lần thứ 116. Tuy nhiên, người Tr'hy không quan tâm điều đó, bởi khi đã "chấp" thì niềm vui sống sẽ giảm và Tr'hy sẽ không còn giữ được những bí quyết hạnh phúc!
Đặng Ngọc Khoa
Comment