Ba nghi phạm trong vụ tấn công Brussels
Vụ tấn công tại Brussels vào hôm thứ Ba khiến hơn 30 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương là diễn tiến mới nhất trong chiến dịch khủng bố của IS đối với châu Âu.
Vụ tấn công làm lu mờ chiến thắng vào tuần trước: vụ bắt giữ Salah Abdeslam.
Hy vọng bây giờ là Abdeslam, một trong những thành viên chủ chốt của nhóm đứng sau vụ tấn công Paris sẽ cung cấp những thông tin quan trọng liên quan đến mạng lưới IS và những kế hoạch tấn công trong tương lai.
Khai thác thông tin từ những thành viên IS bị bắt là một trong những cách các cơ quan tình báo phương Tây dùng để vẽ lên bức tranh toàn cảnh của mạng lưới IS ở châu Âu, đặc biệt là vai trò của nguyên thủ lĩnh Abdelhamid Abaaoud.
Chương trình Panorama của BBC được xem một số bản lời khai quan trọng của cơ quan an ninh Pháp, tương tự như MI5 của Anh là DGSI. Những bản khai này cung cấp nhiều thông tin có giá trị liên quan đến chiến thuật mà Abaaoud dùng để huấn luyện và trang bị cho các chiến binh IS tại châu Âu.
Nicolas Moreau là một trong những thành viên của mạng lưới này, bị bắt vào năm 2015 sau khi rời khỏi Nantes để tham gia chiến đấu ở Syria vào năm 2014.
Giống như những chiến binh được IS tuyển mộ, Nicolas là một trong những tội phạm bình thường, cải đạo sang Hồi giáo khi ở trong tù và trở nên cực đoan đối với cuộc sống ở Pháp.
Nicolas nói với những nhân viên điều tra rằng mình không chịu nổi “sự bất công” và “ không thể thấy một tương lai tươi sáng đối với đất nước này”.
Salah Abdeslam bị bắt tại Molenbeek, Bỉ
Nicolas đã cung cấp nhiều thông tin giá trị về bộ phận chuyên trách hoạt động bên ngoài của IS có tên gọi “Amni” nghĩa là “An ninh”. Bộ phận này chuyên đi tuyển chọn và gửi các chiến binh đã được huấn luyện vào châu Âu để gieo rắc cái chết và phá hoại các quốc gia trong châu lục này.
“Mỗi chiến binh được phát 50.000 euro (40.000 bảng) để thực hiện một vụ tấn công,” Moreau nói.
Amni, với khoảng 1.500 thành viên cũng có phụ trách an ninh nội bộ thông qua việc “phát hiện gián điệp ở Iraq và Syria”, Moreau cho hay.
Quan trọng hơn cả, Moreau tiết lộ tên tuổi của “kunya”, biệt hiệu để chỉ người đứng đầu Amni, chính là Abu Omar đang ở tại Brussels.
Trên thực tế, Abu Omar có tên thật là Abdelhamid Abaaoud, kẻ chỉ huy mạng lưới đã lên kế hoạch và thực hiện hàng loạt vụ khủng bố tại châu Âu trong năm 2015 mà cực điểm là vụ thảm sát với kế hoạch rất tỉ mỉ ở Paris.
Một chiến binh khác, Reda Hame, bị bắt giữ tại Pháp vào tháng 8/2015, khai nhiều chi tiết chính xác về Abaaoud giúp cho các cơ quan tình báo định hình được mạng lưới khủng bố này hoạt động như thế nào.
Abaaoud định đưa Hame quay trở lại châu Âu và tiến hành một vụ tấn công trong khi hộ chiếu vẫn chưa hết hạn sử dụng.
Abaaoud ra lệnh các tay súng bắn vào đám đông thường dân
Hame nói Abaaoud là “ một kẻ cứng rắn, rất kiên định và rất nguy hiểm".
Abaaoud đã trực tiếp huấn luyện Hame việc sủ dụng vũ khí và sau đó đưa ra các chỉ dẫn.
Tìm được vũ khí tại Pháp không phải là vấn đề, Hame nói. “ Tôi chỉ cần đưa ra yêu cầu cần những vũ khí gì, tại Pháp hoặc ở châu Âu”.
Abaaoud cũng nhắc nhở Hame kiểm tra vũ khí một cách toàn diện vì “kế hoạch tấn công có thể bị hủy bỏ chỉ vì lỗi nào đó.”
Nhưng chỉ thị về mục tiêu tấn công mà Abaaoud đưa ra cho Hame lại gây lạnh xương sống.
“Abaaoud bảo tôi tìm một mục tiêu dễ dàng như một nơi chốn có sự hiện diện của con người. Ví dụ như một buổi trình diễn nhạc rock ở một nước châu Âu. Nếu được trao súng, anh có dám bắn vào đám đông hay không?”
Nhân viên lấy cung hỏi Hame liệu có biết trước về vụ tấn công ở Pháp hay ở châu Âu nhưng anh ta không thể hình dung cụ thể dược.
“ Tôi chỉ có thể nói rằng vụ tấn công sẽ xảy ra. Tại Syria, quân khủng bố được huấn luyện rất cực khổ và luôn trông mong được tấn công Pháp hoặc châu Âu.”
Hame cho biết những vụ tấn công sẽ xảy ra nhanh chóng dựa vào sự quá khích của những chiến binh IS mà anh ta đã gặp.
Hame cũng nói với các nhân viên điều tra về mục đích của các vụ tấn công ở châu Âu.
“Bọn họ chỉ muốn lực lượng liên quân dừng các cuộc oanh kích”
Buổi lấy cung Reda Hame và lời tiết lộ về mục tiêu tấn công là một buổi trình diễn nhạc rock diễn ra ba tháng trước khi xảy ra vụ khủng bố ở Paris tại buổi hòa nhạc Bataclan làm thiệt mạng 89 fan hâm mộ của ban nhạc rock nổi tiếng của Mỹ là Eagles of Death Metal.
Sẽ không thực tế nếu cho rằng nhà chức trách sẽ tiến hành theo dõi kiểm tra mỗi buổi hòa nhạc hoặc qui tụ công chúng tại Paris trong những tháng sau đó nhưng rõ ràng đã có lời cảnh báo từ trước.
Từ những thông tin tình báo xem được, chúng tôi hiểu rằng trong năm 2015 đã có cuộc chạy đua giữ Abaaoud và cơ quan tình báo phương Tây với nỗ lực tìm ra và ngăn chặn tay trùm khủng bố.
Abaaoud đã thoát được mành lưới giăng ra, trở lại Syria và khoác lác trên tờ tạp chí của IS là Dabiq về chuyện làm thế nào hắn ta đã tẩu thoát ngay trước mũi cơ quan tình báo phương Tây.
Chúng tôi cũng được biết thời gian từ hè sang thu trong năm 2015, cuộc đua trở nên quyết liệt khi hàng loạt các cuộc gặp gỡ giữa các cơ quan tình báo phương Tây đã diễn ra với nỗi lo lắng không thể xác định nơi ẩn náu của Abaaoud và các kế hoạch hành động của mạng lưới khủng bố do hắn điều khiển.
Vào tháng 10, MI6 và MI5 gặp các đối tác của châu Âu để thảo luận về một báo cáo Abaaoud sẽ gửi 60 chiến binh thực hiện các cuộc tấn công tại Bỉ, Pháp, Đức và Anh.
Cuộc họp đi đến quyết định sẽ hoàn tất mọi chi tiết ở Paris, với ngày dự định báo điềm xấu là 13 tháng 11, chính là ngày Paris bị tấn công.
Cuộc họp bị hoãn trước ngày hôm đó nhưng cũng là quá muộn. Cuộc đua đã kết thúc và Abaaoud đã thắng.
Vụ tấn công hôm thứ Ba ở Brussels cho thấy mạng lưới IS vẫn ngoài vòng kiểm soát và mọi người vẫn chưa thể biết chúng sẽ tiến hành khủng bố khi nào và ở đâu.
BBC