Ít ai biết rằng, ở Triều Tiên vẫn đang tồn tại một loại xe tải “cực độc” theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng – xe chạy bằng than củi.
“Độc” vì tính ra ở thời điểm hiện tại, trên thế giới, có lẽ chỉ còn duy có Triều Tiên là đang sử dụng loại xe tải chạy bằng phương pháp “cổ lỗ sĩ”: sinh công từ than củi. Và “độc” vì khí thải từ chiếc xe ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người và môi trường.
Bắc Triều Tiên là quốc gia thuộc vào hạng nghèo khó nhất thế giới hiện nay. Họ bị cấm vận kinh tế, gần như đóng cửa với thế giới bên ngoài, nguồn ngân sách lại chủ yếu chi vào quốc phòng. Do đó, không ngạc nhiên khi đời sống kinh tế và chính trị của đất nước này không khác ở Việt Nam những năm bao cấp hơn 30 năm trước.
Câu chuyện về loại xe tải chạy bằng than củi chính là ví dụ điển hình về cơ chế tự cung tự cấp ở Bắc Triều. Không có nhiều nguồn cung cấp dầu mỏ nội địa, cũng không có mấy cơ hội để nhập khẩu nhiên liệu từ nước ngoài, trong khi nhu cầu vận chuyển (nhất là phục vụ quân đội) lại lớn, Triều Tiên phải vận dụng đến một loại chất đốt rất truyền thống – than củi.
Xe tải chạy bằng củi phổ biến ở nông thôn Triều Tiên, đặc biệt là vùng duyên hải phía đông. Trên thùng xe được gắn một chiếc lò lớn (như kiểu nồi hơi) để biến củi thành hỗn hợp khí cung cấp cho động cơ xe.
Theo một số giải thích, than củi chủ yếu là các-bon, các-bon khi cháy tác dụng với oxigen cho ra CO2. Nhưng khi cháy thiếu, oxigen lại chủ yếu cho ra khí CO - một loại khí rất độc hại.
Về cơ bản, người ta đã cho than cháy thiếu Oxi để sinh ra khí CO. Khí CO sau khi được đưa qua nước để làm nguội và lọc tạp chất, được đưa vào buồng đốt, tạo phản ứng cháy, sinh công. Ở đây khí CO thay thế xăng, tuy khí CO cháy được nhưng tỏa ra một lượng nhiệt không lớn và sinh công rất thấp.
Cũng do nhiệt lượng CO quá thấp nên để tăng công suất cho xe chạy được, người ta phải tăng thể tích buồng đốt, do đó, những chiếc xe tải chạy bằng than củi ở Triều Tiên thường phải dùng một chiếc lò rất to để ở phía thùng xe. Và đó cũng là lí do chúng ta bắt gặp hình ảnh những chiếc xe chở theo chiếc lò củi cồng kềnh, vừa chạy ì ạch vừa nhả khói mù mịt ở đất nước này.
Không chỉ “độc” vì trở thành “của hiếm” trên thế giới và chỉ ở Triều Tiên mới có, xe tải chạy bằng than củi còn “cực độc” theo đúng nghĩa đen của từ này. Được biết, khi những người ngồi trên xe hay những người xung quanh hít phải khí CO vào phổi, khí CO sẽ vào máu kết hợp với sắc tố hồng cầu là hemoglobin, tạo ra chất carboxyhemoglobin (HbCO), đẩy dưỡng khí là khí oxy ra khỏi hồng cầu. Do khí CO có ái lực mạnh gấp 200 lần so với oxy trong sắc tố hồng cầu, nên khí oxi bị loại hết ra ngoài, dẫn tới cơ thể những người tiếp xúc với khí này bị thiếu oxy, ngạt thở, dẫn tới tử vong.
“Độc” vì tính ra ở thời điểm hiện tại, trên thế giới, có lẽ chỉ còn duy có Triều Tiên là đang sử dụng loại xe tải chạy bằng phương pháp “cổ lỗ sĩ”: sinh công từ than củi. Và “độc” vì khí thải từ chiếc xe ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người và môi trường.
Bắc Triều Tiên là quốc gia thuộc vào hạng nghèo khó nhất thế giới hiện nay. Họ bị cấm vận kinh tế, gần như đóng cửa với thế giới bên ngoài, nguồn ngân sách lại chủ yếu chi vào quốc phòng. Do đó, không ngạc nhiên khi đời sống kinh tế và chính trị của đất nước này không khác ở Việt Nam những năm bao cấp hơn 30 năm trước.
Câu chuyện về loại xe tải chạy bằng than củi chính là ví dụ điển hình về cơ chế tự cung tự cấp ở Bắc Triều. Không có nhiều nguồn cung cấp dầu mỏ nội địa, cũng không có mấy cơ hội để nhập khẩu nhiên liệu từ nước ngoài, trong khi nhu cầu vận chuyển (nhất là phục vụ quân đội) lại lớn, Triều Tiên phải vận dụng đến một loại chất đốt rất truyền thống – than củi.
Xe tải chạy bằng củi phổ biến ở nông thôn Triều Tiên, đặc biệt là vùng duyên hải phía đông. Trên thùng xe được gắn một chiếc lò lớn (như kiểu nồi hơi) để biến củi thành hỗn hợp khí cung cấp cho động cơ xe.
Theo một số giải thích, than củi chủ yếu là các-bon, các-bon khi cháy tác dụng với oxigen cho ra CO2. Nhưng khi cháy thiếu, oxigen lại chủ yếu cho ra khí CO - một loại khí rất độc hại.
Về cơ bản, người ta đã cho than cháy thiếu Oxi để sinh ra khí CO. Khí CO sau khi được đưa qua nước để làm nguội và lọc tạp chất, được đưa vào buồng đốt, tạo phản ứng cháy, sinh công. Ở đây khí CO thay thế xăng, tuy khí CO cháy được nhưng tỏa ra một lượng nhiệt không lớn và sinh công rất thấp.
Cũng do nhiệt lượng CO quá thấp nên để tăng công suất cho xe chạy được, người ta phải tăng thể tích buồng đốt, do đó, những chiếc xe tải chạy bằng than củi ở Triều Tiên thường phải dùng một chiếc lò rất to để ở phía thùng xe. Và đó cũng là lí do chúng ta bắt gặp hình ảnh những chiếc xe chở theo chiếc lò củi cồng kềnh, vừa chạy ì ạch vừa nhả khói mù mịt ở đất nước này.
Không chỉ “độc” vì trở thành “của hiếm” trên thế giới và chỉ ở Triều Tiên mới có, xe tải chạy bằng than củi còn “cực độc” theo đúng nghĩa đen của từ này. Được biết, khi những người ngồi trên xe hay những người xung quanh hít phải khí CO vào phổi, khí CO sẽ vào máu kết hợp với sắc tố hồng cầu là hemoglobin, tạo ra chất carboxyhemoglobin (HbCO), đẩy dưỡng khí là khí oxy ra khỏi hồng cầu. Do khí CO có ái lực mạnh gấp 200 lần so với oxy trong sắc tố hồng cầu, nên khí oxi bị loại hết ra ngoài, dẫn tới cơ thể những người tiếp xúc với khí này bị thiếu oxy, ngạt thở, dẫn tới tử vong.