Tập quán ăn uống gây nhiều tranh cãi Thịt chó và Thịt mèo
Chuyện thịt mèo, thịt chó là một vấn đề nhạy cảm và cấm kỵ trong xã hội Âu Mỹ.
Do Thái giáo và đạo Hồi giáo cấm ăn thịt chó và thịt mèo.
Có thể nói chó là loài vật gần gũi nhứt của chúng ta, và đồng thời cũng là người bạn đồng hành lâu đời nhứt của nhân loại.
Tuy được xem là bạn, nhưng con người đâu phải lúc nào cũng chơi đẹp với loài chó đâu. Sự phân biệt đối xử này cũng còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như hoàn cảnh kinh tế gia đình cũng như phong tục tập quán của từng quốc gia riêng biệt.
Đối với người phương Tây, chó mèo là những con vật rất được quý trọng và đồng thời cũng được xem như là thành viên trong gia đình. Ăn thịt chó và thịt mèo là vấn đề mà họ tối kỵ. Họ xem việc này như một hành động dã man, kém văn minh.
Thịt mèo thịt chó tại Việt Nam
Không biết tại sao mỗi khi người ngoại quốc gặp mình là họ thường hỏi (có lẽ là xỏ ngọt) về hai chuyện: bộ người Việt Nam các you thích thịt chó lắm hả? Trong casino sao thấy toàn là người Á châu không hà? Thế là mình phải dài dòng cắt nghĩa cho họ hiểu, phải thanh minh thanh nga là tại với bị thế nầy thế nọ v.v…
Tập quán ăn uống tại một số quốc gia Á châu trong đó có Việt Nam xem việc ăn thịt chó và thịt mèo là chuyện rất bình thường. Vật dưỡng nhân mà. Tuy nói vậy chớ người mình bắt đầu giảm dùng thịt chó ngoại trừ giới ăn nhậu. Cá nhân người gõ cũng chưa từng ăn thịt chó bao giờ, mặc dù sau 75 dù quán thịt cầy và các quán cháo vịt nằm ngay phía bên kia đường xéo xéo Nhà thuốc Tây Ngọc Lan tại Quận I, Sài Gòn.
Thịt chó không phải là loại thịt thông dụng mà người ta ăn hằng ngày, tuy nhiên ít năm sau ngày «sập tiệm», «đứt phim» năm 1975, phong trào ăn thịt cầy đã xâm nhập và phát triển mạnh mẽ tại miền Nam.
Gần đây lại có tin là món thịt mèo, gọi là hổ nhà, cũng được con buôn khai thác triệt để và phát triển mạnh mẽ bên cạnh thịt chó tại Việt Nam. Bởi vậy nghề trộm chó cũng theo đó mà tiến nhanh tiến mạnh theo nhu cầu thị trường đớp hít.
Những ai chủ trương ăn thịt chó đều nức lòng khen đáo khen để món cầy tơ. Theo họ thì món nầy nó vừa ngon mà lại vừa bổ vô song và nó còn có effet mạnh mẽ vào cái vụ múa lân nữa, nhờ vậy mấy cụ khỏi cần nhờ đến thuốc Viagra, Cialis làm chi cho uổng tiền.
Mà cũng ngộ, ở bên nhà hễ món ăn nào hơi bí hiểm, lạ kỳ một chút đều được thiên hạ gán cho tính bổ dương hết…chớ có ai nói thịt heo, thịt gà, cá trê và cá lóc bổ cho cái vụ đó đâu.
Mang theo thịt chó trong hành lý khi xuất ngoại
“…Và khi xuống sân bay Budapest. Có một ông người Việt trong hành lý có mấy chai nước mắm ruốc. Bị rỉ chảy ra cả sân nhà ga. Người Việt ngửi thì chả sao những người châu Âu thì họ khiếp vía. Thế là họ bắt ông này kéo va ly ra ngoài để kiểm tra. Va ly đi đến đâu nước mắm ruốc rơi tới đó. Tây chạy náo loạn, họ sợ bom vì nghĩ bom bẩn gì cũng nên, bởi vì thấy tướng mạo ông này giống lính của “Binladen” quá! Khi mở va ly ra thì thôi rồi, quần áo, riềng, sả, ớt, ước mắm ruốc, rau thơm, các loại bánh đa. Và một hộp nhỏ đựng dăm cân thịt chó, lòng dồi, chả làm sẵn ướp đá…” (Ngưng trích, Thảo Huệ – Khiếp vía với mắm tôm, thịt chó rơi vãi ở sân bay Budapest- Vietnamnet)
Theo Đông y, cẩu nhục (thịt cầy) có vị mặn chua, tính nóng, không độc, bổ tỳ thận, và trợ dương…nghe mê chưa.
Nạn trộm chó để cho chuộc, bán chó lậu rất thịnh hành tại Việt Nam
“Bản tin báo Sài Gòn Tiếp Thị cho biết, các nước Thái Lan, Campuchia, Lào và Việt Nam đã cam kết loại trừ bệnh dại từ chó thông qua việc kiểm soát và chấm dứt nạn buôn bán chó lậu xuyên biên giới, đồng thời thực hiện các giải pháp bền vững… Bản tin cũng cho biết, “ước tính, mỗi năm có 5 triệu con chó bị giết để lấy thịt, đồng thời, nạn buôn chó còn liên quan đến việc bùng nổ các dịch bệnh như: giun xoắn, bệnh tả và bệnh dại. Tổ chức Y tế thế giới gần đây đã khuyến cáo, nạn buôn chó là tác nhân bùng phát dịch bệnh dại ở Indonesia và bệnh tả ở Việt Nam… Theo ông Phạm Thành Long, đại diện cục Thú y, bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, từ năm 1991-2010 đã có 8.816.868 người bị nghi bị chó dại cắn, trong đó có 3.523 ca tử vong.” (Trích Nhậu thịt chó tưng bừng Đông Nam Á -ViệtBao.com, 8/28/2013)
Ăn một miếng cầy tơ sẽ được khỏe suốt năm
Mỗi năm, ngày hạ chí, 21 tháng 6, là ngày nóng nhứt nên dân thành phố Yulin tưng bừng tổ chức ngày lễ hội thịt chó để đón mừng.
Năm 2013 có trên 10000 chú cẩu đã bị đưa lên bàn nhậu. Dân địa phương tin rằng hẩu xực một miếng thịt chó trong một ngày nóng nhứt sẽ tốt cho sức khỏe suốt năm (The China Magazine, June 15, 2014 – The dog meat festival in Yu Lin City, Guangxi province)
“Dân Hoa Nam: Ăn Lễ ‘Ngày Dài Nhất’ Sớm Với Thịt Chó
YULIN – Dân Hoa Nam bị các tổ chức bảo vệ động vật chỉ trích về phong tục ăn thịt chó vào dịp lễ “ngày dài nhất trong năm” đã tổ chức tiệc tùng sớm hơn ngày chính thức, là Thứ Bảy tuần này, để tránh bị chú ý.
Truyền thông sở tại nhắc lại: trong mấy năm gần đây, các nhà hoạt động bảo vệ thú vật nêu cao cảnh giác trong dư luận về hàng ngàn con chó bị giết thịt – họ tung kháng thư lên mạng và tổ chức biểu tình tại các lò sát sinh và tại các chợ, theo tường thuật của Tân Hoa Xã.” (Ngưng trích -Vietbao.com)
Phe ăn thịt chó cũng phản công lại với lý lẽ là: “Các bạn có ăn thịt bò không? Nếu các bạn ngưng ăn thịt bò thì chúng tôi sẽ ngưng ăn thịt chó”.
Thái độ của chánh phủ Trung Quốc?
Không làm gì hết vì có gì trái luật đâu. Huề vốn!
Chuyện thịt mèo thịt chó tại Hoa Kỳ
Vào một ngày trong tháng 8/2010, Gary Korkuc 51 tuổi, một cư dân Cheektowaga, New York bị cảnh sát chận lại vì vượt bảng Stop tại một giao lộ.
Khi đến gần xe, nhân viên cảnh sát nghe tiếng động lạ thường phát ra từ trong thùng xe phía sau. Mở ra, họ thấy một con mèo trắng đen bị nhốt trong lồng. Điều đặc biệt, là toàn thân con vật bị phủ đầy dầu ăn, muối và bột ớt đỏ. Mèo có vẻ đau đớn, khó chịu vô cùng nên không ngớt kêu meo meo rất ư là thảm thiết.
Gary Korkuc nói bừa rằng anh ta chán ghét con vật quá cỡ nên có ý định chuẩn bị cho nó vô nồi.
Anh ta bị lập biên bản đưa ra tòa vì tội hành hạ ác độc với thú vật (animal cruelty) như ướp dầu, muối, ớt bột và nhốt mèo trong trong thùng xe ngột ngạt nóng bức.
Con vật sau đó được giao cho hội bảo vệ súc vật địa phương. May mắn thay, sau đó nó đã được một người hảo tâm nhận về nuôi.
Riêng anh chàng Gary Korkuc đã bị đưa ra Tòa án Buffalo ngày 26/1/2011 để được xét xử. May phước cho anh ta, tòa chỉ phạt anh 70$ về tội vi phạm luật giao thông nhưng tha bổng anh về tội hành hạ súc vật nhờ anh ta đã khai là con mèo đã chạy trong bếp làm ngã đổ dầu (?)
Một câu chuyện lẽ ra không đáng gì nếu ở Việt Nam, nhưng tại Hoa Kỳ thì khác. Báo chí có khuynh hướng thổi phồng câu chuyện lên. Rất nhiều người đã phản hồi trên mạng Internet là họ không đồng ý với phán quyết của tòa án Buffalo.
Tại Mỹ, làm mèo làm chó quả thật cũng có phần sướng hơn là làm người.
**Tại New York, luật lệ rất gắt gao đối với vấn đề hành hạ súc vật.
Không ai có quyền giết chó hay mèo để lấy thịt dùng làm thực phẩm cho người hay cho thú vật, nhưng luật không nói rõ điểm mình có quyền ăn thịt chó hay thịt mèo hay không.
**California thì còn khó hơn cả New York. Không những cấm giết chó mèo để bán thịt mà còn cấm mình giữ thịt hay sở hữu phần thịt chó và thịt mèo. Có nghĩa là mình không có quyền mua thịt mèo, thịt chó từ người khác để ăn.
**Missouri có vẻ rộng rãi hơn về vấn đề thịt chó, thịt mèo, ngoại trừ trường hợp giết thú một cách quá tàn nhẫn.
**Virginia cấm giết thú vật một cách vô ích ngoại trừ trong các sinh hoạt nông nghiệp (?). Vậy giết mèo để đánh chén có thể bị đưa ra tòa vì mèo là thú kiểng và không nằm trong nhóm thú được nuôi để lấy thịt.
Nói chung, người Mỹ họ đại kỵ cái món thịt chó và thịt mèo nầy…
Chỉ cần nghe kể đến việc ăn thịt chó thịt mèo không thôi cũng đủ làm họ kinh tởm. Họ sẽ nhìn người kể như nhìn một người man rợ…
Tin đồn về chuyện người Việt Nam bên Mỹ ăn thịt chó vẫn thỉnh thoảng thấy nói đến. Thậm chí Internet cho biết rằng có người về Việt Nam chơi, lúc trở qua họ lén đem theo một vài ký thịt chó đã được luộc chín rồi để lai rai với bạn bè.
Nên nhớ là luật Hoa Kỳ và Canada cấm ngặt việc du khách đem bất kỳ một loại thịt thà nào (dù đã được nấu chín hay đã được biến chế rồi) khi nhập cảnh.
Vài năm trước đây, người gõ có đọc được trong báo Sóng Thần bên Hoa Kỳ bài viết đề cập đến một gia đình Việt Nam trữ trong tủ đông lạnh thịt chó còn nguyên đầu. Chủ nhà cho biết họ mua từ bạn bè là chủ nông trại và có nuôi nhiều chó để giữ nhà. Muốn làm thịt lúc nào mà chẳng được…
Nói chung, trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ, chẳng hạn như Missouri, vấn đề ăn thịt chó mèo có hợp pháp hay không đều được căn cứ trên những điều khoản của bộ luật cấm hành hạ súc vật cũng như cách diễn giải của quan tòa.
Năm 1979, Bs Thú y Calwin Schwabe có cho biết ngày xưa ở Hawaii người ta cũng có ăn thịt chó. Thịt chó có phẩm chất cao hơn thịt heo và thịt gà.
Một số bộ lạc da đỏ Hoa Kỳ cũng có tập tục ăn thịt chó.
Tình hình tại Canada
Nhìn chung Canada cũng không khác gì hơn Hoa Kỳ. Dân Canada không ăn thịt chó thịt mèo và xem đó là một vấn đề cấm kỵ.
Luật bảo vệ động vật hoang dã (Canada’s Wildlife Act) cấm bán các loại thịt rừng. Nhưng không có điều luật nào nói đến việc cấm ăn thịt chó và thịt mèo cả.
Năm 2003, các thanh tra thực phẩm – inspectors, đã phát hiện ra bốn quầy thịt chó đông lạnh trong một nhà hàng Tàu Panda Garden Restaurant tại thành phố Edmonton, Alberta.
Nhưng sau đó họ xác nhận lại rằng đó là chó rừng (coyotes) hay chó sói (wolves) chớ không phải là chó nhà.
Cơ quan Kiểm Tra Thực Phẩm Canada (CFIA) cho biết không có gì sai luật trong việc bán và ăn thịt chó (và các loại thú cùng loài với họ nhà chó) nếu chúng đã được các inspectors kiểm soát vệ sinh lúc hạ thịt.
Tình hình tại Pháp
Người Pháp không ăn thịt chó, thịt mèo.
Không thấy có luật lệ nào cấm ăn thịt chó, thịt mèo cả.
Ăn thịt mèo cũng không phải là chuyện gì quá mới mẻ tại một số vùng nông thôn Âu Châu.
Nhưng luật cấm bán thịt chó và thịt mèo.
Nói chung, các quốc gia Âu châu rất dị ứng với việc ăn thịt chó và thịt và mèo, nhưng ngày xưa tại một số vùng nông thôn hai loại thịt nầy cũng không phải xa lạ gì đối với một số người.
Các cuộc khai quật khảo cổ cho biết, tổ tiên của người Pháp, dân Gaulois, cách nay chừng vài ngàn năm, lúc khan hiếm lương thực cũng phải ăn thịt chó để sống.
Trong chiến tranh Pháp-Phổ (Prussia), thành phố Paris bị địch quân vây hãm (siege of Paris) trong vòng 5 tháng (Sept 1870 – Jan 1871). Dân chúng cũng phải giết chó, giết mèo để ăn cầm hơi. Nhưng rồi Paris cũng thất thủ.
Năm 1910 tại Paris cũng thấy có tiệm bán thịt chó.
Nhưng dù cho bất kỳ loại vật nào đi nữa, chúng ta cũng không có quyền hành hạ. Nếu cần phải giết chúng thì phải giết một cách nhân đạo, không gây đau đớn vô ích lúc làm thịt (sic!).
Tình hình tại Úc Châu
Cũng như hầu hết các quốc gia Tây phương, Úc Châu cấm giết chó mèo để bán thịt.
Nhưng đặc biệt, Úc lại phải đương đầu với số hàng triệu mèo hoang (feral cat). Chúng cắn giết chim chóc và các loài động vật nhỏ và các loài bò sát như rắn mối v.v… Chúng tàn phá môi sinh và làm thay đổi sinh thái. Mèo hoang là những thú hậu sinh của hàng ngàn mèo theo di dân đem vào Úc Châu vào thế kỷ thứ 19. Một số không ít được thả trong các hầm mỏ vàng để diệt chuột.
Số thú nầy thoát vào rừng và sanh sôi nẩy nở thêm ra theo năm tháng. Đến ngày nay số mèo hoang lên đến hàng triệu con và chúng trở nên một hiểm họa cho cả nước Úc.
Không có cách nào có thể diệt được chúng hết.
Năm 2007, cuộc thi nấu thịt mèo đã được tổ chức rầm rộ tại thành phố Alice Springs, thuộc miền Bắc của Úc Châu, nhằm mục đích quảng bá sáng kiến giải quyết vấn đề mèo hoang.
Ý kiến được đề ra là nên cho chúng vô nồi là nhứt cử lưỡng tiện.
Rất nhiều tổ chức bảo vệ thú vật chống đối kịch liệt phương pháp trên.
Tình hình tại Thụy Sĩ
Tại nhiều vùng của Thụy Sĩ như vùng Appenzell và St Gallen người dân cũng có tập tục ăn thịt chó.
Thụy Sĩ cấm bán thịt mèo nhưng không thấy có luật cấm ăn.
Dân vùng Suisse Romande (vùng nói tiếng Pháp) nghe nói ngày xưa cũng ăn thịt mèo mà người ta đặt cho cái tên là “thỏ nóc nhà” (roof rabitt).
Tuy bị nhóm bảo vệ thú vật Âu Châu chống đối dữ dội nhưng chánh quyền Thụy Sĩ không can thiệp vì không muốn xen vào thói quen và tập quán ăn uống của người dân.
Tình hình tại Đức Quốc
Dưới triều đại của Frederick The Great (1712-1786), vua nước Phổ (tiền thân của nước Đức ngày nay), người dân thường phải ăn thịt chó mỗi khi tình thế khó khăn vì chiến tranh. Thuở đó họ gọi thịt chó là “thịt trừu lúc bị vây hãm” (blockade mutton).
Thịt mèo cũng rất được dân Âu Châu chiếu cố trong những giai đoạn khó khăn của hai trận thế chiến vừa qua.
Tình hình tại Ý
Ngày nay, Ý cấm bán thịt chó và thịt mèo.
Nhưng ngày xưa tại nhiều vùng nông thôn phía Bắc, người dân Ý cũng thường ăn thịt mèo.
Trong thập niên 1930-1940, tình hình chiến tranh và kinh tế vô cùng khó khăn nên dân Ý cũng như một số dân các nước Âu Châu cũng phải bắt buộc ăn thịt mèo để sống còn.
Tháng 2 năm 2010, Beppe Bigazzi, một người chuyên giới thiệu chương trình nấu ăn The Cook’s challenge rất nổi tiếng trên TV Tuscany. Ông ta lỡ dại mồm dại miệng đề cao thịt mèo một cách quá lố. Theo ông ta, muốn có món thịt mèo mềm và ngon, thì phải nhúng nước con vật liên tục trong vòng ba ngày.
Cách nấu thịt mèo có một không hai nầy đã tạo nên luồng sóng căm phẫn phản đối khắp cả nước Ý.
Người gõ tự hỏi có phải ông ta đã chôm kiểu giết mèo của dân nhậu Việt Nam là trấn nước cho con mèo ngộp thở đến chết không?
Đài TV mà ông đã cộng tác từ chục năm qua bắt buộc phải “cám ơn” ông và cho ông nghỉ việc ngay lập tức.
Tình hình tại Ba Lan
Tại nông thôn Ba Lan, người dân không ăn thịt chó nhưng họ lại sử dụng mỡ chó trong trị liệu, đặc biệt cho các vấn đề phổi. Năm 2009, một xì căn đan đã xảy ra tại một nông trại gần Czestochowa. Đó là trại chuyên nuôi chó để lấy mỡ làm thuốc (theo Wikipedia).
Tập quán ăn uống tùy theo nét văn hóa và tín ngưỡng của mỗi quốc gia
Trong tạp chí “All the Year Round” do nhà văn Charles ****ens xuất bản năm 1861 có viết:
Người Công giáo cảm thấy thương hại người Do thái và Hồi giáo vì những người nầy không đụng tới thịt heo, trong khi họ (Công giáo) lại không dám đụng tới thịt ngựa. Người theo Ấn Độ giáo không ăn thịt bò nhưng lại xem thịt trừu như là một món ăn hảo hạng… Dân Nga không ăn thịt chim bồ câu… Dân Ý kinh tởm thịt thỏ. Người Pháp ưa chuộng ốc (snail) nhiều hơn là thịt ếch (frog)…một món mà nông dân Anh loại bỏ cho dù họ phải chết đói”. (rf Sarah Hartwell – CATS – FRIEND OR FOOD (1) WHAT THE WEST SEES, WHAT THE WEST IGNORES)
Ngày nay, ai cũng biết thịt ngựa được xem như là một món ăn hảo hạng – delicatessens, mà dân Pháp rất ưa chuộng,
Kết luận
Biết rằng mỗi quốc gia đều có nền văn hóa và tập tục ẩm thực riêng biệt cho nên chúng ta không nên phán xét ai đúng ai sai hết.
“…sự cấm đoán quốc tế về vấn đề thịt chó sẽ bị xem như một quyết định của khối tư bản trong mưu đồ ồn ào muốn áp đặt nét văn hóa Tây phương vào các quốc gia Á châu. Tranh luận về vấn đề ăn hay không ăn thịt chó có vẻ như được dựa trên những dị biệt về văn hóa. Cũng giống như bất luận một cuộc tranh cãi nào, sẽ không có bên nào hoàn toàn thắng hết mà không bị tiếp tục chống đối sau đó.
The debate on whether eating dog meat seems to be based on cultural differences and like most controversies, no side can win completely without continuing opposition. An international ban on dog meat would be imperialistic and would almost seem like a blatant attempt by the Western world to impose their cultural standards on the East…
(rf Clarissa Wei Examiner.com, Eating dog meat, wrong or not?).
Nếu sống tại Bắc Mỹ mà đề cao thịt mèo, thịt chó trước mặt dân da trắng thì đây là một việc cần nên tránh.
Nhập gia tùy tục, nhập giang tùy khúc.
Nguyễn Thượng Chánh, DVM
(nguon thoibao)
———————
Tham khảo
- 2006 New York Code – Unlawful Acts.
- Can You Legally Eat Your Kitty?
- California Criminal Animal Protection Laws
Sarah Hartwell- CATS – FRIEND OR FOOD (1) WHAT THE WEST SEES, WHAT THE WEST IGNORES http://messybeast.com/eat-cats.htm
- Clarissa Wei – Eating dog meat, wrong or not?
- Les Français qui consomment de la viande de chien
- Vietnam.Net – Khiếp vía với mắm tôm, thịt chó rơi vãi ở sân bay Budapest
- Huy Lâm – Viết từ Dallas, Yêu thú vật
- Nguyễn Thượng Chánh – Chó ngày xưa, chó ngày nay
Video: Canine controversy: Chinese festival serves up dog meat
By Connie Young, for CNN
http://www.cnn.com/2014/06/22/world/...html?hpt=hp_c4
Comment