Tweet
Sứ Thái Lan - Adenium obesum Balt
SỨ THÁI LAN - Adenium obesum Balt
CHĂM SÓC - UỐN CÀNH
CHĂM SÓC - UỐN CÀNH
CÁCH GIEO HẠT CÂY SỨ THÁI LAN
Trái sứ to nhỏ tùy theo giống , mang 2 hàng hạt bên trong , màu da bên ngoài lúc còn nhỏ xanh , lớn lên có thể xanh xám , xanh nâu hoặc xanh đỏ , khi già chín đổi thành màu xám đen .
Người trồng phải lấy dây cột lại đừng cho bung vỏ ra hoặc lấy bao nylon bao lại để lấy hạt . Hạt sứ cỡ như hạt gạo nhưng nhỏ hơn và dài hơn , màu xám , ở 2 đầu có 2 chùm lông tơ mịn , dài , khi ra khỏi vỏ xòe rộng bay đi rất xa theo chiều gió . Mỗi trái có thể có từ vài chục hạt đến vài trăm hạt , Tùy theo loại tùy theo giống sứ .
Gieo hạt : Muốn gieo phải gở bỏ hết lông tơ , để phơi nơi ít nắng cỡ 1 ngày , xong pha một dung dịch nước ấm cớ 30 độ C với 2 phần ngàn chất kích thích ra rễ như Atonic trong vòng 1 đêm .
KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY SỨ THÁI
Cây sứ sa mạc hay còn gọi là sứ Thái có tên khoa học là Adenium obesum Balt , thuộc họ Apocynaceae (họ trúc đào) , có nguồn gốc ở các nước sa mạc Phi châu.
1. Giới thiệu :
Cây sứ trồng bằng hạt có thể ra hoa sau 8 tháng đến 1 năm . Hoa sứ thường có dạng hình phễu nhỏ , xoè 5 cánh to như loa kèn bên ngoài . Tuy nhiên khi đột biến có thể nở ra đến 6-7 cánh rất lạ , đẹp...
Chùm hoa từ 3-10 chiếc , thường tập trung ở đỉnh . Trong một chùm hoa , hoa lớn nở trước hoa nhỏ nở sau , mỗi hoa nở khoảng 8-10 ngày mới tàn , cho nên rất lâu mới nở hết chùm hoa . Cây sứ rất nhiều nhánh , nhiều hoa nên hoa nở gần như quanh năm . Một cây có thể ghép lên nhiều giống có màu sắc hoa khác nhau.
Cây sứ dễ trồng , khả năng nhân giống nhanh , hoa đẹp , trên một cây có thể ghép nhiều giống sứ có các màu khác nhau . Ngoài vẻ đẹp của hoa cây sứ còn có thể uốn tạo thành cây kiểng , cây thế nhờ bộ rễ rất đẹp . Vì vậy cây sứ được rất nhiều người ưa thích , trồng sứ sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao.
2. Chọn đất trồng :
Cây sứ không kén đất . Các loại đất như đất cát , thịt , thịt nhẹ đều trồng được sứ với điều kiện là đất phải tơi xốp và thoát nước . Có thể trộn hỗn hợp đất trồng sứ như sau : 40 - 50% đất phù sa , cát pha hoặc thịt nhẹ , 50 - 60% chất hữu cơ như xơ dừa mục , vỏ đậu phộng mục , vỏ trấu mục . Nếu đất chua có thể bổ sung thêm vôi , phân lân . Tất cả trộn đều và có xử lý một số thuốc trừ nấm để sát khuẩn , ủ thành đống để sử dụng dần .
3. Cách trồng :
Có 2 cách trồng sứ là gieo hạt và giâm cành . Nhưng hiện nay đa số người chơi sứ đều dùng phương pháp giâm cành . Sứ trồng trong chậu là khá phổ biến vì vừa đẹp vừa dễ chăm sóc nên ít người trồng thẳng xuống đất vườn .
Chậu trồng sứ cần đục lỗ ở đáy để thoát nước , có thể độn một ít đá, gạch nhỏ dưới đáy chậu , tránh làm đất trồng bịt kín lỗ , hoặc rễ sứ chìa ra ngoài lỗ thoát nước , lâu ngày lớn lên làm bít hết lỗ thoát nước . Dùng đất trồng hoa kiểng Compomix Đầu Trâu đổ đầy đến khoảng 2/3 chậu sau đó đặt cây sứ vào , sửa ở giữa chậu , bộ rễ xoè ra cân đối . Tiếp tục thêm đất sao cho đất chỉ ngập một phần rễ và gần ngang bằng miệng chậu . Bộ củ rễ to nếu có phải nằm lên trên miệng chậu , đất trồng phải thấp hơn miệng chậu , để khi tưới nước không tràn ra ngoài .
Cây sứ trồng lâu ngày , bộ rễ phình to , phải chuyển sang chậu mới to hơn , đồng thời nâng bộ rễ cho cao lên khỏi miệng chậu , dáng cây mới đẹp .
Sang chậu mới phải đặt cây cho ngay ngắn , nâng bộ rễ lên đồng thời uốn sửa cây theo ý muốn của người chơi sứ , bỏ đất vào khoảng ngang bằng miệng chậu , tưới đủ ẩm .
4.Cách sửa bộ rể và tạo hình
Cây trồng được 1 - 2 năm thì có bộ rễ khá to , người trồng phải uốn sửa cho đẹp .
Bộ rễ cây sứ rất dễ sửa , nhất là cây sứ trồng từ hạt lại càng đẹp vì giữa thân và bộ rễ không có eo như sứ giâm cành hoặc chiết cành . Cây sứ trồng bằng hạt có thân và củ dính liền với nhau như thân người đứng , người nằm , người quỳ gối .
Hàng năm vào mùa nắng , ít mưa có thể nâng toàn bộ bộ rễ lên khỏi miệng chậu để tỉa cho thế cây đẹp hơn . Sắp xếp bộ rễ để xoè ra hợp lý , tỉa bỏ bớt các rễ con không cần thiết , mỗi vết đều phải được bôi vôi .
Tuỳ theo dáng bộ rễ có thể sửa theo ý muốn của người chơi sứ . Khi uốn sửa bộ rễ thì không nên tưới nước , khi vết cắt hình thành mô sẹo mới được tưới nước . Cũng có thể nhổ hết cây sứ lên , rũ sạch đất , để nơi râm mát cho mềm bộ rễ , rồi mới uốn sửa và cắt tỉa theo hình các con thú , hình người ... Để cho sứ lành sẹo mới trồng trở lại , chăm sóc nơi râm mát đến khi cây ra rễ đâm chồi nhánh mới đem ra nắng và tưới nước bình thường trở lại.
5. Bón phân:
Các loại phân hữu cơ bón thích hợp cho sứ như phân trâu , bò , heo hoai mục , bánh dầu , dùng để bón lúc trồng hoặc khi thay chậu , sửa rễ . Phân vô cơ như đạm , lân , kali , NPK , phân bón lá dùng cho bón thúc định kỳ trong năm . Tùy theo tuổi cây có thể bón phân cho sứ theo loại phân và liều lượng sau :
- Cây sứ sau khi ra ngôi - dưới 6 tháng tuổi
(mới trồng từ cành giâm)
Hòa loãng 10-15gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE trong 10-15 lít nước tưới đủ ẩm , cách nhau khỏang 15-20 ngày/lần .
Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005 phun định kỳ 7-10 ngày lần nhằm kích thích ra chồi , lá , rễ .
- Cây sứ từ 6 tháng - 1 năm :
Bón thúc định kỳ 20-30 gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE/chậu , cách nhau 20-30 ngày/lần .
Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005 phun định kỳ 7-10 ngày/lần, kích thích ra chồi , lá , rễ . Có thể sử dụng Đầu Trâu 007 phun khi muốn cho sứ ra hoa.
- Cây sứ trên một tuổi, có hoa ổn định:
Bón thúc định kỳ 20-30 gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE/chậu, cách nhau 20-30 ngày/lần.
Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005 , phun định kỳ 7-10 ngày lần , kích thích ra chồi , lá , rễ . Đầu Trâu 007 kích thích ra hoa và Đầu Trâu 009 có tác dụng dưỡng hoa lâu tàn .
6. Tưới nước:
Sứ là cây chịu nắng , điều này rất phù hợp với thời tiết miền Nam , tuy nhiên cũng rất sợ úng nước , cho nên chỉ khi nào nắng khô đất mới tưới . Cây sứ vừa mới trồng , mới sang chậu hoặc cắt cành để giâm không nên tưới nhiều nước . Tưới nước cho sứ phải dùng vòi phun nhuyễn , bình phun hoặc hệ thống bơm phun .
7. Điều khiển ra hoa :
Muốn cây sứ có nhiều hoa thì không để cành sứ quá dài , cành phải được cắt sau mỗi đợt hoa tàn, cắt nhiều lần , mỗi lần chỉ cắt cao thêm một đoạn ngắn, nhiều đoạn ngắn sinh thêm ra nhiều nhánh , nhiều nhánh sẽ có nhiều hoa. Muốn sứ ra hoa vào dịp tết cần căn cứ :
Nếu lượng mưa đều trong năm , khí hậu ôn hòa thì cắt cành sứ vào dịp rằm tháng 7 âm lịch . Nếu trong năm nắng nhiều , mưa ít , hạn hán kéo dài thì cắt cành sứ muộn hơn vào khoảng đầu tháng 8 .
Kết hợp phun định kỳ các loại phân bón lá có hàm lượng lân và kali cao như Đầu Trâu 007 , Đầu Trâu 009, Đầu Trâu 701, Đầu Trâu 901. Khi thấy lá sứ chuyển từ màu xanh sang màu vàng rồi rụng , ở đầu đọt ngưng phát triển lá non có những mụn lốm đốm là thời kỳ cây đang hình thành nụ.
8. Phòng trừ sâu bệnh :
Cây sứ xanh tốt thường có nhiều sâu bệnh chính như :
- Sâu xanh : Nếu thấy trên đọt lá có những đốm đen , đó là do sâu cắn phá , ăn đọt lá non tạo thành . Nhất là sâu xanh , lúc còn nhỏ màu trắng , lớn lên màu xanh , loại sâu này ăn rất nhanh , 2-3 ngày hết cả đọt lá , có thể ăn đứt cả ngọn cây . Dùng một trong các loại thuốc Trebon , Mipcin , Vibasu , Bassa .
- Rầy bông và bọ sứ : Rầy bông thân nhỏ dẹp , có nhiều lông tơ khắp chung quanh , bọ sứ thì lớn hơn gấp đôi gấp ba rầy bông , thân hình bầu dục , cũng mang rất nhiều lông tơ và lông đuôi khá dài , thường cắn hút nhựa trên đọt lá và tiết ra một chất nhựa ngọt cho kiến ăn , đồng thời cũng làm rơi rụng rất nhiều phấn màu trắng trên ngọn cây ; lâu ngày làm hư thối cả ngọn sứ . Loại rầy và bọ gây hại trên ngọn cây làm hư ngọn cây , trên trái làm hư trái , nhỏ thì rụng , trái lớn thì làm cong queo hạt lép sau này gieo không mọc lên cây con . Khi thấy phải phun thuốc không cho đẻ trứng . Nếu phát hiện rầy , lấy cọ nhỏ quét sạch cả rầy và phấn trắng .
Dùng thuốc Vicidi-M 50 ND, Visher 25 ND, Vidithoate 40 ND…
- Rệp , nhện đỏ : Nhện đỏ có thân màu đỏ , cũng có nhiều lông tơ , mắt thường khó thấy được , chích hút nhựa lá non , làm cho lá non trở lên đỏ nâu rồi rụng , đọt cây trơ trụi . Hàng tháng nên phun thuốc một lần để phòng ngừa . Thuốc trừ có thể là: Trebon, Bi 58, Kelthane, Viphensa 50ND, D-C Ttron Plus….
- Bệnh thối nhũn : Bệnh thối nhũn là phổ biến nhất ở cây sứ Thái , rất khó trị . Lúc đầu có thể là một chấm đen rồi lan ra rất nhanh , nếu không phát hiện kịp cây sẽ bị thối mềm nhũn . Nhất là trong mùa mưa , có thể làm cho chết cả cây chỉ sau vài ngày .
Nguyên nhân : Có thể do vi khuẩn gây ra , khi độ ẩm quá cao hoặc do các vết thương từ sâu rầy gây ra .
Phòng trị : Cắt bỏ hết chỗ nào bị thối mềm nhũn , đến hết chỗ lõi cây có đốm đen , nếu không sẽ tiếp tục lây lan thối hết cả cây , lấy vôi bôi vào vết cắt để sát trùng . Dùng thuốc Batocide 12WP, Viben-C, Newkasuran 16.6 BTN…
- Bệnh đốm vàng trên lá : Lá sứ sau khi gặp mưa hoặc gió lớn thường sinh ra nhiều đốm nhỏ trên lá màu vàng hoặc nâu như bị phỏng , rồi lan nhanh ra cả lá , sau này sẽ khô quéo lại hoặc rơi rụng .
Có khi ăn vào thân cây làm cây mềm thối nhũn từ trên cành xuống qua thân , khi lan đến gốc là cây chết . Có thể do nấm gây ra và lây lan rất nhanh ra cả cây .
Phòng trị : Bệnh thường phát triển vào mùa mưa nên khi thấy lá vừa bị đốm vàng là phải cắt bỏ ngay và phun thuốc trừ nấm như Topsin , Appenearb, Dithane, zineb, oxyclorua đồng…
Cây sứ bị bịnh rất khó trị nên phải thường xuyên theo dõi để phòng trừ kịp thời.
Trước khi chỉnh sửa
chỉnh sửa tạo thế thác đổ : ( thời gian 4 tháng )
bài viết sưu tầm tổng hợp và hình ảnh từ internet
Thanks a lot for your share
Comment